Fakty i mity na temat ryb
Ryby, choć wciąż nie cieszą się ogromną popularnością, powoli wracają do łask. Wszystko to za sprawą ich prozdrowotnego oddziaływania na organizm. Naukowcy wciąż odkrywają kolejne ich właściwości. Co warto o nich wiedzieć? Jakie mity należy obalić?
SPIS TREŚCI:
1. Fakt nr 1: tłuszcz zawarty w rybach jest zdrowszy niż tłuszcz zawarty w mięsie
2. Mit nr 1: każda ryba jest zdrowa
3. Fakt nr 2: ryby mogą chronić przed chorobą nowotworową
4. Mit nr 2: wszystkie ryby mają podobną zawartość prozdrowotnych składników
5. Fakt nr 3: ryby mrożone nie tracą wartości odżywczych
6. Mit nr 3: sposób przyrządzenia ryby nie ma żadnego znaczenia
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Fakt nr 1: tłuszcz zawarty w rybach jest zdrowszy niż tłuszcz zawarty w mięsie
O szkodliwości tłuszczów nasyconych występujących w mięsie wiadomo od dawna: ich nadmiar podnosi poziom tzw. złego cholesterolu, przyczynia się do powstawania miażdżycy oraz innych chorób układu sercowo-naczyniowego, a nawet nowotworów, zwłaszcza jelita grubego.
Tłuszcze zawarte w rybach, czyli omega-3 i omega-6, należą do grupy tzw. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, których organizm nie jest w stanie wytworzyć, do prawidłowego funkcjonowania konieczne jest ich dostarczanie wraz z pożywieniem.
Jak wykazały liczne badania naukowe, kwasy omega-3:
– chronią przed depresją, poprawiają nastrój i ogólne samopoczucie;
– działają przeciwmiażdżycowo, obniżają poziom tzw. złego cholesterolu;
– regulują pracę serca, obniżają ciśnienie krwi, chronią układ sercowo-naczyniowy;
– przeciwdziałają otyłości;
– obniżają ryzyko cukrzycy typu 2.
Odpowiedni stosunek kwasów omega-3 do kwasów omega-6 działa prozdrowotnie na wszystkie układy i narządy organizmu. Dieta bogata w ryby jest więc nieporównywalnie lepszym wyborem niż dieta obfitująca w mięso.
2. Mit nr 1: każda ryba jest zdrowa
Niestety, istnieje dużo gatunków ryb, które na stołach lądować nie powinny. Należą do nich:
– panga – zdobyła ogromną popularność, pochodzi z Wietnamu i niestety jej wartości odżywcze nie mają żadnego znaczenia – jest hodowana w wodach zanieczyszczonych, a na dodatek podaje się jej hormony i antybiotyki;
– tilapia – sprowadzana z Chin, hodowana w podobnych warunkach co panga;
– tuńczyk błękitnopłetwy – w wysokim stopniu skażony rtęcią, ponadto jest zagrożony wyginięciem;
– ryba maślana – to właściwie grupa ryb, do której należą np.: błyszczyk, eskolar, kostropak. Są tłuste i cenione za smaczne mięso, niestety mogą wywoływać różne dolegliwości, np. biegunkę, nudności, zawroty głowy i skórną wysypkę, a nawet zatrucia pokarmowe – wszystko to za sprawą obecnych w mięsie wosków, które nie są trawione w organizmie człowieka.
3. Fakt nr 2: ryby mogą chronić przed chorobą nowotworową
O tym, że odpowiednio zbilansowana dieta, oparta na zdrowych produktach może chronić przed licznymi chorobami, wie już prawie każdy. Ryby obniżają ryzyko wystąpienia wielu chorób, w tym nawet nowotworowych! Badanie prowadzone we Włoszech wykazało, że u osób regularnie spożywających ryby ryzyko wystąpienia nowotworów (zwłaszcza przewodu pokarmowego, krtani i jajników) było znacznie mniejsze.
