Łuszczyca to przewlekła, nieuleczalna choroba autoimmunologiczna, która dotyka ok. 3% Polaków. Choć jej dokładna przyczyna wciąż nie jest w pełni poznana, wiadomo, że na rozwój schorzenia mają wpływ zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Wśród tych drugich szczególną rolę odgrywają dieta i stres. Zrozumienie wzajemnych interakcji między nimi jest zatem kluczem do skutecznego zarządzania chorobą i poprawy jakości życia osób, które się z nią zmagają.

 

SPIS TREŚCI:

1. Czym jest łuszczyca

2. Przebieg choroby

3. Leczenie łuszczycy

4. Rola diety w łuszczycy

5. Dieta bezglutenowa – czy jest skuteczna w łuszczycy

6. Wpływ masy ciała na rozwój łuszczycy

7. Stres a łuszczyca

 

1 / 4
A jaki Ty masz cel? Nie trać czasu i zacznij już dziś! Skorzystaj z profesjonalnej opieki.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.

 

 

1. Czym jest łuszczyca
Łuszczyca to przewlekła choroba autoimmunologiczna, która wpływa na skórę i inne części ciała. Charakteryzuje się przyspieszonym procesem namnażania się komórek skóry, który prowadzi do powstawania czerwonych, łuszczących się plam, które często pokryte są srebrzystymi łuskami. Zmiany te najczęściej pojawiają się na łokciach, kolanach, skórze głowy, ale także na plecach, dłoniach czy stopach. W rzadkich przypadkach zmiany skórne mogą powodować swędzenie, pieczenie, a czasem ból, co znacząco wpływa na komfort życia.

 

Dodatkowo niektóre formy łuszczycy wiążą się z objawami ogólnoustrojowymi, takimi jak ból stawów, sztywność czy obrzęk, zwłaszcza w przypadku łuszczycy stawowej, która może prowadzić do trwałych uszkodzeń stawów i utrudniać poruszanie się (A.W. Armstrong, C. Read 2020).


2. Przebieg choroby
Przebieg łuszczycy jest zwykle zmienny i przewlekły, z okresami zaostrzeń i remisji. Objawy mogą pojawiać się i zanikać, a ich nasilenie zależy od wielu czynników, takich jak stres, infekcje, urazy skóry czy wahania hormonalne. Zmiany skórne mogą się nasilać lub ustępować w odpowiedzi na wskazane czynniki oraz w zależności od stosowanego leczenia.

 

Choć łuszczyca jest chorobą nieuleczalną, odpowiednie podejście do leczenia i zdrowy styl życia mogą znacząco pomóc w kontrolowaniu objawów i poprawie jakości życia osób chorych (R.G. Petit i wsp. 2021).


3. Leczenie łuszczycy
Każdy przypadek łuszczycy wymaga indywidualnego podejścia do leczenia, uwzględniającego specyfikę objawów, rodzaj choroby i styl życia pacjenta. Kluczowym elementem jest stała współpraca z dermatologiem, który na podstawie badań i obserwacji dostosowuje terapię do aktualnych potrzeb chorego. Fabryka Siły Sklep

 

Nowoczesne metody obejmują stosowanie leków o miejscowym działaniu, terapię światłem oraz leki systemowe, w tym terapie biologiczne, które działają na układ odpornościowy i są stosowane w cięższych przypadkach. Skuteczność leczenia zależy od regularności w stosowaniu zaleceń lekarskich oraz modyfikacji elementów stylu życia, jak dieta czy zarządzanie stresem (H. Bakshi i wsp. 2020).


4. Rola diety w łuszczycy
Dieta odgrywa istotną rolę w zarządzaniu łuszczycą. Choć nie jest samodzielnym środkiem leczenia, odpowiednie nawyki żywieniowe mogą znacząco wpłynąć na łagodzenie objawów i poprawę kondycji skóry. Zbilansowany sposób odżywiania, bogaty w składniki przeciwzapalne, wspiera regenerację skóry i pomaga zmniejszyć nasilenie zmian skórnych. Jednocześnie niektóre pokarmy mogą nasilać stan zapalny i zaostrzać przebieg choroby, dlatego warto uważnie komponować jadłospis.


