Dzięgiel chiński – właściwości, działanie, suplementacja
Angelica sinensis, Dong Quai czy po prostu dzięgiel chiński to roślina, która znalazła zastosowanie w tradycyjnej medycynie Dalekiego Wschodu i fitoterapii. Jego suplementacja jest szczególnie polecana kobietom, co jest związane z prozdrowotnymi właściwościami tej rośliny. Na czym polega działanie dzięgla chińskiego i w jakich przypadkach można go zastosować?
SPIS TREŚCI:
1. Co zawiera dzięgiel chiński – skład fitochemiczny
2. Działanie i właściwości dzięgla chińskiego
3. Czy stosowanie dzięgla chińskiego jest bezpieczne
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Co zawiera dzięgiel chiński – skład fitochemiczny
Działanie dzięgla chińskiego i innych ziół wykorzystywanych w fitoterapii jest w głównej mierze uzależnione od zawartych składników.
W tym przypadku surowiec zielarski to korzeń, który według przeprowadzonych analiz fitochemicznych jest bogatym źródłem różnych komponentów takich jak:
– ftalidy, m.in. Z-ligustylid i E-butyloidenoftalid,
– polisacharydy, np. galaktoza, arabinoza i ksyloza,
– flawonole i flawonoidy, np. kwercetyna, rutyna, kemferol.
– kwasy organiczne, np. ferulowy, ftalowy, kawowy, nikotynowy, protokatechowy, wanilinowy.
O ile organiczne kwasy i polisacharydy są znanymi składnikami o właściwościach antyoksydacyjnych, tak nieco mniej popularnymi są ftalidy. Związki te należą do grupy metabolitów wtórnych, które można znaleźć w olejkach eterycznych niektórych roślin, np. lubczyku. W badaniach przeprowadzonych na szczurach wykazano, że podawanie Z-ligustylidu usprawniło krążenie i ograniczyło ryzyko występowania epizodów niedokrwiennych (H.Y. Peng i wsp. 2007; X. Kuang i wsp. 2008). Należy podkreślić, że wyników tego badania na zwierzętach nie można przekładać bezpośrednio na ludzi i potrzebna dalszych analiz w tym zakresie.
2. Działanie i właściwości dzięgla chińskiego
Preparaty z ekstraktem z dzięgla chińskiego zyskały popularność jako element fitoterapii w przypadku kobiecych problemów zdrowotnych, m.in. nowotworu gruczołu piersiowego czy dolegliwości związanych z menopauzą, zwłaszcza w krajach azjatyckich.
Dowodem może być jedno z badań przeprowadzonych w Tajwanie. W grupie 2236 kobiet ze zdiagnozowanym rakiem piersi aż 81,5% potwierdziło stosowanie preparatów ziołowych w terapii antynowotworowej. Co więcej, aż 7 z 10 najczęściej przepisywanych mieszanek ziołowych zawierało Dong Quai (J.N. Lai, C.T. Wu i J.D. Wang 2012).
Wynika to z wcześniej wspomnianego składu fitochemicznego, a przede wszystkim zawartości kwasów fenolowych. Wyniki badań przeprowadzonych na komórkach ludzkiego raka piersi potwierdzają, że m.in. kwasy kawowy i ferulowy wykazują korzystny wpływ na przeciwdziałanie procesowi nowotworowemu (T.L. Serafim i wsp. 2011). W innym badaniu wykazano, że wodny ekstrakt z dzięgla chińskiego przejawia aktywność estrogenopodobną wobec komórek ludzkiego raka piersi (C.B. Lau i wsp. 2005).
Te obiecujące rezultaty badań in vitro nie mają jednak przełożenia na praktyczne zastosowanie. Do tej pory przeprowadzono tylko jedno randomizowane, podwójnie zaślepione badanie z kontrolowanym placebo, które dotyczyło ludzi. Uczestniczyło w nim 71 kobiet po przebytej menopauzie. Przez 6 miesięcy codziennie stosowały 4,5 g suszonego korzenia Dong Quai podzielonego na trzy mniejsze porcje. Zastosowana suplementacja nie przyniosła żadnych istotnych korzyści w porównaniu z grupą kontrolną, która otrzymywała w tym czasie maltodekstrynę (J.D. Hirata i wsp. 1997).
Zgoła odmienne wnioski płyną z retrospektywnego badania kohortowego, które ostatecznie dotyczyło ponad 64 tysięcy pacjentów z przewlekłą chorobą nerek. Autorzy badania zaobserwowali, że ekstrakt z dzięgla chińskiego – stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi ziołami tradycyjnej medycyny chińskiej – ma realny wpływ na zwiększenie szans przeżycia pacjentów. Efekt ten jest uzależniony od stosowanej dawki i czasu działania renoprotekcyjnego (H.T. Chen i wsp. 2023).
Inne właściwości dzięgla chińskiego również zostały potwierdzone w badaniach na materiale komórkowym lub zwierzęcym. N-butylideneftalid występujący w roślinie wykazuje aktywność przeciwnowotworową wobec komórek raka wątrobowokomórkowego i guzów glejaka wielopostaciowego (N.M. Tsai i wsp. 2006; F. Huang i wsp. 2011).