Uważa się, że wynika to z obecności kwasów omega-3, które wykazują działanie przeciwzapalne. Niezwykle istotny jest też stosunek omega-3 do omega-6: zbyt duża podaż kwasów tłuszczowych omega-6 może przyczyniać się do wystąpienia stanów zapalnych w organizmie i procesów nowotworowych. Wzrost spożycia kwasów omega-3 zmniejsza negatywne skutki nadmiaru kwasów omega-6.
4. Mit nr 2: wszystkie ryby mają podobną zawartość prozdrowotnych składników
Oprócz tego, że nie wszystkie ryby są zdrowe, istotny jest także fakt, że ryba rybie nierówna. Najważniejszy podział uwzględnia zawartość tłuszczu:
– ryby chude – są idealne dla osób będących na diecie redukcyjnej, a także lekkostrawnej z ograniczeniem tłuszczu, wśród nich najpopularniejsze są dorsz, tuńczyk, pstrąg strumieniowy, mintaj czy sola;
– ryby tłuste – najzdrowsze, o największej zawartości prozdrowotnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (zwłaszcza omega-3), najważniejsze z nich to: łosoś, śledź, makrela, szprotki;
– ryby średnio tłuste – zalicza się do nich karpia, leszcza i lina.
Ryby różnią się między sobą nie tylko zawartością tłuszczu, ale także witamin i składników mineralnych. Na szczególną uwagę zasługują:
– dorsz – bogaty w jod, selen i witaminę B12;
– tuńczyk – będący świetnym źródłem witaminy PP;
– sola – z wysokim poziomem witaminy D3;
– pstrąg – z ogromną ilością białka, a także witaminą D;
– szprotka – zawierająca jod, selen, a także wapń, gdy jest zjadana wraz z ościami;
– śledź – obfitujący w liczne witaminy (np. E, D, z grupy B), a także żelazo;
– łosoś – będący najlepszym źródłem kwasów omega-3, witamin A i D oraz jodu i selenu.
5. Fakt nr 3: ryby mrożone nie tracą wartości odżywczych
Utarło się przekonanie, że ryby mrożone są gorszej jakości, ponieważ pod wpływem niskich temperatur tracą najcenniejsze składniki. Na szczęście nie jest to prawdą, a ewentualne straty prozdrowotnych składników są minimalne.
Problem z rybami mrożonymi tkwi w dwóch zupełnie innych kwestiach. Jedną z nich jest skład produktu mrożonego i zawartość tzw. glazury. Niestety czasami może się zdarzyć, że 50% produktu stanowi nie ryba, lecz wspomniana glazura. Prawidłowo przechowywana i zdrowa mrożona ryba ma minimalną ilość glazury. To istotne, ponieważ niejednokrotnie glazura jest bogata w sztuczne substancje i zawyża objętość towaru.
Drugą kwestią jest sposób rozmrażania. Aby nie doszło do strat substancji odżywczych, ryby powinny być rozmrażane powoli (np. w lodówce), a nie np. w kuchence mikrofalowej.
6. Mit nr 3: sposób przyrządzenia ryby nie ma żadnego znaczenia
Ryba pojawia się najczęściej w panierce, smażona w głębokim tłuszczu. Niestety taki sposób przyrządzania dostarcza szkodliwych substancji, a jednocześnie kradnie te, które są istotne, i zamienia rybę w istną bombę kaloryczną. Najzdrowszym sposobem jest przyrządzenie ryby na parze lub w piekarniku. Warto również pamiętać, że ryby można podawać w innych formach, np. jako pastę kanapkową. Należy wystrzegać się natomiast wszelkich rybnych paluszków czy krewetkowych chipsów, które z rybami nie mają nic wspólnego.
Ryby są istotnym elementem zdrowej, odpowiednio zbilansowanej diety. Warto zatem przed ich wyborem i przygotowaniem zapoznać się z najważniejszymi informacjami na temat ich wpływu na organizm. Dzięki wiedzy bez problemu można włączyć do jadłospisu to, co najlepsze, i dostarczyć organizmowi substancji, za które ten odwdzięczy się zdrowiem i dobrym samopoczuciem.
