Owoce lata – zdrowie podczas wakacji
Sezon letni i okres wakacyjny trwają w najlepsze, a co za tym idzie – zwiększa się dostępność świeżych owoców z naszych polskich sadów. Przygotowaliśmy więc listę 10 owoców, które warto w tym czasie włączyć do swojej diety. Nie tylko ze względu na smak, ale i liczne korzyści dla zdrowia, które za sobą niosą.
SPIS TREŚCI:
Indywidualne plany
dietetyczne i treningowe już od 42 zł / mies.
Jak wiadomo, agrest jest krzewem o charakterystycznych zielonych jagodach, które znajdują się na kolczystych pędach. Roślina ta jest bardzo powszechna, o czym świadczy jej występowanie zarówno na terenie Europy, jak i w północnych częściach Afryki i Ameryki oraz na obszarach Kaukazu. Dość specyficzny i bardzo oryginalny smak, oscylujący gdzieś pomiędzy słodyczą a delikatną kwasotą, dzieli owocowych smakoszów. Przeciwnicy agrestu powinni jednak czym prędzej zmienić swoje podejście do tej rośliny ze względu na wiele korzyści dla zdrowia.
Przede wszystkim owoce agrestu stanowią skarbnicę luteiny. Związek ten zaliczany jest do grona karotenoidów. Są to substancje będące barwnikami, wykazują silne działanie antyoksydacyjne. Sama luteina jest zbawienna dla pracy i kondycji naszego wzroku, przez co jej wysoka podaż zapobiega rozwojowi chorób oczu jak np. zmian zwyrodnieniowych plamki żółtej oka. Co więcej, luteina jest pomocna w profilaktyce chorób krążenia
o przewlekłym charakterze.
Oprócz tego agrest posiada znaczną ilość magnezu i witamin z grupy B, co w znacznym stopniu normalizuje pracę układu nerwowego. Owoce agrestu stanowią również bardzo dobre źródło substancji wzmagających pracę układu pokarmowego. Mowa tu o związkach kwasowych (cytrynowym
i jabłkowym) oraz pektynach. Te ostatnie znane są chociażby z błonnika, co oznacza, że agrest można śmiało polecać osobom mającym problem
z zaparciami bądź upośledzoną pracą jelit.
Amerykańska odmiana borówek również często pojawia się na letnich straganach ze świeżymi owocami. To idealna okazja, by włączyć je do swojej diety jako dodatek do omletów czy porannej owsianki. Niejednokrotnie są też wykorzystywane jako składnik deserów. Borówki amerykańskie powinny znaleźć się przede wszystkim w diecie kobiet. Powodem jest duża zawartość hormonów roślinnych określanych mianem fitoestrogenu. Związek ten zapobiega rozwojowi wielu niebezpiecznych chorób nowotworowych, które mogą rozwijać się w okolicach piersi lub tarczycy.
Oprócz tego borówki amerykańskie posiadają znaczną ilość dwóch niezwykle ważnych związków dla kobiecej homeostazy. Mowa tu przede wszystkim o kwasie foliowym, który nie tylko stanowi dodatkową ochronę przed rakiem szyjki macicy. Substancja określana też witaminą B9 warunkuje prawidłowy przebieg ciąży i chroni płód przed rozwojem rozmaitych wad genetycznych takich jak rozszczep czaszki, przepuklina oponowo-rdzeniowa czy bezmózgowie.
Czereśnie, zwane też ptasią wiśnią, należą do grona roślin różowatych. Te niewielkie czerwone owoce w ponad 80% składają się z wody, ale nie oznacza to, że tylko ją znajdziemy w ich zawartości. Czereśnia zawiera przede wszystkim bardzo dużo potasu, który jak wiadomo, nie tylko reguluje pracę serca i układu nerwowego. Ten pierwiastek ma bezpośredni wpływ na poziom soli w naszym organizmie, przez co stanowi idealny sposób na modulację naszej gospodarki elektrolitowej. Efektem tego jest m.in. poprawa funkcjonowania nerek.
Ptasia odmiana wiśni jest również polecana osobom cierpiącym z powodu artretyzmu. Dna moczanowa to choroba polegająca na odkładaniu się cząsteczek kwasu moczowego w obrębie stawów, co skutkuje silnymi dolegliwościami bólowymi, a także ich deformacjami przez widoczne opuchlizny. Przyczyną jest przede wszystkim zbyt niski poziom witaminy B5, którą znajdziemy właśnie w czereśniach. Co więcej, bogate pokłady witamin A i C pozwalają skutecznie oczyścić organizm ze szkodliwych toksyn. Warto też dodać, że czereśnie zawierają bardzo dużo jodu – w 100 g owoców znajdziemy aż 330 mg, co znacząco przewyższa poziom jodu w owocach morza.