Dieta przeciwzapalna
Ponieważ łuszczyca jest chorobą autoimmunologiczną, dieta przeciwzapalna odgrywa kluczową rolę w jej leczeniu. Polega na włączeniu do jadłospisu produktów o działaniu przeciwzapalnym i ograniczeniu tych, które mogą zaostrzać stan zapalny. W diecie warto zatem uwzględnić kwasy tłuszczowe omega-3, które znajdują się w tłustych rybach morskich (takich jak łosoś, makrela, sardynki), siemieniu lnianym, nasionach chia, orzechach włoskich oraz olejach roślinnych.

 

Ważnym elementem są również antyoksydanty, które chronią organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników i wspierają regenerację skóry. Witaminy o silnym działaniu antyoksydacyjnym – C, E i A – występują w owocach o intensywnych kolorach, takich jak owoce jagodowe, zielone warzywa liściaste, cytrusy, marchew czy papryka, a także w olejach roślinnych, orzechach i pestkach. Nie należy zapominać także o przyprawach takich jak kurkuma, imbir, cynamon czy pieprz cayenne, które również wykazują właściwości przeciwzapalne i mogą wspomagać walkę z objawami łuszczycy.

 

Nie bez znaczenia jest też odpowiednia podaż błonnika, który poprzez korzystny wpływ na mikrobiotę jelit wspiera trawienie i układ odpornościowy. Głównym źródłem błonnika są produkty pełnoziarniste, które dostarczają także cennych składników mineralnych i witamin mogących sprzyjać poprawie stanu skóry.

 

Warto również ograniczyć spożycie czerwonego mięsa, alkoholu i produktów wysokoprzetworzonych, zawierających tłuszcze trans i rafinowane cukry proste. Składniki te stymulują produkcję prozapalnych cytokin w organizmie i mogą zaostrzać zmiany skórne spowodowane łuszczycą (E. Duchnik i wsp. 2023).


Probiotyki i zdrowie jelit
Coraz więcej badań wskazuje na związek między zdrowiem jelit a chorobami autoimmunologicznymi, w tym łuszczycą. Probiotyki, które wspierają równowagę mikrobioty jelitowej, mogą pośrednio wpływać na zmniejszenie stanu zapalnego w organizmie. Warto zatem włączyć do diety produkty fermentowane, takie jak jogurty naturalne, kefiry, kiszonki czy tempeh. W razie potrzeby po konsultacji z lekarzem można również rozważyć suplementację preparatów probiotycznych (W. Lu i wsp. 2021).


5. Dieta bezglutenowa – czy jest skuteczna w łuszczycy
Choć dieta bezglutenowa zyskała w ostatnim czasie popularność, należy pamiętać, że nie ma potrzeby stosowania jej w przypadku występowania chorób autoimmunologicznych, w tym łuszczycy, jeżeli nie towarzyszy im celiakia lub niecaliakalna nietolerancja glutenu. Eliminacja glutenu bez uzasadnienia medycznego może ograniczyć różnorodność diety i utrudnić dostarczanie ważnych składników odżywczych (M. Passali i wsp. 2020).


6. Wpływ masy ciała na rozwój łuszczycy
Nadwaga i otyłość znacząco wpływają na przebieg łuszczycy, zaostrzają objawy i utrudniają leczenie. Tkanka tłuszczowa produkuje cytokiny prozapalne, takie jak TNF-α, IL-6 i leptyna, które nasilają stan zapalny charakterystyczny dla choroby. Nadmiar tkanki tłuszczowej sprzyja także insulinooporności, zwiększa ryzyko zaostrzeń i zaburzeń metabolicznych (B. Ahmed, R. Sultana, M.W. Greene 2021).

