RWL – gwałtowna redukcja masy ciała
RWL – rapid weight loss, czyli gwałtowna redukcja masy ciała, spotykana jest najczęściej u osób trenujących sporty walki amatorsko lub wyczynowo. Założeniem RWL jest zredukowanie masy ciała zawodnika w krótkim czasie przed startem, aby zakwalifikował się do danej kategorii wagowej. W związku z tym stosuje się różne metody, aby pozbyć się jak największej liczby kilogramów w jak najkrótszym czasie.
SPIS TREŚCI:
1. Co daje RWL
2. Sposoby na gwałtowną redukcję masy ciała
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Często zawodnicy sportów walki niestety za wszelką cenę chcą znaleźć
się w jak najniższej kategorii wagowej, aby mieć teoretycznie największą szansę na wygraną i spotęgować swoją przewagę fizyczną nad potencjalnym przeciwnikiem. W rzeczywistości praktycznie każdy z zawodników, zwłaszcza w niższych kategoriach wagowych, redukuje swoją masę ciała. Ponadto odnotowuje się stosowanie szkodliwej metody szybkiej utraty masy ciała wśród zawodników będących w bardzo młodym wieku (12–15 lat).
Techniki RWL pozwalają zmniejszyć masę ciała o ok. 2–10% w 5–7 dni przed startem. Metody te są stosowane głównie w celu zredukowania masy ciała w jak najkrótszym czasie, aby reżim żywieniowy trwał jak najkrócej. Zauważa się jednak brak świadomości dotyczącej potencjalnych zagrożeń wynikających z tego typu działań. Mimo że negatywne skutki RLW są opisane w wielu badaniach naukowych, metoda ta niestety nadal należy do często stosowanych technik szybkiej utraty masy ciała, zwłaszcza w takich sportach walki jak zapasy, ju-jitsu, judo, karate, taekwondo czy boks.
2. Sposoby na gwałtowną redukcję masy ciała
Gwałtowna redukcja masy ciała polega w dużej mierze na odwodnieniu organizmu przy zastosowaniu różnego typu technik, takich jak ograniczenie spożycia płynów, treningi w kombinezonach foliowych lub zimowych, treningi w salach celowo ogrzewanych, korzystanie z sauny suchej lub parowej, ograniczenie podaży energii, sauna, głodówki, zwiększanie intensywności treningów.
Ale także bardziej agresywnych, jak wywoływanie wymiotów, stosowanie tabletek odchudzających, środków przeczyszczających czy moczopędnych.
Należy zaznaczyć, że środki moczopędne (diuretyki) należą do substancji zabronionych przez Światową Agencję Antydopingową i stanowią zdecydowaną większość przypadków dopingu wśród zawodników sportów walki. Sportowcy zazwyczaj stosują jedną przedstawioną metodę lub kilka metod w tym samym czasie. Przy czym do głównych strategii RWL należą zmniejszenie spożycia żywności oraz ograniczenie podaży płynów, zwłaszcza w przeddzień zawodów.
Większość badań wskazuje, że szybka utrata masy ciała zmniejsza wydolność tlenową i beztlenową oraz wpływa na psychikę sportowca (powoduje zmęczenie, depresję, wściekłość, obniża koncentrację i samoocenę). Przy regularnym stosowaniu techniki RWL regularnie można także spodziewać się poważniejszych, długofalowych efektów ubocznych takich jak negatywny wpływ na przyrost siły, odwodnienie, przyspieszenie akcji serca, wyczerpanie glikogenu mięśniowego, zwiększone ryzyko wystąpienia kontuzji, deficyty witamin i składników mineralnych, rozregulowanie metabolizmu, zakwaszenie, zmniejszenie gęstości mineralnej kości, zahamowanie wzrostu oraz problemy z utrzymaniem masy ciała w przyszłości. Odnotowuje się również skrajne przypadki stosowania niebezpiecznych metod nagłej utraty masy ciała, które mogą skończyć się śmiercią – zawałem serca, hipertermią czy wysokim poziomem odwodnienia i ciepła. Na szczęście są to bardzo rzadkie sytuacje.
Myślę, że po zapoznaniu się ze skutkami ubocznymi nie trzeba nikogo przekonywać, że tego typu techniki nie są najlepszym wyjściem. Jeżeli
już redukujemy masę ciała, powinniśmy taki proces rozpocząć odpowiednio wcześnie, aby pozbyć się ewentualnie nadmiaru tkanki tłuszczowej.
Przed rozpoczęciem procesu odchudzania zawodnik powinien przejść obowiązkowe badania składu ciała. Jeżeli po analizie nie stwierdza się nadmiaru tkanki tłuszczowej, stosowanie metod obniżania masy ciała nie powinno mieć miejsca, gdyż odbyłoby się to kosztem tkanki mięśniowej. Natomiast w celu uzyskania pożądanych efektów zaleca się stosowanie diety ubogoenergetycznej, tzw. redukcyjnej, ustalonej tak, aby ubytek masy ciała był stopniowy i nie przekraczał 1–1,5 kg/tydzień.
Na krótki czas przed startem można zastosować bezpieczne techniki odwadniające, lecz odwodnienie powinno być maksymalnie rzędu 2–5%,
a następnie należy odpowiednio nawodnić i zregenerować organizm.
Pamiętajmy, że u osób nieprzyzwyczajonych do nagłej utraty wody ustrojowej zmniejszenie ilości wody już powyżej 2% masy ciała może doprowadzić do upośledzenia wydolności fizycznej. Natomiast wyrównanie bilansu wodnego trwa aż 48 godzin, co oznacza, że sportowcy uczestniczą w zawodach w stanie odwodnienia.
Warto zaznaczyć, że tego typu zabiegi służące szybkiej utracie masy ciała nie powinny być praktykowane wśród najmłodszych sportowców (dzieci i młodzież), gdyż mogą wpłynąć na ich stan odżywienia i prowadzić do upośledzenia rozwoju masy mięśniowej. Zwiększa to ryzyko pojawienia się zaburzeń odżywiania, ponieważ młodzi sportowcy nie zaspokoją swoich wymagań energetycznych w wystarczającym stopniu.
Wiele międzynarodowych organizacji odradza stosowanie metody RWL, zaleca natomiast zindywidualizowany i odpowiednio zaplanowany program stopniowej utraty masy ciała. Bardzo istotne są zmiana przepisów oraz właściwa i lepsza edukacja ze strony trenerów, dietetyków oraz lekarzy sportowych. Edukacja powinna koncentrować się na tym, jak ważne jest odpowiednie odżywianie i odpowiednia kontrola wagi.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Sterkowicz S., Chmiel M., Regulacja masy ciała w opinii zawodników zapasów, „Annales UMCS” 2005, 60(15), 251–255.
Kons R. L. et al., Methods and magnitudes of rapid weight loss in judo athletes over pre-competition periods, „Human Movement” 2017, 18(2), 49–55.
Franchini E., Brito C.J., Artioli G.G., Weight loss in combat sports: physiological, psychological and performance effects, „Journal of the International Society of Sports Nutrition” 2012, 9, 52–60.
Khodaee M. et al., Rapid Weight Loss in Sports with Weight Classes., „Current Sports Medicine Reports” 2015, 14(6), 435–441.
