Ile kalorii ma deser? Czy istnieją zdrowe desery
Każdy z nas w mniejszym lub większym stopniu akceptuje smak słodki. I nic dziwnego, w końcu od urodzenia nasze preferencje żywieniowe naturalnie skierowane są w stronę słodyczy. Nasza akceptacja słodkiego smaku często wykorzystywana jest przez producentów wysokoenergetycznych produktów. Dlatego też na rynku dostępny jest szeroki wybór słodkich przekąsek i deserów. W artykule przyjrzymy się deserom lodowym, po które chętnie sięgamy nie tylko w upalne dni.
SPIS TREŚCI:
2. Walory żywieniowo-zdrowotne lodów
3. Zdrowsza wersja tradycyjnych lodów
Indywidualne plany
dietetyczne i treningowe już od 42 zł / mies.
1. Lody naturalne
W składzie naturalnych lodów powinniśmy znaleźć przede wszystkim wysoką zawartość śmietanki, mleka, jajek oraz możliwy dodatek świeżych owoców. Tymczasem właściciele lodziarni oferują nam często lody z wysoką zawartością cukru oraz jego zamienników (głównie syropu glukozowo-fruktozowego), sztucznych barwników czy emulgatorów. Nierzadko zamiast śmietanki producenci dodają do lodów znaczną ilość wody. Z kolei w przypadku lodów smakowych zamiast naturalnych i świeżych owoców stosuje się pasty czy wsady smakowe, a także gotowe kompozycje smakowe w proszku.
Nierzadko lody zawierają w składzie znaczne ilości nasyconych kwasów tłuszczowych, które przyczyniają się do rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, podnoszą poziom cholesterolu oraz cukru we krwi. Takie hasła marketingowe jak „lody naturalne” czy „lody jak dawniej” są nadużywane i niekoniecznie wiążą się z czymś zdrowym. Wartość odżywcza sztucznie wytworzonych deserów jest oczywiście bardzo niska, co wynika z wykorzystania do ich produkcji tanich surowców.
Sprawdzajmy skład kupowanych lodów w sklepach, czytajmy etykiety spożywcze, dzięki którym dowiemy się, z jakich składników zostały wyprodukowane oraz jakich wartości mogą nam dostarczyć. Natomiast w przypadku zakupu lodów z budki mamy prawo zapytać właściciela lodziarni o składniki występujące w sprzedawanych lodach, a także zawarte w nich alergeny.
2. Walory żywieniowo-zdrowotne lodów
Lody zaliczane są do działu słodyczy, przez co kojarzą nam się z produktami o wysokiej wartości odżywczej, które nie dostarczają organizmowi żadnych żywieniowo korzystnych składników. Jednak w porównaniu z innymi przekąskami oraz słodyczami z tej grupy lody mają stosunkowo niską wartość energetyczną.
Wśród różnych rodzajów lodów (naturalne, sorbety, wodne, jogurtowe) najmniej kaloryczne są sorbety. W ponad 60% składają się z wody, dzięki czemu są bardzo orzeźwiające, zwłaszcza w upalne dni. W sorbetach nie znajdziemy mleka, śmietany czy jajek, co oznacza, że praktycznie nie zawierają tłuszczu. Sorbety w porównaniu z tradycyjnymi lodami nie są podawane z czekoladą, kolorową posypką czy bitą śmietaną. Ich wartość energetyczna waha się pomiędzy 60 a 120 kcal/100 g w zależności od smaku czy składu.
Kolejne pod względem energetycznym są lody:
– jogurtowe: ok. 100 kcal/100 g;
– mleczno-owocowe: 120 kcal/100 g;
– waniliowe: 149 kcal/100 g;
– śmietankowe: 160 kcal/100 g;
– czekoladowe: 200 kcal/100 g.
Niejednokrotnie kuszą nas dodatki do lodów takie jak bita śmietana, polewy smakowe, posypki, czekolada, wafelki, alkohol czy różnego rodzaju sosy, które potrafią znacząco wpłynąć na wartość energetyczną porcji lodów i dostarczyć nam nawet 350 kcal.
