Suplementy diety – kto powinien z nich korzystać
Z badań OBOP wynika, że w ciągu roku 22% Polaków zażywało co najmniej jeden suplement diety. Wśród nich suplementy częściej zażywały kobiety niż mężczyźni. Wśród osób zażywających takie środki 29% stosowało je codziennie lub niemal codziennie przez cały rok. Są to bardzo duże liczby, a rynek suplementów obecnie rozkwita, osiąga jeszcze większy zasięg i wpływa na wzrost zapotrzebowania. Miliony z nas już teraz decydują się na uzupełnienie diety, jednak kto tak naprawdę powinien przyjmować suplementy? Czy są one dla każdego i jak rozpoznać, kiedy i jakie środki powinniśmy przyjmować?
SPIS TREŚCI:
1. Czym są suplementy
2. Niedobory w diecie
3. Problemy z absorpcją składników odżywczych
4. Zwiększone wymagania organizmu
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Czym są suplementy
Zgodnie z ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 roku „suplementy diety to środki spożywcze, których celem jest uzupełnianie normalnej diety, będące skoncentrowanym źródłem witamin, składników mineralnych lub innych substancji, wykazujące efekt odżywczy lub fizjologiczny (...)”.
Innymi słowy suplementy mają dostarczyć do organizmu to, co nie znajduje się w diecie. Ich celem, w przeciwieństwie do leków, nie jest przywrócenie do zdrowia w czasie trwania choroby. Mogą one za to działać profilaktycznie i prozdrowotnie, jeśli odpowiednio współgrają z dietą. Niektóre suplementy są także utworzone z myślą o sportowcach – działają ergogenicznie, to znaczy bezpośrednio poprawiają sprawność. Inne środki, szczególnie popularne wśród ogółu społeczeństwa, mają na celu poprawę kompozycji sylwetki, przyczyniają się zarówno do spalania tkanki tłuszczowej, jak i budowy masy mięśniowej.
Przed zdecydowaniem się na skorzystanie z suplementów zawsze najlepiej skonsultować się ze specjalistą. Lekarz lub dietetyk pomogą indywidualnie dobrać potrzebne witaminy i składniki mineralne, natomiast doświadczony trener podpowie, jakie środki wybrać, by lepiej wyglądać i nie wyrzucić pieniędzy w błoto.
Poniżej przedstawione są powody, dla których warto jest przyjmować suplementy diety i odżywki dla sportowców.
2. Niedobory w diecie
Ustalenie dokładnych braków w diecie może być czasochłonne i nie zawsze jest łatwym procesem, czasami jednak diagnoza może być szybsza. Nic nie zdradza złej diety tak jak ekstremalne podejście – zasada wóz albo przewóz. Najlepszym przykładem są diety niskokaloryczne, oscylujące
w granicach 1000 kcal. Jest bardzo prawdopodobne, że spożywając tak mało żywności, nie dostarczamy któregoś z niezbędnych składników odżywczych.
Innymi potencjalnymi winowajcami są diety zakładające wykluczenie szerokiej gamy produktów spożywczych z codziennego menu. Unikanie słodyczy jest dobre, ale gdy z talerza znikają wszystkie produkty węglowodanowe albo wszystkie rośliny strączkowe lub jeśli decydujemy się jeść wyłącznie kurczaka z ryżem i brokułami – to niemal pewne, że coś dobrego nas omija.
Na podobny problem natkną się też osoby jedzące dużo jedzenia niskiej jakości, które przeważnie pozbawione jest składników odżywczych. Niestety przyjmowanie suplementów nie jest w tym przypadku odpowiedzią,
a jedynie desperacką próbą zachowania złych nawyków.
3. Problemy z absorpcją
Możliwe jest, że dieta jest całościowo dobrze skonstruowana, jednak organizm nie dostaje wszystkiego, czego potrzebuje. Najczęściej problem jest umiejscowiony w przewodzie pokarmowym, który nie jest w stanie wydobyć z pożywienia wszystkich witamin i składników mineralnych.
Tego typu problemy występują u osób z nietolerancją któregoś składnika lub alergią na któryś ze spożywanych składników pokarmowych, wywołuje to usterkę w pracy jelita cienkiego. Najpowszechniejszymi składnikami z tej grupy są laktoza, gluten lub lektyny. Oprócz przyjmowania suplementów warto wtedy przede wszystkim pozbyć się z diety problematycznych produktów.
Czasami stan chorobowy lub zmiany w fizjologii organizmu mogą wchodzić
w drogę syntezie niektórych składników. Dla przykładu – seniorzy wystawieni na kontakt z promieniami słonecznymi produkują znacznie mniej witaminy D niż osoby w młodym wieku.
Ewentualnie możliwe jest także, że w diecie znajduje się nadmiar któregoś ze składników odżywczych i ogranicza wchłanianie innego. Jest to możliwe, ponieważ niektóre białka transportowe w jelicie cienkim odpowiadają za transport kilku składników jednocześnie, np. żelaza, cynku i wapnia. Świetnie zademonstrował to dr Noel Solomons w swoim badaniu
z 1981 roku, w którym porcja cynku podawana była wraz z rosnącymi dawkami żelaza, co prowadziło do stopniowego spadku absorpcji pierwszego ze składników.
4. Zwiększone wymagania organizmu
Czasami potrzeba przyjmowania skoncentrowanych witamin i składników mineralnych nie jest problemem związanym z dietą czy absorpcją, ale większym zapotrzebowaniem.
Wśród grup zainteresowanych tym punktem znajdą się zawodowi sportowcy, osoby niewysypiające się, osoby pracujące w różnych porach dnia i nocy, a także wszyscy ci, którzy doświadczają nadmiernych ilości stresu psychologicznego i fizjologicznego. W tych przypadkach źródło problemu nie zawsze łatwo jest wyeliminować, na szczęście przy użyciu odpowiednich suplementów można ograniczyć skalę negatywnych zmian.