Kolejnym punktem w zestawieniu jest borówka czernica, która potocznie jest określana mianem leśnych jagód. Czarna borówka w porównaniu ze swoją amerykańską kuzynką charakteryzuje się większą zawartością polifenoli. Mowa tu przede wszystkim o prozdrowotnych antocyjanach i garbnikach, które wykazują niezwykłą skuteczność w detoksykacji naszego ustroju poprzez wymiatanie szkodliwych wolnych rodników. Co więcej, jagody skutecznie nasilają pracę całego metabolizmu, co objawia się lepszą pracą jelit i skuteczniejszym trawieniem.
Oprócz tego czernica posiada mirtylinę – związek, który w połączeniu
z krążącymi w naszej krwi cząsteczkami żelaza przyczynia się do zwiększenia produkcji czerwonych krwinek. Można więc przyjąć, że systematyczne spożywanie borówek leśnych chroni przed niskim poziomem erytrocytów i jego następstwami, czyli m.in. anemią. Czarne borówki są również polecane cukrzykom, gdyż liście tej rośliny posiadają wakcyninę
i glikokininę. Są to glikozydy, które skutecznie normalizują poziom glukozy we krwi.
Ożyna, ostrężyn czy też po prostu jeżyna to niewielkie leśne owoce, które do złudzenia przypominają swoim kształtem maliny, lecz znacząco różnią się od nich swoją ciemną, niekiedy wręcz czarną barwą. Podobnie jak amerykańskie borówki posiadają dużą zawartość niezwykle wartościowego dla kobiet kwasu elagowego. W połączeniu z cyanidin-3-glukozydem oraz kwasem fenolowym tworzy niezwykle silny kompleks antyoksydacyjny, który wyraźnie chroni naszą skórę przez rozwojem komórek nowotworowych. Co więcej, ożyna, podobnie jak wcześniej wspomniane borówki, stanowi bogactwo fitoestrogenów, które bardzo skutecznie łagodzą objawy stanów menopauzalnych i przedmiesiączkowego napięcia.
To jednak nie koniec dobroczynnych korzyści, jakie niesie za sobą spożywanie jeżyn. Czarne maliny posiadają znaczną ilości witaminy K, która jest niezbędnym składnikiem w procesie syntezy białka kostnego – osteokalcyny. Niedobór tej witaminy będzie więc prowadził m.in. do zmniejszenia wytrzymałości kości poprzez wyraźny spadek ich gęstości. Ponadto jeżyny posiadają dużą ilość wapnia, co również wpływa na stan kośćca i determinuje większość procesów w naszym szkielecie. Jeżyny to także największa skarbnica witaminy E wśród wszystkich owoców leśnych. Związek ten jest głównym „czyścicielem” naszego organizmu, w związku z czym im częściej będziemy je zjadać, tym wolniej będziemy odnotowywać skutki starzenia się organizmu.
Maliny to jedne z najpopularniejszych owoców sezonu wakacyjnego, które można spotkać zarówno na terenach leśnych, jak i w ogródkach działkowych. W zależności od rodzaju posiadają różną barwę, lecz najbardziej popularną jest blada czerwień przypominająca nieco odcień rubinu. Maliny, podobnie jak większość owoców, posiadają bardzo duże ilości różnego rodzaju witamin (B, C i E) oraz bogatą zawartość antyoksydantów. Oprócz nich w składzie możemy doszukać się licznych mikroskładników jak miedź, wapń czy żelazo.
Niemniej jednak, najbardziej popularnym zastosowaniem malin – zarówno owoców, jak i liści – są stany gorączkowe. Spożycie dużej ilości tych czerwonych jagód prowadzi do intensywnego nasilenia potliwości przez aktywizację gruczołów potowych naszego ciała. To natomiast powoduje wyraźne obniżenie temperatury w naszym ustroju. Co więcej, przywołane już liście mają silne działanie antyseptyczne, ściągające i rozkurczowe. Ta ostatnia funkcja ma szczególne zastosowanie u kobiet, gdyż liście malin prowadzą do złagodzenia objawów napięcia przedmiesiączkowego.
Porzeczką określa się jeden z rodzajów roślin należących do wielkiej rodziny agrestowatych. Mimo że w systematyce wyróżnia się ponad 150 gatunków, do najbardziej popularnych w Polsce zalicza się dwie konkretne odmiany – czarne i czerwone. Oba rodzaje stanowią idealne źródło witaminy C, co warunkuje ich stosowanie w okresie obniżonej odporności bądź przeziębienia. Zawartość kwasu askorbinowego w porzeczkach aż czterokrotnie przewyższa ilość, jaką możemy znaleźć w pomarańczach. Porzeczki stanowią też bogactwo antyoksydantów skutecznie oczyszczających nasz organizm z toksyn i związków utleniających.
Analizując właściwości porzeczek, można dopatrzeć się jeszcze innych
i równie wartościowych dla zdrowia właściwości. Z powodzeniem są wykorzystywane do łagodzenia objawów infekcji układu moczowego
i problemów jelitowo-żołądkowych, a także regulacji poziomu cukru we krwi. Czarna odmiana stanowi też bardzo dobry sposób na poprawę kondycji naszego wzroku i zmniejszenie ilości cholesterolu. Natomiast porzeczki czerwone bardzo dobrze redukują dolegliwości bólowe o charakterze menstruacyjnym i oczyszczają skórę. Ta ostatnia właściwość jest szczególnie wykorzystywana u osób borykających się z poważnymi zmianami trądzikowymi.