Naturalne surowce stosowane w produkcji lodów stanowią źródło wielu cennych dla naszego organizmu składników, takich jak:
– błonnik pokarmowy, którego wysoką zawartość możemy odnaleźć w lodach owocowych czy bakaliowych, np. 100 g lodów owocowych dostarcza ok. 1,1 g błonnika;
– witaminy to składniki, których obecność w lodach jest znaczna, np. 100 g lodów śmietankowych zawiera średnio 30 µg witaminy A, ok. 1 mg witaminy C czy 0,3 µg witaminy D;
– składniki mineralne, lody odznaczają się najwyższą zawartością łatwo przyswajalnego wapnia. Wynika to przede wszystkim z obecności w lodach głównego składnika, którym jest mleko. Przykładowo porcja lodów (100 g) dostarcza ok. 120–150 mg wapnia. W naturalnych lodach odnajdziemy również inne ważne dla nas składniki mineralne, jak magnez, fosfor czy potas.
3. Zdrowsza wersja tradycyjnych lodów
Jak już wiemy, prawdziwe naturalne lody powinny być przygotowane ze śmietanki, mleka, jaj i ewentualnego dodatku świeżych owoców. Warto zatem sprawdzać skład lodów i wybierać te o jak najkrótszej liście składników, świadczącej o tym, że nie mamy do czynienia z produktem wysokoprzetworzonym.
Biorąc pod uwagę coraz większe przywiązywanie wagi do składu i jakości produktów wśród konsumentów, producenci żywności wychodzą naprzeciw wymaganiom i wzbogacają mrożone desery np. w bakterie probiotyczne, które wykazują korzystne działanie na naszą mikroflorę jelitową. Popularne są również lody o obniżonej wartości energetycznej.
Można także samodzielnie przygotować lody z naturalnych składników spożywczych. W ten sposób kontrolujemy ilość danego składnika w lodach. Tak przygotowane lody nie będą zawierały zbędnych i niepożądanych dodatków takich jak sztuczne barwniki czy ulepszacze. Pamiętajmy jednak, że lody nadal są źródłem kilokalorii, dlatego powinniśmy zachować umiar w ich spożyciu nawet latem! Poniżej przedstawiamy przepisy na domowe lody.
Lody truskawkowo-bananowe
Składniki:
– truskawki ok. 200 g,
– banan ok. 60 g,
– jogurt grecki 200 g.
Sposób przygotowania
Z truskawek usuwamy szypułki, a następnie je myjemy. Banan obieramy i kroimy na plasterki. Owoce blendujemy do uzyskania gładkiej masy, po czym wlewamy jogurt i razem wszystko miksujemy. Otrzymaną masę wylewamy do pojemnika lub foremek do lodów i wkładamy do zamrażarki na ok. dobę.
Wartość odżywcza 1 porcji:
– energia 89,5 kcal;
– białko 2,4 g;
– tłuszcze 4,75 g;
– węglowodany 8,7 g;
– błonnik 1,15 g.
Lody wegańskie z masłem orzechowym
Składniki:
– banan 120 g,
– masło orzechowe 50 g,
– mleko kokosowe 115 g,
– ksylitol 20 g.
Sposób przygotowania
Banan obieramy, kroimy na kawałki, wrzucamy do naczynia i blendujemy na gładką masę. Następnie dodajemy masło orzechowe, dobrze schłodzone mleko kokosowe oraz ksylitol. Wszystko dokładnie blendujemy, aż składniki się połączą. Uzyskaną masę przekładamy do pojemnika na lody i wkładamy do zamrażarki w celu schłodzenia.
Wartość odżywcza 1 porcji:
– energia 149 kcal;
– białko 2,02 g;
– tłuszcze 10,9 g;
– węglowodany 12,1 g;
– błonnik 1,14 g.
Bibliografia
Śliwińska A., Lesiów T., Lody jako żywność funkcjonalna – badania konsumenckie, „Nauki Inżynierskie i Technologie” 2013, 1(8).
Nagel P., Lody, gofry i smażona ryba z frytkami – wakacyjne pułapki żywieniowe, ncez.pl/abc-zywienia-/zasady-zdrowego-zywienia/lody--gofry-i-smazona-ryba-z-frytkami-----wakacyjne-pulapki-zywieniowe (4.03.2019).
Nagel P., Lody – zdrowsze od słodyczy? Sprawdź, które lody są najzdrowsze i czym ryzykujesz jedząc ich za dużo!, ncez.pl/abc-zywienia-/fakty-i-mity/lody---zdrowsze-od-slodyczy- (4.03.2019).
Kunachowicz H. et al., Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Warszawa 2005.