Na uwagę zasługuje też przegląd naukowy, w którym składnikom zawartym w Dong Quai przypisuje się działanie:
– hepatoprotekcyjne,
– redukujące deficyty neurobehawioralne,
– poprawiające pamięć i zdolność uczenia się,
– antyoksydacyjne i zwalczające wolne rodniki tlenowe,
– immunomodulujące, np. w zakresie produkcji przeciwciał czy promocji komórek T układu odpornościowego (X.P. Chen i wsp. 2013).
Brak randomizowanych badań klinicznych sprawia, że działanie dzięgla chińskiego w badaniach in vitro i in vivo na materiale zwierzęcym nie ma przełożenia na ludzki organizm.
3. Czy stosowanie dzięgla chińskiego jest bezpieczne
Z jednej strony ciężko ocenić, czy Dong Quai jest niebezpieczny dla ludzkiego zdrowia. Znikoma wręcz liczba badań na ludziach nie daje odpowiedzi na temat jego toksyczności.
Podobnie jak inne surowce zielarskie, tak i dzięgiel chiński może wchodzić w interakcje z lekami. W jednej z prac naukowych opisano przypadek 46-letniej kobiety z migotaniem przedsionków, które było ustabilizowane dzięki stosowaniu warfaryny (leku przeciwzakrzepowego). Kobieta w trakcie farmakoterapii przez 4 tygodnie stosowała preparat Dong Quai, co doprowadziło do dwukrotnego wydłużenia czasu protrombinowego i tym samym upośledzenie procesu krzepnięcia krwi. Stan kobiety unormował się już miesiąc po zrezygnowaniu z suplementacji. Istnieje więc realna możliwość, że dzięgiel chiński może zaburzać działanie niektórych leków (R.L. Page i J.D. Lawrence 1999).
Korzeń Dong Quai, choć w medycynie chińskiej uznaje się za panaceum na kobiece dolegliwości, nie ma jednak solidnie udokumentowanego działania terapeutycznego u ludzi. Wyniki badań przeprowadzonych na materiale komórkowym i zwierzętach są obiecujące, jednak niestety nie mają przełożenia na organizm człowieka. Być może przyszłe analizy dostarczą więcej dowodów, które pozwolą wykorzystać dzięgiel chiński jako uzupełnienie codziennej diety i realne wsparcie dla zdrowia.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Chao W.W., Lin B.F., Bioactivities of major constituents isolated from Angelic sinensis (Danggui), „Chinese Medicine” 2011, 6, 1–7.
Chen H.T. et al., Dose-and time-dependent renoprotection of Angelica sinensis in patients with chronić kidney disease: A longitudinal cohort study, „Frontiers in Pharmacology” 2023, 14, 1153583.
Chen X.P. et al., Phytochemical and pharmacological studies on Radix Angelica sinensis, „Chinese Journal of Natural Medicines” 2013, 11(6), 577–587.
Filipiak-Szok A., Kurzawa M., Szłyk E., Evaluation of antioxidants in Dong quai (Angelic sinensis) and its dietary supplements, „Chemical Papers” 2014, 68(4), 493–503.
Goh S.Y., Loh K.C., Gynaecomastia and the herbal tonic „Dong Quai”, „Singapore Medical Journal” 2001, 42(3), 115–116.
Hirata J.D. et al., Does dong quai have estrogenic effects in postmenopausal women?, „Fertility and Sterility” 1997, 68(6), 981–986.
Huang F. et al., Two glutathione S-transferase inhibitors from Radix Angelicae Sinensis, „Phytotherapy Research” 2011, 25(2), 284–289.
Kuang X. et al., Postischemic administration of Z-ligustilide ameliorates cognitive dysfunction and brain damage induced by permanent forebrain ischemia in rats, „Pharmacology, Biochemistry, and Behaviour” 2008, 88(3), 213–221.
Lai J.N., Wu C.T., Wang J.D., Prescription pattern of Chinese herbal products for breast cancer in Taiwan: A population-based study, „Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine” 2012, 2012(1), 891893.
Lau C.B. et al., Use of dong quai (Angelica sinensis) to treat peri-or postmenopausal symptoms in women with breast cancer: i sit appropriate?, „Menopause” 2005, 12(6), 734–740.
Page R.L., Lawrence J.D., Potentiation of warfarin by dong quai, „Pharmacotherapy: The Journal of Human Pharmacology and Drug Therapy” 1999, 19(7), 870–876.
Peng H.Y. et al., Neuroprotective effect of Z-ligustilide against permanent focal ischemic damage in rats, „Biological and Pharmaceutical Bulletin” 2007, 30(2), 309–312.
Serafim T.L. et al., Lipophilic caffeic and ferulic acid derivatives presenting cytotoxicity against human breast cancer cells, „Chemical Research in Toxicology” 2011, 24(5), 763–774.
Tsai N.M. et al., The natural compound n-butylidenephtalide derived from Angelica sinensis inhibits malignant brain tumor growth in vitro and in vivo, „Journal of Neurochemistry” 2006, 99(4), 1251–1261.
Wei W.L. et al., Angelica sinensis in China-A review of botanice profile, ethnopharmacology, phytochemistry and chemical analysis, „Journal of Ethnopharmacology” 2016, 190, 116–141.