Poziomki nazywane też miniaturowymi truskawkami to rośliny zaliczane do rodziny różowatych. Pomimo odnotowania aż 17 różnych gatunków,
w naszym kraju występują zaledwie 3 z nich – pospolita, twardawa i wysoka. Oprócz masy witamin, które chronią nasz organizm przed infekcjami
i wzmacniają naturalną odporność, poziomki są stosowane jako niezwykle skuteczny środek na problemy żołądkowe. Powodem jest bardzo duża zawartość prozdrowotnych garbników, czyli ellagotanin i katechin, które poprzez działanie odkażające pozwalają na pozbycie się szkodliwych alkaloidów czy związków toksycznych. Właściwości detoksykacyjne mają zastosowanie nie tylko w problemach układu pokarmowego, ale też
w systemie moczowym czy jamie ustnej.
Poziomki, podobnie jak porzeczki, efektywnie likwidują nadmiar sebum na naszej skórze oraz poprawiają jej wygląd i kondycję. Co więcej, włączenie do diety poziomek pozwala na pozbycie się kamienia nazębnego, co jest podyktowane obecnością kwasu salicylowego. Związek ten dodatkowo sprawnie zwalcza choroby dziąseł i przyzębia, dzięki czemu możemy cieszyć się pięknym uśmiechem.
Truskawki stanowią chyba sztandarową pozycję wśród owoców sezonu letniego. O ich popularności w zdrowym odżywianiu może świadczyć chociażby fakt istnienia diety truskawkowej. Czym jest to podyktowane? Niski indeks glikemiczny oraz pobudzenie białek antycukrzycowych warunkuje zastosowanie truskawek nie tylko wśród dbających o linię, ale borykających się z chorobami serca jak i wspomnianej już cukrzycy Truskawki potrafią też produktywnie pozbyć się nadmiernej ilości kwasu moczowego, co jest elementem profilaktyki ochrony naszych stawów.
Oprócz tego normalizują ciśnienie, dzięki czemu poleca się je jako środek moczopędny. Należy jednak pamiętać, że truskawki mogą powodować silne uczulenie ze względu na swój proalergiczny charakter. Mowa tu głównie
o osobach z zespołem jelita drażliwego bądź nadwrażliwych na kwas salicylowy. Efektem może być bardzo silna biegunka, bóle brzucha oraz zbyt intensywna praca naszego przewodu pokarmowego.
Nasze zestawienie owoców okresu wakacyjnego zamykają wiśnie, które niejednokrotnie nazywa się kwaśnymi czereśniami. Nikogo nie powinno dziwić, że wiśnie, podobnie jak poprzednicy, są bogatym źródłem błonnika, polifenoli oraz witamin, które działają zbawiennie na pracę naszego metabolizmu. Posiadają także niski indeks glikemiczny, więc mogą
z powodzeniem być spożywane przez osoby na dietach odchudzających
i przestrzegających poziomu cukru we krwi. Co więc determinuje ich unikalność wśród pozostałych owoców?
Wiśnie posiadają przede wszystkim bardzo dużą ilość potasu i sodu. Determinuje to ich silny charakter moczopędny, co jest szczególnie zbawienne dla osób mających problemy z nerkami i pęcherzem moczowym. Wśród licznych polifenoli można też odnaleźć melatoninę. Związek ten
w ludzkim mózgu prowadzi do regulacji rytmu snu, czego efektem jest poprawa jego jakości, a także łatwiejsze zasypianie. Nie sposób też nie poruszyć kwestii antynowotworowego charakteru wiśni. Dawka aż 400 mg różnych antyoksydantów w 100 g stanowi bardzo efektywny sposób na spowolnienie procesów starzenia i ochronę przed procesem nowotworzenia komórek. Co więcej, związki antyoksydacyjne łagodzą dolegliwości bólowe w mięśniach.
Wartości zdrowotne posiadają nie tylko owoce, lecz pozostałe części rośliny. Kwiaty stanowią bardzo dobry środek do zwalczania zapalenia płuc, ogonki
z powodzeniem można stosować jako sposób na obrzęki, a kora wykazuje działanie uspokajające. Z kolei odwar z gałęzi drzewa wiśniowego może być wykorzystywany jako substrat do leczniczych kąpieli na bóle reumatyczne. Warto jednak pamiętać, że wiśnie są też niebezpieczne. Przejrzałe owoce są źródłem kwasu pruskiego (pestki) i i mykotoksyn, które stanowią poważne zagrożenie nie tylko dla zdrowia, lecz nawet i życia. Pamiętajmy więc, aby za każdym razem przed zjedzeniem sprawdzać stan owoców oraz ich świeżość.
