Zespół trzaskającego palca
Strzelanie palcami nikogo nie dziwi. Pracownicy biurowi oraz sportowcy bardzo często wykonują tę czynność w celu przygotowania się do planowanej aktywności lub traktują ją jako krótką formę relaksu dla zmęczonych rąk. Warto jednak pamiętać, że samoistne trzaski mogą być przyczyną schorzenia. Jeżeli chcecie się dowiedzieć, czym jest zespół trzaskającego palca, to poświęćcie chwilę czasu na zapoznanie się z tym artykułem.
SPIS TREŚCI:
1. Co to jest palec trzaskający?
2. Palec trzaskający – przyczyny
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Co to jest palec trzaskający?
Choroba narządu ruchu określana jako palec trzaskający znana jest również pod innymi nazwami, np. palec strzelający, przeskakujący, zatrzaskujący bądź zakleszczające zapalenie ścięgien. Omawiane schorzenie najczęściej dotyczy palca serdecznego i kciuka, rzadziej palca wskazującego, środkowego bądź małego. Patologia rozwija się zazwyczaj w obrębie jednego palca, choć istnieją przypadki, w których proces chorobowy obejmuje ich więcej – zarówno w jednej ręce, jak i obu rękach.
Istotą zespołu trzaskającego palca jest wcześniej wspomniany stan zapalny, który dotyczy więzadła obrączkowego. Z kolei owa struktura jest związana ze ścięgnami mięśni zginaczy palca u ręki, które znajdują się na wysokości stawu śródręczno-palcowego. Stan zapalny prowadzi do powstania obrzęku wokół ścięgna, co skutkuje powstaniem włóknistego pogrubienia. To natomiast powoduje utrudnienie we wsuwaniu ścięgna do pochewki, co skutkuje ograniczeniem ruchomości stawowej.
2. Palec trzaskający – przyczyny
Mechanizm powstawania tej choroby nie został jeszcze do końca poznany przez środowisko medyczne. Jednak specjaliści doszukują się pewnych czynników ryzyka sprzyjających rozwojowi tej patologii. Przypuszcza się, że jedną z głównych przyczyn są systematyczne i powtarzające się urazy o charakterze mechanicznym oraz stany przeciążeniowe mięśni ręki. Lekarze wskazują tu głównie na osoby zajmujące się między innymi grą na instrumentach, robótkami ręcznymi (np. tkaniem bądź szydełkowaniem), czynnościami biurowym czy niektórymi sportami.
Kolejną grupą czynników zwiększających ryzyko występowania zakleszczającego zapalenia ścięgien są inne jednostki chorobowe. Badania potwierdzają, że u osób chorujących na amyloidozę, cukrzycę, dnę moczanową, mukopolisacharydozę czy reumatoidalne zapalenie stawów występuje większe prawdopodobieństwo rozwoju tego zespołu chorobowego. Innym równie ważnym czynnikiem predysponującym do pojawienia się palca zatrzaskującego jest płeć. Lekarze potwierdzają, że znacznie większą liczbę pacjentów stanowią kobiety, a dokładniej te między 40. a 60. rokiem życia.
Podstawowym i jednym z pierwszych objawów jest początkowo bezbolesne ograniczenie zakresu ruchu zgięcia i wyprostu palca. Zaburzenie ruchomości stawowej jest ściśle połączone z wyraźnym trzaskiem w trakcie wykonywania jakiejś czynności, co świadczy o przeskoczeniu chorego ścięgna pod więzadłem obrączkowym. Bardzo często zgrubiałe ścięgno prowadzi do powstania bolesnego guzka, który jest wyczuwalny w obszarze stawu śródręczno-paliczkowego po dłoniowej stronie ręki.
Z czasem do powyższego obrazu klinicznego dołączają dolegliwości bólowe. Początkowo występują głównie w trakcie wykonywania ruchu wyprostu, jednak z czasem zaczynają być odczuwane przez cały czas, także w trakcie spoczynku. Niejednokrotnie pacjenci posiadają też wyraźne zaczerwienienie skóry w obrębie chorego palca, co może też doprowadzić do rozwoju opuchlizny.
Stopniowe zablokowanie ruchomości palca prowadzi do postępującego ograniczenia siły mięśniowej. Efektem tego jest niejednokrotne pomaganie sobie drugą ręką w celu wykonania pożądanej czynności palcami chorej kończyny. Osłabienie siły mięśniowej oraz ograniczenie ruchomości mogą natomiast skutkować powstaniem przykurczów stawowych, co z biegiem czasu doprowadzi do całkowitego upośledzenia funkcji ręki.
Diagnostyka palca trzaskającego ma na celu nie tylko potwierdzenie jego występowania, ale dodatkowo różnicowanie tego zespołu z innymi jednostkami chorobowymi. Mowa tu o takich schorzeniach jak choroba de Quervaina, przykurcz Dupuytrena czy podwichnięcie stawu międzypaliczkowego bliższego lub środręczno-palcowego. Pomimo charakterystycznych objawów oraz wykonanego badania palpacyjnego ręki zaleca się zrobienie dodatkowego badania USG.
Leczenie jest związane z charakterem patologii. W przypadku występowania stanu zapalnego tylko w obrębie jednego palca i gdy czas jego trwania jest krótszy niż pół roku, należy zastosować leczenie zachowawcze. Mowa tu przede wszystkim o zabiegach z zakresu fizykoterapii (głównie wykorzystujących bodźce cieplne) oraz środkach farmakologicznych. Farmakoterapia powinna opierać się przede wszystkich na stosowaniu zastrzyków z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi lub środków sterydowych, które należy podawać do pochewek ścięgna. W przypadku podania medykamentu bezpośrednio do ścięgna może dojść do zerwania jego struktury.
Zabiegi operacyjne stanowią jednak częstszy sposób terapii zespołu palca trzaskającego. Operacje chirurgiczne wykonywane są głównie w sytuacjach, gdy stan zapalny obejmuje więcej niż jeden palec, utrzymuje się ponad 6 miesięcy lub pacjent cierpi na inne choroby współistniejące – chodzi tu głównie o wymienione już przypadłości jak amyloidoza, cukrzyca, dna moczanowa, mukopolisacharydoza czy reumatoidalne zapalenie stawów.
Zabieg polega na przecięciu objętego procesem patologicznym więzadła w celu odzyskania zaburzonej swobody przesuwania ścięgna w pochewce. Operacje stanowią bardzo skuteczną metodę leczenia palca strzelającego. Oprócz faktu, że nie jest to skomplikowany zabieg, warto podkreślić, że ryzyko wystąpienia powikłań jest niewielkie. Czas odzyskania w ręce prawidłowej mobilności jest wtedy stosunkowo krótki.
