Ile kalorii ma masło? Masło a cholesterol i choroby cywilizacyjne
Masło jest jednym z najpopularniejszych tłuszczów używanych do smarowania pieczywa. Produkt ten powstaje z mleka krowiego i jest bogaty w witaminy A i E. Zawiera śladowe ilości laktozy, przez co u osób z nietolerancją laktozy może wywołać negatywne objawy ze strony układu pokarmowego.
SPIS TREŚCI:
1. Wartość odżywcza
2. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
3. Masło a cholesterol i choroby cywilizacyjne
4. Uwaga na laktozę
5. Zastosowanie
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Wartość odżywcza
Masło składa się głównie z tłuszczu (minimum 82%) oraz niewielkiej ilości białka i węglowodanów. Woda stanowi 16% masy produktu. Masło kryje w sobie bogactwo witamin A, D i E. Dodatkowo zawiera sporo wapnia, a w mniejszych ilościach także potas i fosfor.
Wartość odżywcza w 100 g produktu:
– kaloryczność: 748 kcal,
– białko: 0,7 g,
– tłuszcz: 82,5 g,
– węglowodany: 0,7 g,
– błonnik: 0 g.
Makro- i mikroelementy:
– sód: 9 mg,
– potas: 25 mg,
– wapń: 16 mg,
– fosfor: 12 mg,
– magnez: 1 mg,
– żelazo: 0,1 mg,
– cynk: 0,08 mg,
– miedź: 0,01 mg,
– jod: 2,9 µg.
Witaminy:
– witamina A: 814 µg,
– witamina D: 0,76 µg,
– witamina E: 2,52 mg,
– tiamina: 0,007 mg,
– ryboflawina: 0,035 mg,
– niacyna: 0,02 mg,
– witamina B6: 0,01 mg,
– foliany: 3 µg.
2. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
Masło jest cennym źródłem witaminy A, która wpływa na poprawę wzroku oraz stanu naskórka. Dodatkowo bierze udział w wytwarzaniu komórek rozrodczych i ma wpływ na rozwój płodu. W związku z obecnością przeciwutleniaczy chroni przed reaktywnymi formami tlenu. Z kolei witamina E, która jest antyoksydantem, przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia choroby miażdżycowej, choroby wieńcowej czy nowotworów. Korzystnie wpływa na funkcjonowanie kobiecych i męskich narządów rozrodczych. Dodatkowo wzmacnia odporność oraz przeciwdziała agregacji płytek krwi. Natomiast witamina D odpowiada za mocne kości. Jej niedobór może przyczynić się do rozwoju choroby Alzheimera lub depresji.
3. Masło a cholesterol i choroby cywilizacyjne
Uważa się, że tłuszcze nasycone niekorzystnie wpływają na profil lipidowy. Badanie z 2018 r. potwierdza tę tezę. Wykazano bowiem, że spożywanie masła powoduje wzrost poziomu cholesterolu LDL, czyli tzw. złego cholesterolu. Nie oznacza to jednak, że powinno się drastycznie ograniczać masło w diecie. Jeśli wierzyć jednej z nowszych metaanaliz, nie ma istotnych dowodów na to, aby spożywanie masła było związane z wystąpieniem cukrzycy czy chorób układu krążenia.
4. Uwaga na laktozę
Ponieważ masło jest wytwarzane z mleka, zawiera w sobie laktozę. Należy pamiętać, że są to jednak minimalne ilości (0,6 g/100 g produktu) i u osób nietolerujących laktozy masło rzadko wywołuje objawy. Gdy chory odczuwa jednak dyskomfort, warto sięgnąć po masło pozbawione laktozy, które bez problemu można dostać w znanych marketach.
5. Zastosowanie
Dla uzyskania ciekawszego smaku niektórzy przyprawiają masło ziołami lub świeżym czosnkiem. Masło jest wykorzystywane również w cukiernictwie do tworzenia kremów lub sosów. Stanowi podstawowy składnik ciasta kruchego czy ciasta francuskiego. Masło jest też używane do smażenia mięs, ryb czy jajek. Wówczas należy sięgnąć po masło klarowane, które ma wyższą temperaturę dymienia. Dzięki temu nie będzie się tak szybko przypalać i nie zostanie uwolniona rakotwórcza akroleina.
1 kostka masła (200 g) = 1470 kcal
1 łyżeczka masła (5 g) = 37 kcal
1 łyżka masła (15 g) = 110 kcal
1 łyżka masła klarowanego (15 g) = 132 kcal
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Holick M.F., The vitamin D deficiency pandemic: Approaches for diagnosis, treatment and prevention, „Reviews in Endocrine and Metabolic Disorders” 2017, 18(2), 153–165.
Grygiel-Górniak B., Puszczewicz M., Witamina D – nowe spojrzenie w medycynie i reumatologii, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 2014, 68, 359–368.
Khaw K.T. et al., Randomised trial of coconut oil, olive oil or butter on blood lipids and other cardiovascular risk factors in healthy men and women, „BMJ Open” 2018, 8(3).
Normy żywienia dla populacji Polski, pod red. Jarosza M., Warszawa 2017.
