Czym są suplementy diety?
Suplementy diety to bardzo popularne w obecnych czasach elementy codzienności. Mają wzmacniać organizm, uzupełniać braki witamin i składników mineralnych, pomagać w walce ze stresem oraz usprawniać procesy myślowe. Suplementów diety jest wiele i bardzo się między sobą różnią. Suplementy diety cieszą się coraz większą popularnością. Współcześnie trudno znaleźć osobę, która nie wzbogacałaby codziennego żywienia właśnie o tego typu produkty. Czy warto je stosować?
SPIS TREŚCI:
2. Suplementy diety – skład
4. Czy warto stosować suplementy diety?
5. Suplementy diety – jak stosować?
Pojęcie suplementu diety definiuje ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Według tego dokumentu suplement diety zaliczany jest do żywności, a więc może być sprzedawany w każdym sklepie spożywczym. Suplementy są stosowane w celu wzbogacenia codziennej diety, jednak nie może być jej zamiennikiem.
Suplementy diety w formie tabletki, kapsułki, proszku lub płynu, mają
na celu dostarczenie do organizmu związków, których może mu brakować. Stosowane są często jako środek wspomagający odchudzanie, mają poprawiać zdolność uczenia się, ratują nasze słabe włosy i paznokcie, a także pomagają na bolące stawy.
W wielu przypadkach są dostępne w aptekach, co powoduje, że często
są mylone z lekami, choć nie jest to trafne skojarzenie. Suplementy diety
nie są lekami. Dopuszczane są do obrotu przez Głównego Inspektora Sanitarnego.
Najpopularniejsze suplementy to te zawierające witaminy, makro-
i mikroelementy (magnez), minerały, tłuszcze, enzymy, ekstrakty roślin
(np. jagody acai - suplement diety na odchudzanie), wszystko, co ma w taki czy inny sposób wspomóc organizm.
Prawo Unii Europejskiej ściśle określa zestaw i formę, w jakiej mogą być wytwarzane. Lek od suplementu odróżnia skład i dawka. Czasem preparaty różnią się ilością składnika i już ta różnica warunkuje to, czy jest on lekiem
czy suplementem.
Przed zakupem danego preparatu należy sprawdzić, czy jest on obecny w rejestrze zgłoszonych suplementów diety, który znaleźć można na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Warto wybierać suplementy diety znanych producentów. Duże firmy zajmujące się produkcją suplementów diety nie mogą pozwolić sobie na złą renomę. Jeśli zaopatrujemy się w produkty renomowanych producentów, możemy mieć pewność co do ich najwyższej jakości.
Suplementy diety najlepiej kupować w sprawdzonych miejscach, a rewelacyjnym rozwiązaniem jest renomowany i znany wszystkim nasz sklep z suplementami. Czytaj dokładnie składy i zalecane dawkowanie, aby wiedzieć, jak stosować zakupiony preparat. Najbardziej pewne są suplementy opatrzone certyfikatem Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Instytutu Żywności i Żywienia, Instytutu Roślin i Przetworów Zielarskich a także innymi certyfikatami również z laboratoriów badawczych.
Przepisy dotyczące suplementów diety nie są tak restrykcyjne,
jak w stosunku do leków. Aby wprowadzić suplement na rynek, należy powiadomić o tym Główny Inspektorat Sanitarny. Odpowiedzialność
za jakość ponosi producent suplementów diety. Jest odpowiedzialny
za treść informacji na ulotce oraz w reklamie. Dlatego ważne jest,
by zwracać uwagę na to, co kupujemy, czytać opinie i kupować suplementy sprawdzonych producentów.
Należy też pamiętać, że suplementy diety nie zastąpią zdrowego, racjonalnego odżywiania i stosując tylko suplementy, nie schudniemy, ani nie poprawimy naszego samopoczucia. Konieczna jest zmiana sposobu odżywiania, od którego zależy jakość naszego życia.
