Wspierająca rola dziennika treningowego
Wielu osobom rejestrowanie dokonań treningowych przychodzi z trudem. Dużo trenujących w ogóle tego nie wykonuje. Na dokumentację treningową często nie ma czasu. Trudno poradzić sobie z ilością i doborem informacji, podlegających notacji oraz ich przetwarzaniem. Problemów jest więcej. Jak więc powinna być prowadzona dokumentacja treningowa, aby ominąć większość z nich? Aby wydobywała z trenujących energię i wspierała dążenia do zwycięstwa, sukcesu, celu?
SPIS TREŚCI:
1. Dziennik treningowy determinuje obraz nas samych – nasze działania i zachowania
2. Cztery komponenty działania
3. Myśli ukierunkowują energię dzięki dziennikowi
4. Dziennik służy porządkowaniu myśli
6. Przejęcie steru nad dziejącym się procesem
7. Analiza dziennika treningowego ocenia skutki treningów
8. Kształtowanie mentalności zwycięzcy
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Dziennik treningowy determinuje obraz nas samych – nasze działania i zachowania
Dynamika naszego osobistego działania jest zgodna z obrazem nas samych. Obraz ten stwarzamy na przestrzeni lat życia. Działamy i zacho-wujemy się, podtrzymując nasz wizerunek. Jeśli nie prowadzimy doku-mentacji treningowej, to być może uważamy, że „intuicja nam zawsze podpowie, co robić” albo „wszystko mam w głowie i nie muszę nic pisać”, albo, po prostu „szkoda na to czasu, bo muszę się zajmować treningiem”.
Prowadzenie dokumentacji często nie pasuje do obrazu nas samych
i naszych potrzeb. Jeśli dostrzeżemy sens i korzyści, które może nam ona przynieść, zdobędziemy przekonanie do jej stosowania, a także poszerzymy horyzonty wiedzy na temat własnej osoby. Prowadzenie dokumentacji treningowej jest bowiem rozwijaniem samego siebie, doskonaleniem obrazu nas samych.
2. Cztery komponenty działania
Cokolwiek byśmy robili, zawsze angażujemy cztery komponenty. Są to ruch, doznania zmysłowe, uczucia i myśl. To one budują wspomniany obraz nas samych. Zawsze występują razem, w różnej intensywności, której zresztą nie da się porównać. Cztery komponenty stanowią jedną całość, a zmiana funkcji jednej z nich od razu ma przełożenie na pozostałe i zmienia obraz całości.
Trening fizyczny to nie tylko ruch. To nie tylko związek pomiędzy korą ruchową mózgu a uruchamianymi dzięki niej mięśniami. Doświadczony sportowiec wie, że dobry nastrój przed startem sprzyja osiągnięciu przez niego lepszego wyniku. Dla pływaka lepsze czucie wody skutkuje krótszym czasem przepłynięcia dystansu.
Każdym z komponentów działania można wpłynąć na inny. Dotyczy to także myśli. Wpływa ona na jakość ruchu, wytrenowanie, zmiany odczuwania wysiłku, formę, nastroje. Wpływa na jakość treningu i cele, które można osiągnąć za jej pomocą, w końcowym obrachunku na poczucie spełnienia, sukcesu lub jego brak.
3. Myśli ukierunkowują energię dzięki dziennikowi
Doskonaląc myśl, możemy doskonalić proces treningowy. W treningu sportowym wydatkowana jest energia. Organizm na drodze planowej adaptacji potrafi wytwarzać jej więcej, kumulować i lepiej ją spożytkować. Wyćwiczony ruch staje się precyzyjniejszy, skuteczniejszy, piękniejszy. Dokonaniom tym zawsze towarzyszy myśl. Dokumentowanie treningu służy rozwijaniu myśli treningowej, a tym samym obrazu nas samych jako sportowca, osoby aktywnej fizycznie i osiągającej określone wyniki.
4. Dziennik służy porządkowaniu myśli
Proces treningowy to wysoka złożoność różnych zdarzeń, splot niezliczonych związków przyczynowo-skutkowych. Trener, zawodnik, starają się nimi sterować dla osiągnięcia wyniku. Aby to czynić, muszą obserwować wydarzenia, dostrzegać zmiany i efekty, analizować proces i porządkować myśli. Po to, aby podejmować kolejne trafne decyzje.
Bez dokumentowania treningu działania w tym zakresie odbywają się na ślepo i są chaotyczne. Powtarzane są działania nieskuteczne i błędne. Nie można ich dostrzec, bo mogły nie zostać zauważone, brakuje ich w pamięci,
a nie zostały zapisane. Nie mogły być poddane analizie, bo nie można było ich odnieść do jakichkolwiek innych parametrów treningowych. Bez dokumentacji treningowej nie można poddawać weryfikacji elementów procesu treningowego, nie można w pełni używać myśli i logiki.
Te same środki treningowe potrafią wywołać różne efekty u różnych osób. Mają na to wpływ wytrenowanie, wyćwiczony sposób reagowania organizmu, pewna jakość procesów fizjologicznych, biomechanicznych, psychicznych danej osoby, także jej budowa somatyczna, układu ruchu, budowa stawów itp.
Dokumentacja treningowa służy obserwacji nas samych i porządkowaniu myśli o procesie, w którym uczestniczymy. Staje się narzędziem samorozwoju. Podmiotem jest nasz jedyny i niepowtarzalny organizm. Czasy, w których trener jest kierownikiem procesu treningowego, a za-wodnik tylko wykonawcą, już minęły. Rozwinięciu uległa zasada świadomości, która aktywizuje zawodnika do pełniejszego udziału w analizie i procesie decyzyjnym dotyczącym jego treningu. Nie rzadko zawodnik staje się dzięki temu ekspertem procesu treningowego, w którym uczestniczy i w większym stopniu stanowi o sobie samym.
