Poznaj rodzaje ryżu!
Ryż to bardzo popularna na świecie roślina. To podstawowe pożywienie mieszkańców Azji, często gości także na stołach w innych rejonach świata. Ma neutralny smak i zapach, nie zawiera glutenu. Może być oddzielną potrawą lub dodatkiem do dania.
SPIS TREŚCI:
2. Podział ryżu ze względu na kształt
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Ryż można podzielić na:
– ryż biały – jest najczęściej spotykanym i spożywanym gatunkiem. Jest ubogi w składniki odżywcze, co wynika ze sposobu jego produkcji. Ziarna są obłuskiwane ze wszystkich zewnętrznych warstw i zarodka, a następnie polerowane. To dzięki tym procesom ryż biały zawdzięcza swój delikatny smak i dość szybki czas gotowania;
– ryż brązowy – z ziarna usuwane są jedynie plewy, jest źródłem wielu składników odżywczych takich jak substancje balastowe, sole mineralne, witaminy. Charakteryzuje się nieco ostrzejszym smakiem i aromatem niż ryż biały oraz wymaga dłuższego czasu przygotowania, ok. 30–35 minut. Ryż brązowy może być wykorzystywany do produkcji mąki ryżowej, syropu ryżowego czy mleka ryżowego;
– ryż czerwony – odmiana popularna na Filipinach i w Tajlandii. Kolor wynika z obecności czerwonego pigmentu w łusce. Jest źródłem witamin z grupy B oraz soli mineralnych, a zwłaszcza żelaza – 100 g czerwonej odmiany dostarcza organizmowi ok. 5,5 mg żelaza. Dostarcza także sporych ilości błonnika. Ma charakterystyczny orzechowy aromat i słodki smak;
– ryż złoty (golden rice) – jest zmodyfikowany genetycznie, by mógł wytwarzać karotenoidy, które nadają mu charakterystyczny złoty kolor. Ludność azjatycka odżywiająca się głównie ryżem (brak witaminy A) zaczęła cierpieć na kurzą ślepotę i choroby oczu. By to zmienić, wyhodowano odmianę ryżu, która wytwarza prowitaminę A;
– ryż czarny – ma podobną zawartość składników mineralnych i substancji balastowych co ryż brązowy, wykazuje jednak więcej właściwości prozdrowotnych ze względu na wysoką zawartość antocyjanów i witaminy E. Należy zwrócić szczególną uwagę na silne właściwości przeciwutleniające czarnej odmiany. Jest to również ryż niepozbawiony łusek. W trakcie gotowania zmienia kolor na fioletowy. Podobnie jak ryż czerwony, odmiana czarna również charakteryzuje się lekko orzechowym aromatem.
2. Podział ryżu ze względu na kształt
Ryż można także podzielić ze względu na kształt:
– ryż długoziarnisty, basmati, patna – najpopularniejszy w Indiach. Występuje jako ryż brązowy i biały. Ma twarde ziarna o długości 6–7 mm. Są to najcieńsze i najdłuższe ziarna ze wszystkich odmian. Po ugotowaniu ryż jest puszysty i sypki, a jego ziarna nie kleją się, co wynika z wysokiej zawartości amylozy. Ryż długoziarnisty jest także delikatny w smaku. Można go stosować do sałatek, zapiekanek, zup, dań mięsnych i rybnych;
– ryż średnioziarnisty, jaśminowy – ma długie, białe ziarna. W trakcie gotowania wydziela słodkawy zapach przypominający aromat kwiatów jaśminu, stąd jego nazwa. Po ugotowaniu jest lekko kleisty, ma delikatny smak. Można przygotować z niego risotto, desery, pasztety. Może być także dodatkiem do zup;
– ryż krótkoziarnisty, originario – ma okrągłe ziarna, które podczas gotowania miękną i pęcznieją. Odmiana krótkoziarnista posiada dużo amylopektyny, przez co klei się po przyrządzeniu. Ma zastosowanie kulinarne takie jak ryż średnioziarnisty.
Na półkach sklepowych można znaleźć także inne rodzaje ryżu i produktów ryżowych:
– ryż parboiled – to obrobiony termicznie w parze wodnej i pod wysokim ciśnieniem długoziarnisty ryż. Proces ten powoduje, że część składników odżywczych z łuski przechodzi do ziarna, więc nie są całkowicie tracone. Jego ziarna mają żółtawy kolor. Ma żółtawy kolor, a po ugotowaniu jest sypki i puszysty, nie klei się;
– ryż dziki – gatunek trawy o orzechowym smaku. Uprawiany w Australii
i Ameryce Południowej. Jest źródłem wielu składników mineralnych, witamin (zwłaszcza witaminy E) oraz błonnika pokarmowego. Uważa się także, iż ryż dziki zaraz obok czarnego wykazuje silne właściwości przeciwutleniające, co jest związane m.in. z obecnością antocyjanów, które nadają im charakterystyczną barwę. Ryż dziki wykorzystuje się do dań z drobiu, ryb i sałatek;
– ryż arborio, carnaroli – popularny we Włoszech. Ma przezroczyste
i owalne ziarna, które po ugotowaniu stają się kleiste i miękkie. Przygotowuje się z niego risotto, kleik czy desery;
– makaron ryżowy – może mieć kształt szerszych lub nieco węższych wstążek lub nitek. Może stanowić bezglutenowy dodatek do zup i sosów. Wykorzystywany także jako dodatek do dań mięsnych. Wyprodukowany z mąki ryżowej i wody;
– makaron z ryżu brązowego – różni się od poprzedniego tym, że jest wyprodukowany z mąki ryżowej z grubego przemiału, zawiera zatem więcej składników mineralnych, witamin i błonnika;
– papier ryżowy – produkowany z mąki ryżowej, wody i soli. Gotowy papier ryżowy jest sztywny, jednak po zamoczeniu w ciepłej wodzie staje się elastyczny. W smaku jest neutralny i dobrze chłonie aromaty. Jest używany do przygotowywania sajgonek.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Zdrojewicz Z., Jagodziński A., Kowalik M., Ryż to zdrowie – prawda czy mit?, „Medycyna Rodzinna” 2017, 20(1), 53–59.
Ziarno M., Zaręba D., Ryż – cenny składnik żywności, „Przemysł Spożywczy” 2008, 62(5), 22–26.