4. Czy warto stosować suplementy diety?
W niektórych przypadkach stosowanie suplementów diety jest uzasadnione, a nawet konieczne. Wymienić można tutaj osoby stosujące diety eliminacyjne oraz o podwyższonym zapotrzebowaniu na składniki odżywcze jak kobiety w ciąży, karmiące piersią czy sportowcy. Trudno również rozbudować masę mięśniową, stosując wyłącznie dobrze zbilansowaną dietę. W tym przypadku niezbędne jest przyjmowanie preparatów białkowych.
Źle zbilansowana dieta wegetariańska oraz jej rygorystyczne odmiany (weganizm, frutarianizm) nie dostarczają organizmowi witaminy B12, która występuje jedynie w produktach odzwierzęcych, a jest niezbędna m.in. do produkcji czerwonych i białych krwinek. Jej niedobór prowadzi do rozwoju anemii złośliwej (megaloblastycznej). W takich przypadkach suplementacja jest niezbędna.
Nie tylko w powyższych sytuacjach należy przyjmować suplementy diety. W związku z powszechnymi niedoborami witaminy D w Polsce rekomenduje się jej powszechną suplementację – obowiązkowo od października do marca lub jeśli to konieczne, przez cały rok. Tak naprawdę w dzisiejszych czasach dodatkowa suplementacja jest konieczna dla większości osób. Coraz częściej mówi się bowiem o wielu niedoborach składników odżywczych. Poniekąd związane jest to ze złymi nawykami żywieniowymi i dietą opartą na wysoko przetworzonych produktach spożywczych. Jednak trzeba mieć również na uwadze, że zawarte w żywności witaminy i składniki mineralne ulegają w znacznym stopniu zniszczeniu w czasie przechowywania, obróbki wstępnej – krojenie, płukanie, obieranie, oraz obróbki termicznej – gotowanie, pieczenie, duszenie itp. Ponadto gleby są coraz bardziej uboższe w związki mineralne, a co za tym idzie – żywność także.
5. Suplementy diety – jak stosować?
Na rynku można znaleźć przeróżne rodzaje suplementów diety – wspomagające układ pokarmowy, krwionośny, odpornościowy, ułatwiające proces odchudzania, na rozbudowę masy mięśniowej czy przeznaczone dla konkretnych grup: dla kobiet w ciąży, sportowców, osób starszych. Ważne jest, aby rozważnie je przyjmować. Przede wszystkim należy trzymać się zalecanych dawek. Zarówno niedobór, jak i nadmiar poszczególnych składników pokarmowych niesie za sobą mniej lub bardziej negatywne skutki uboczne. Ważny jest również umiejętny dobór suplementów. Suplementować należy tylko te składniki, których organizmowi brakuje i przyjmować je w określonych porach dnia. Zażywanie suplementów przed posiłkiem, w jego trakcie lub po także może mieć znaczenie dla ich efektywnego wchłaniania w organizmie. Mogą bowiem wchodzić w interakcje ze składnikami żywności oraz przyjmowanymi lekami. Suplementy należy popijać tylko i wyłącznie wodą. Najlepiej przed wyborem suplementu skonsultować się ze specjalistą – lekarzem, farmaceutą lub dietetykiem.
6. Podsumowanie
W dobie powszechnych niedoborów witamin i składników mineralnych dodatkowa suplementacja jest bardzo często uzasadniona, a w niektórych przypadkach wręcz konieczna. Obowiązkowo rekomenduje się przyjmowanie suplementów z witaminą D, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Ważne, aby stosować suplementy diety rozważnie, zgodnie z zalecaną dawką. Najlepiej wybierać suplementy znanych producentów. Pamiętać należy, że suplementy diety nie mogą być zamiennikiem zróżnicowanej diety. Powinny być tylko jej uzupełnieniem.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 6 lutego 2014 r. poz. 453 w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety.
Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Z 2015 r. poz. 594 z późn. zm.).
Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka – żywienie zdrowego i chorego człowieka, Warszawa 2010.
Grzelak T. et al., Ocena częstości stosowania suplementów diety wśród wegetarian oraz osób odżywiających się tradycyjnie, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2017, 98 (2), 170–176.
Kinicka C., Suplement diety czy lek?, dietetycy.org.pl/suplement-diety-czy-lek (11.04.2016).