6. Przejęcie steru nad dziejącym się procesem
Odnotowywanie treści treningu, metod, form, zastosowanych środków, także czynników pozatreningowych, sposobów żywienia, nawadniania, poziomu stresu, samopoczucia itp., pozwala prowadzącemu taką dokumentację, wychwycić związki przyczynowo-skutkowe zachodzące w procesie treningowym. Tym samym sterować nim w pożądanym kierunku.
Istnieją procesy, które są dla zawodnika, trenera stosunkowo łatwe w ste-rowaniu. Zaliczyć można do nich kształtowanie siły czy wytrzymałości. Trudniej wykształcić szybkość wykonywanych działań lub odpowiednie nastawienie emocjonalne do startu. Na jedne czynniki, dzięki stosowanym środkom treningowym, mamy większy wpływ, inne w większym stopniu zależne są od naszych wrodzonych predyspozycji.
Niektóre czynniki nie poddają się w ogóle sterowaniu, jak np. wspomniana już budowa somatyczna, jednak można do niej dostosowywać środki treningowe i cały proces. Działaniem, wynikającym z prowadzenia i anali-zowania dokumentacji treningowej, powinno być zwiększanie skuteczności oddziaływania na sfery dające się sterować i powiększanie obszaru sterowalności na procesy trudno poddające się oddziaływaniom treningowym.
7. Analiza dziennika treningowego ocenia skutki treningów
Dokumentacja treningu powinna służyć rejestracji obciążeń i intensywności ćwiczeń. W niektórych dyscyplinach jest to łatwe. Można to notować ilością przebiegniętych, przejechanych kilometrów, czasem tempem pokonania dystansu, ilością podniesionych kilogramów, czasu pracy w określonych zakresach tętna.
Okresowa, wnikliwa analiza obciążeń i intensywności w relacji z testami kontrolnymi pozwala ocenić skutek, jaki one wywarły na formę zawodnika
w danym obszarze jego wyszkolenia, np. w wyniku skoku, podniesionego ciężaru, czasu przebiegniętego dystansu. Do tego celu dobrze jest korzystać z technologii komputerowej, dla sprawnego i szybkiego sumowania obciążeń i przetwarzania danych. Za pomocą różnych powiązań i wykresów zależności można wyrobić sobie zdanie na temat skuteczności działania treningowego.
Trudniej rejestrować obciążenia treningowe w grach zespołowych, sportach walki czy w dyscyplinach artystycznych. Zwykła suma wymiernych i ener-getycznych parametrów treningu nie jest wystarczająca, gdyż sukces w tych dyscyplinach jest bardziej złożony, zależny od dodatkowych czynników. Dokumentacja treningowa powinna jednak umieć rejestrować te elementy obciążenia, które w efekcie składają się na wynik. Może to być ilość powtórzeń danej techniki rzutu w judo, oddanych rzutów do kosza z dys-tansu, treningów indywidualnych z graczami specjalizującymi się na danej pozycji, ilość wykonanych technik tanecznych itp.
8. Kształtowanie mentalności zwycięzcy
Analiza dokumentacji treningowej pozwala wprowadzić do treningu proces myślowy i nie chodzi tu tylko o logikę i wyciąganie właściwych wniosków przyczynowo-skutkowych. Sens prowadzenia dokumentacji treningowej zawiera się w sferze mentalnej osoby ją wykonującej. Chodzi o bodźce, jakie ona generuje dla umysłu sportowca, trenera.
Osiągnięty wynik sportowy może być niezadowalający. Jednak zebrane dane treningowe i ich analiza, mogą posłużyć do wyciągnięcia wniosków
i wniesienia poprawek w kolejnym np. roku szkoleniowym i zaowocować lepszym wynikiem. Kształtowana jest cecha nieustępliwego dążenia do celu, dotąd aż się go osiągnie. Także wyciągania wniosków z porażek i przeku-wania ich na ostateczne zwycięstwo.
Dokumentacja treningowa ściśle koreluje z planem treningowym i jest odzwierciedleniem osiągniętych wyników, a więc w sposób permanentny ukierunkowuje na postawiony cel. Pozwala więc trzymać się celu, widzieć go przed sobą, podporządkowywać i modyfikować działania dla jego osiągnięcia.
W toku prowadzonego treningu stosuje się różne ćwiczenia, środki, programy treningowe, metody i formy. Także różne struktury jednostek treningowych, mikrocykli, mezocykli itp. Każdy z tych sposobów oddziaływania staje się weryfikowalnym narzędziem, przynoszącym większe lub mniejsze korzyści treningowe. Zawodnik i trener stają się dzięki analizie dokumentacji treningowej ich ekspertami. „Ostrząc” je w każdym kolejnym roku, stają się właścicielami technologii prowadzącej do sukcesu.
Umysł rozciągnięty ponad określoną miarę nigdy nie powraca do poprzednich rozmiarów. Prowadzenie dokumentacji treningowej pozwala spojrzeć na proces treningowy od właściwej strony. Pozwala znaleźć własną wykładnię dziejących się procesów i definicji treningowych. Systematyczne stosowanie dokumentacji treningowej i jej analizowanie prowadzi do wypracowania skutecznej i najlepszej z możliwych instrukcji obsługi samego siebie.
