Likopen – czerwony przeciwutleniacz
Likopen jest bardzo silnym antyoksydantem. Najłatwiej znaleźć go
w pomidorach. Jest on ich naturalnym barwnikiem. Znajdziemy go także
w innych warzywach i owocach, jednak w nie aż tak dużym stężeniu. Jest on odpowiedzialny za kolor czerwony, żółty i pomarańczowy warzyw i owoców. Jak działa na nasz organizm i dlaczego warto zadbać o jego spożycie? Opowiem o tym w tym artykule.
SPIS TREŚCI:
1. Czym jest likopen
2. Likopen – jak działa
3. Gdzie znajdziemy likopen
4. Podsumowanie
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Czym jest likopen
Likopen, jak już wspomniałem, to czerwony barwnik. Pochodzi z rodziny karotenoidów - naturalnych przeciwutleniaczy. W dużym stężeniu znajduje się w surowicy krwi. Znaleźć go też możemy w innych narządach
w organizmie, takich jak wątroba, nadnercza, jądra i gruczoł krokowy. Wytworzyć go mogą jedynie rośliny i mikroorganizmy, dlatego tak ważne jest, aby zjadać odpowiednie ilości warzyw i owoców. Likopen chroni przed karcynogenezą i aterogenezą (proces tworzenia blaszki miażdżycowej
w naczyniach wieńcowych) poprzez zapobieganie utlenianiu lipidów, frakcji LDL, białek i DNA.
2. Likopen – jak działa
Likopen "wykazuje zdolność "wymiatania" tlenu singletowego dwukrotnie większą niż β-karoten i aż 10 razy wyższą niż α-tokoferol" (za: Rafał Lenart, zob. bibliografia). Likopen oraz β-karoten występują w ludzkiej skórze
i wykazują zdolność do absorbowania szkodliwego promieniowania, eliminując jednocześnie rodniki powstałe przez promieniowanie UV. Ta zdolność likopenu pozwala mu na ochronę naszej skóry przed poparzeniami słonecznymi.
Zaobserwowano korzystny wpływ spożycia likopenu na kondycję skóry. Związek ten opóźnia proces starzenia się. Stąd jest szeroko wykorzystywany w kosmetyce. Istotne jest, że likopen pobudza syntezę prokolagenu, czyli białka prekursorowego kolagenu, który odpowiada za sprężystość skóry.
Dodatkowo likopen poprawia funkcjonowanie układu krwionośnego, zmniejszając w ten sposób ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego, m.in. wylewu i zawału. Dzieje się tak, ponieważ powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych. Wyniki badań klinicznych pokazują, że spożywanie 60 mg likopenu dziennie przez 3 miesiące prowadzi do redukcji
o ok. 14% frakcji LDL w plazmie. Spowodowane jest to tym, że wpływa hamująco na syntezę cholesterolu i pomaga w usuwaniu jego złej odmiany
z krwi.
Kolejną ważną funkcją likopenu jest pomoc w nietraceniu tkanki kostnej przez nasz organizm. Poprawia on gęstość mineralną naszych kości, co zmniejsza ryzyko pojawienia się osteoporozy. Dzięki temu, że jest jednym
z najsilniejszych przeciwutleniaczy, zwalcza wolne rodniki, które są jedną
z przyczyn powstawania nowotworów. Wysokie spożycie likopenu zmniejsza ryzyko zachorowań między innymi na raka prostaty oraz raka szyjki macicy. Dieta bogata w ten składnik może wspomóc proces leczenia. Jednak nie tylko neutralizuje on wolne rodniki, lecz także ma zdolność regeneracji innych antyoksydantów, np. luteiny.
3. Gdzie znajdziemy likopen
Najpowszechniejszym źródłem likopenu są warzywa i owoce.
W szczególności zaś właśnie wspomniane wcześniej pomidory.
"W dojrzałych pomidorach występuje forma trans likopenu, natomiast po obróbce termicznej przechodzi ona w formę cis.Ta ostatnia jest zdecydowanie lepiej rozpuszczalna w kwasach żółciowych" (cyt. za Rafał Lenart, zob. bibliografia), co dla naszego organizmu jest ważne, ze względu na lepszą absorpcję tego składnika. Dzięki obróbce jest łatwiej wchłaniany
w przewodzie pokarmowym.
Świeże pomidory są oczywiście zdrowe, jednak to przetwory takie jak sok pomidorowy czy keczup dostarczają większych ilości likopenu. Można go także w mniejszych ilościach znaleźć w innych czerwonych warzywach
i owocach, m.in. w papryce, w owocach dzikiej róży, arbuzach, czerwonych grejpfrutach i czerwonej gujawie. Karotenoidy są związkami rozpuszczalnymi w tłuszczach. Logicznym wyjściem jest więc spożywanie ich w zestawianiu
z tłuszczami dla lepszej wchłanialności.
Likopen znajduje się w wykazie barwników dozwolonych do stosowania
w żywności, na opakowaniach oznaczany jest symbolem E160d. Jako naturalny barwnik może być dodawany między innymi do:
– ciast i ciasteczek;
– lodów;
– kandyzowanych owoców i warzyw;
– deserów;
– sosów, przypraw, pikli, ostrych sosów korzennych i korniszonów
z jarzynami w occie;
– musztardy;
– zup;
– win owocowych.
4. Podsumowanie
W dzisiejszych czasach szkodliwe czynniki zewnętrzne "atakują" cały czas nasz organizm. Jesteśmy narażeni na ich działanie z każdej strony.
W butelkowanej wodzie znajduje się ponad 21 tysięcy substancji, których nie powinno tam być. Dlatego spożywanie odpowiednich substancji pochodzenia naturalnego, które mają na nas dobroczynny wpływ, jest tak ważne.
Nasz organizm produkuje codziennie kilka tysięcy komórek rakowych i tylko od naszego układu immunologicznego zależy, czy będzie w stanie je wszystkie wyłapać i zniszczyć. Likopen jako bardzo silny przeciwutleniacz pomaga naszemu organizmowi w tym procesie. Jeśli ktoś nie lubi pomidorów bądź soku pomidorowego, warto przynajmniej dodawać ketchupu do kanapek bądź koncentratu pomidorowego do zup.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Rafał Lenart, Pomidory cz. 2. Likopen, on-line: http://naturalniezdrowy.com.pl/pomidory-likopen/.