 

Dodatkowo nadwaga obciąża stawy, co może pogłębiać dolegliwości bólowe i ograniczenia ruchomości w przypadku łuszczycy stawowej. Warto również podkreślić, że otyłość obniża skuteczność terapii biologicznych i systemowych, przez co utrudnia kontrolowanie choroby i zwiększa ryzyko powikłań kardiologicznych, które często współwystępują z łuszczycą (F. Pirro i wsp. 2021).

 

Utrzymanie prawidłowej masy ciała nie tylko zmniejsza nasilenie objawów i poprawia efektywność leczenia, ale także redukuje ryzyko powikłań ogólnoustrojowych. Zdrowe nawyki wspierające prawidłową masę ciała korzystnie wpływają na kondycję skóry i ogólny stan zdrowia.

 

7. Stres a łuszczyca
Stres jest istotnym czynnikiem, który może wywoływać objawy łuszczycy lub je zaostrzać. Nie dotyczy to jednak wyłącznie stresu psychologicznego – równie istotny jest stres fizjologiczny, wynikający z obciążeń organizmu takich jak choroby, urazy czy stany zapalne.

 

Stres psychologiczny, związany z napięciami emocjonalnymi czy trudnymi wydarzeniami, prowadzi do wzrostu poziomu kortyzolu, czyli hormonu stresu. Nadmiar kortyzolu może z kolei zakłócać funkcjonowanie układu odpornościowego, zwiększać stan zapalny i nasilać objawy łuszczycy.

Stres fizjologiczny, wywołany np. infekcjami, operacjami czy niedoborami żywieniowymi, także przyczynia się do zaostrzenia choroby. Zwiększa produkcję prozapalnych cytokin, które nasilają procesy zapalne, przez co pogarszają stan skóry (L. Rousset, B. Halioua 2018).

 

Właśnie dlatego kontrola stresu – zarówno psychicznego, jak i fizjologicznego – odgrywa kluczową rolę w leczeniu łuszczycy. Warto praktykować techniki relaksacyjne, dbać o regularną aktywność fizyczną, zdrową dietę i odpowiednią ilość snu. W razie potrzeby pomocne może okazać się wsparcie psychologa lub terapeuty.

 

 

1 / 4
A jaki Ty masz cel? Nie trać czasu i zacznij już dziś! Skorzystaj z profesjonalnej opieki.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.

Bibliografia
Ahmed B., Sultana R., Greene M.W., Adipose tissue and insulin resistance in obese, „Biomedicine & Pharmacotherapy” 2021, 137, 111315.
Armstrong A.W., Read C., Pathophysiology, Clinical Presentation, and Treatment of Psoriasis: A Review, „JAMA” 2020, 323(19), 1945–1960.
Bakshi H. et al., Treatment of Psoriasis: A Comprehensive Review of Entire Therapies, „Current Drug Safety” 2020, 15(2), 82–104.
Duchnik E. et al., The Impact of Diet and Physical Activity on Psoriasis: A Narrative Review of the Current Evidence, „Nutrients” 2023, 15(4), 840.
Lu W. et al., Potential Role of Probiotics in Ameliorating Psoriasis by Modulating Gut Microbiota in Imiquimod-Induced Psoriasis-Like Mice, „Nutrients” 2021, 13(6), 2010.
Passali M. et al., Current Evidence on the Efficacy of Gluten-Free Diets in Multiple Sclerosis, Psoriasis, Type 1 Diabetes and Autoimmune Thyroid Diseases, „Nutrients” 2020, 12(8), 2316.
Petit R.G. et al., Psoriasis: From Pathogenesis to Pharmacological and Nano-Technological-Based Therapeutics, „International Journal of Molecular Sciences” 2021, 22(9), 4983.
Pirro F. et al., Impact of Body Mass Index on the Efficacy of Biological Therapies in Patients with Psoriasis: A Real-World Study, „Clinical Drug Investigation” 2021, 41(10), 917–925. Rousset L., Halioua B., Stress and psoriasis, „International Journal of Dermatology” 2018, 57(10), 1165–1172.