Zaburzenia miesiączkowania – znaczenie diety i treningu
Zaburzenia miesiączkowania są coraz częstszym problemem występującym u kobiet aktywnych fizycznie. Jakie są ich przyczyny? Jakie znaczenie mają w tym przypadku dieta i trening?
SPIS TREŚCI:
1. Cykl miesiączkowy – co to jest i ile trwa
2. Na jakiej podstawie można stwierdzić zaburzenia miesiączkowania
4. W jaki sposób masa ciała wpływa na przebieg cyklu menstruacyjnego
5. Znaczenie diety i treningu w zaburzeniach miesiączkowania
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Cykl miesiączkowy – co to jest i ile trwa
Regularne występowanie miesiączki u kobiet jest oznaką prawidłowej pracy jajników. U każdej kobiety w wieku rozrodczym pojawia się średnio ok. 400 cykli menstruacyjnych. Przyjmuje się, że podczas prawidłowej miesiączki objętość utraconej krwi nie przekracza 80 ml.
Czas trwania cyklu menstruacyjnego wynosi ok. 28 dni. U niektórych kobiet cykl jest krótszy – 21 dni, a u innych dłuższy – 35 dni. Odchylenia te są prawidłowe w momencie, w którym wydłużony bądź skrócony cykl występuje regularnie. Należy pamiętać, że długość trwania okresu menstruacyjnego u kobiet mierzy się od pierwszego dnia miesiączki do ostatniego dnia przed kolejnym krwawieniem.
2. Na jakiej podstawie można stwierdzić zaburzenia miesiączkowania
W celu stwierdzenia zaburzeń miesiączkowania stosuje się kliniczny podział:
– długość cyklu menstruacyjnego – o zaburzeniach długości trwania cyklu menstruacyjnego mówimy wtedy, kiedy cykl występuje zbyt rzadko (od 6 do 36 miesięcy) lub zbyt często (poniżej 24 dni). Cykle mogą charakteryzować się zmienną długością, co wpływa na nieregularne miesiączki. Są również sytuacje, w których u kobiet dochodzi do całkowitego zaniku miesiączki. Jeżeli dana osoba nie ukończyła jeszcze 16 lat i dotychczas nie miesiączkowała, mówi się o pierwotnym zaniku miesiączki. Z kolei u kobiet miesiączkujących brak okresu od minimum 6 miesięcy nosi nazwę wtórnego braku miesiączki.
– bolesność miesiączki,
– obfitość krwawienia – zbyt obfite lub zbyt skąpe krwawienie.
3. Przyczyny braku miesiączki
Do najczęstszych przyczyn braku miesiączki należą:
– PCOS (zespół policystycznych jajników),
– zaburzenia hormonalne osi podwzgórze–przysadka–jajniki,
– przewlekły stres,
– nieprawidłowa masa ciała (niedowaga, otyłość, nadwaga) oraz częste wahania masy ciała,
– choroby tarczycy,
– zaburzenia odżywiania takie jak anoreksja czy bulimia,
– zaburzenia hormonalne takie jak hiperprolaktynemia czy insulinooporność.
4. W jaki sposób masa ciała wpływa na przebieg cyklu menstruacyjnego
U każdej kobiety masa ciała ma bardzo duży wpływ na przebieg cyklu menstruacyjnego. Nieprawidłowości w masie ciała, zarówno otyłość, nadwaga, jak i niedowaga, to istotne czynniki wywołujące zaburzenia cyklu menstruacyjnego.
Dlaczego? Otóż tkanka tłuszczowa w organizmie kobiety pełni funkcję endokrynną. To właśnie w niej zachodzą procesy syntezy oraz wydzielania licznych związków, które mają wpływ na gospodarkę hormonalną. Zarówno zbyt wysoka, jak i zbyt niska zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie prowadzi do zaburzenia wydzielania hormonów, a to z kolei do nieprawidłowości w przebiegu cyklu menstruacyjnego.
5. Znaczenie diety i treningu w zaburzeniach miesiączkowania
Stosowanie zbyt restrykcyjnych diet oraz bardzo intensywne treningi wpływają negatywnie na przebieg cyklu menstruacyjnego. Czynnościowy, podwzgórzowy brak miesiączki to zaburzenie hormonalne, które, jak sama nazwa wskazuje, powoduje zaburzenia pracy podwzgórza z jednoczesnym nieprawidłowym działaniem GnRH (gonadoliberyna).
Najczęstszą przyczyną występowania powyższego problemu jest zbyt niska dostępność energii. Kobiety, które trenują bardzo intensywnie, często nie dbają o odpowiednią podaż kalorii wraz z dietą. Chcą schudnąć jak najszybciej, dlatego stosują skrajnie restrykcyjne i niedoborowe diety, które, owszem, przynoszą szybkie efekt, jednak odbywa się to kosztem zdrowia i niesie za sobą wiele negatywnych konsekwencji, np. zaburzenia miesiączkowania.
Kobiety, które zauważyły u siebie zaburzenia miesiączkowania, powinny szczególnie zadbać o swoją dietę oraz aktywność fizyczną. Nie należy rezygnować z treningów, lecz zadbać o ich odpowiednią intensywność. Dobrym rozwiązaniem może okazać się zasięgnięcie porady doświadczonego trenera personalnego, który będzie kontrolował intensywność oraz postępy treningowe.
Jeśli chodzi o dietę, również dobrym rozwiązaniem jest zgłoszenie się do specjalisty dietetyka, który zadba o zbilansowaną dietę o odpowiedniej kaloryczności. Jeśli ktoś chce przywrócić regularność cyklu menstruacyjnego, musi liczyć się z przyrostem (u osób niedożywionych, z niedowagą) lub spadkiem (u osób z nadwagą/otyłością) masy ciała.
Przywrócenie prawidłowego funkcjonowania gospodarki hormonalnej jest procesem długotrwałym. Prawidłowo zaplanowana aktywność fizyczna oraz dieta z pewnością przyniosą pozytywne efekty i pomogą przywrócić regularność cyklu menstruacyjnego.
6. Podsumowanie
Cykl menstruacyjny u kobiet mierzony jest od pierwszego dnia miesiączki do ostatniego dnia przed kolejnym krwawieniem. Cykl trwa ok. 28 dni, jednak zdarzają się odchylenia od normy. Odchylenia te nie są niepokojące, jeżeli występują w sposób regularny. Zaburzenia miesiączkowania można stwierdzić na podstawie długości trwania cyklu, bolesności miesiączki oraz obfitości krwawienia.
Dieta oraz aktywność fizyczna mają bardzo duże znaczenie zarówno w kwestii występowania miesiączki, jak i w przebiegu leczenia zaburzeń miesiączkowania. Zbyt intensywne treningi oraz restrykcyjne diety mogą przyczynić się do występowania zaburzeń. Warto przede wszystkim skupić się na swoim zdrowiu i wdrożyć regularną aktywność fizyczną o odpowiedniej intensywności oraz prawidłowo zbilansowaną dietę.
