Ostroga piętowa
Chód jest aktywnością niezbędną do prawidłowego funkcjonowania człowieka. Wszelkiego rodzaju nieprawidłowości i zaburzenia tego procesu będą sprzyjać stopniowemu pogorszeniu naszego zdrowia fizycznego, psychicznego, a nawet społecznego. Jedną z chorób prowadzących do takiego stanu rzeczy jest ostroga piętowa.
SPIS TREŚCI:
2. Ostroga piętowa – przyczyny
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Potoczna nazwa ostroga piętowa określa tak naprawdę zapalenie rozcięgna podeszwowego wywołanego powstawaniem zmian zwyrodnieniowych w obszarze wyrostka przyśrodkowego guza piętowego kości piętowej. Efektem tego jest wytworzenie kostnej narośli powodującej skrócenie wspomnianego już rozcięgna, a także pogłębienie koślawości pięty – co może doprowadzić do rozwoju wad stóp i całych kończyn dolnych. Z biegiem czasu może to również spowodować zaburzenie całego cyklu chodu i wyuczenie patologicznych wzorców ruchowych.
Ostrogę piętową należy też odróżnić od ostrogi Haglunda. Ta deformacja jest z kolei wynikiem patologicznego kształtu kości piętowej w miejscu przyczepu ścięgna Achillesa. Niemniej jednak obraz kliniczny pacjenta jest bardzo podobny do tego w przypadku klasycznej ostrogi. Innymi patologiami, od których należy odróżnić ostrogę piętową, jest koślawość pięty/kolan, zaburzenie biomechaniki kości stopy lub zespół zatoki stępu.
2. Ostroga piętowa – przyczyny
Mechanizmem powstawania ostrogi piętowej jest powtarzające się drażnienie kości piętowej, co sprzyja wytworzeniu narośli kostnej wywołującej długotrwały stan zapalny.
Do najczęstszych przyczyn tego schorzenia zaliczamy:
– długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej;
– pośredni lub bezpośredni uraz stopy/kości piętowej;
– nadmierne przeciążanie stóp na skutek zbyt dużej masy ciała lub intensywnej aktywności fizycznej (np. bieganie, tenis ziemny);
– nieprawidłowo dopasowane (zbyt ciasne) bądź niewygodne obuwie (np. długotrwałe noszenie wysokich obcasów);
– zmiany zwyrodnieniowe podyktowane podeszłym wiekiem;
– nieprawidłowo wyleczona kontuzja.
Objawy ostrogi piętowej w głównej mierze polegają na występowaniu silnych dolegliwości bólowych, których intensywność z biegiem czasu wzrasta. Początkowo ból ma charakter typowo wysiłkowy i pojawia się w trakcie dłuższego obciążania objętej patologią stopy. Im dłużej zwlekamy
z leczeniem, tym szybciej przeistacza się w ból spoczynkowy, który powoduje upośledzenie nie tylko chodu i poruszania się, ale także codziennego funkcjonowania. Ból ten jest zlokalizowany zazwyczaj na środku pięty, od strony pięty. W przypadku ostrogi Haglunda ból odczuwany jest z tyłu, ponad piętą.
Przed rozpoczęciem leczenia ważna jest przede wszystkim dokładna diagnostyka za pomocą zdjęcia RTG lub badania manualnego przez ortopedę w celu potwierdzenia jej obecności. Gdy to już nastąpi, należy wprowadzić jedną z najbardziej skutecznych metod terapeutycznych w przypadku tej jednostki chorobowej, czyli zabieg z wykorzystaniem fali uderzeniowej.
Terapia z wykorzystaniem SWT (ang. shock wave therapy) polega na przeniesieniu na patologiczną tkankę fali mechanicznej, która wywołuje szereg biofizycznych zjawisk. Autorzy licznych prac z dziedziny fizjoterapii
i ortopedii mówią tu o oddziaływaniu na ekstero- i proprioceptory, co prowadzi do uzyskania efektu przeciwbólowego oraz detonizacji nadmiernie napiętych mięśni. Inni uczeni wspominają o wpływie fali uderzeniowej na błony komórkowe, które poprzez powstające mikrouszkodzenia hamują przewodnictwo sygnału bólowego z układu nerwowego.
Warto również zwrócić uwagę na wyniki badań z 2012 r. Grupa 22 pacjentów została poddana terapii falą uderzeniową. Analiza obejmowała pięć zabiegów. Wyniki potwierdziły skuteczność zastosowania tego bodźca
w terapii ostrogi piętowej – ponad 73% badanych po zastosowaniu SWT oceniło swoje dolegliwości na 0–2 punkty, co oznaczało brak dolegliwości lub niewielki ból.
Innym sposobem walki z ostrogą piętową jest rehabilitacja polegająca na stosowaniu innych bodźców fizykalnych oraz ćwiczeń gimnastycznych.
W przypadku tych pierwszych mowa tu o zabiegach z wykorzystaniem ultradźwięków, jonoforezy (czyli prądu stałego w celu wprowadzenia leku przeciwbólowego do miejsca zmienionego chorobowo) oraz pola magnetycznego. Niejednokrotnie wykorzystuje się też borowinę oraz zabiegi z wykorzystaniem zimna. Natomiast kinezyterapia powinna być nastawiona na odtworzenie prawidłowego wzorca chodu, rozciąganie nadmiernie napiętych struktur w obrębie stóp oraz korekcję ustawienia kończyn dolnych. Bardzo często w skład rehabilitacji wchodzi również masaż pięty, a nawet całych stóp.
Oczywiście część z nas boi się lekarzy jak ognia i postanawia samodzielnie poradzić sobie z tą przypadłością. Skutki mogą być różne, jednak istnieją sposoby, które nas nie wyleczą, ale pozwolą na zminimalizowanie uciążliwych dolegliwości. Pierwszym z nich jest oczywiście farmakoterapia
w postaci środków analgetycznych i przeciwzapalnych, które, jak powszechnie wiadomo, sprawdzają się jedynie przez krótki czas. Długotrwałe stosowanie środków farmakologicznych może doprowadzić do uszkodzenia żołądka i wątroby.
Inną skuteczną metodą jest zmiana obuwia. Wysokie i całkowicie płaskie obcasy należy zmienić na te z niewielkim wznosem. Dodatkowo warto zamienić zbyt twardą podeszwę na nieco miększą. Równie skutecznym rozwiązaniem będą żelowe wkładki lub podpiętki ortopedyczne, które będą niwelować dolegliwości bólowe i zapewniać prawidłowość stępu.
Zmniejszenie dolegliwości bólowych będzie można również osiągnąć poprzez redukcję nadmiernej masy ciała. Normalizacja wagi wyeliminuje jeden z bodźców sprzyjających systematycznemu obciążaniu patologicznie zmienionego obszaru, co zapobiegnie dalszej progresji ostrogi piętowej.
