Stenoza kanału kręgowego
Stenoza kanału kręgowego to schorzenie narządu ruchu. Problem stosunkowo powszechny, którego objawy są często kojarzone z innymi jednostkami chorobowymi. W dalszej części artykułu dowiecie się, na co zwrócić uwagę, by rozpoznać to schorzenie, oraz w jaki sposób najskuteczniej sobie z nim poradzić.
SPIS TREŚCI:
1. Czym jest stenoza kanału kręgowego i jakie są jej przyczyny?
2. Objawy
3. Diagnostyka oraz leczenie
Indywidualne plany
dietetyczne i treningowe już od 42 zł / mies.
1. Czym jest stenoza kanału kręgowego i jakie są jej przyczyny?
Ciasnota, stenoza czy też zwężenie kanału kręgowego to problem polegający na wystąpieniu patologicznych zmian w obrębie struktur kostnych. Zmiany te objawiają się zmniejszeniem wolnej przestrzeni w obrębie wspomnianego kanału, co skutkuje zwiększonym uciskiem rdzenia kręgowego, a w konsekwencji wystąpieniem licznych objawów. Stenoza kanałowa może występować w obrębie całego kręgosłupa, ale znaczna część dotyczy odcinków szyjnego i lędźwiowego. Rzadziej występującym typem zwężenia są zmiany w obrębie piersiowej części kręgosłupa. Choroba występuje z podobną częstotliwością zarówno u kobiet, jak i mężczyzn, zazwyczaj po 50. roku życia.
Zespół cieśni rdzenia kręgowego może mieć dwojakie podłoże. W przypadku pierwotnej, wrodzonej stenozy objawy nie muszą jednak pojawiać się od narodzin. Zmiany zazwyczaj pojawiają się po pewnym czasie w trakcie rozwoju i zwykle dodatkowo sprzyja im szereg czynników, np. nieprawidłowa postawa. O wiele częstszym przypadkiem są zwężenia wtórne powstające na skutek konkretnych jednostek chorobowych. W większości potwierdzonych klinicznie ciasnot kanału kręgowego głównymi przyczynami są zmiany zwyrodnieniowe. Powstawanie niewielkich narośli kostnych w formie osteofitów prowadzi do stopniowego ucisku rdzenia kręgowego.
Stenoza kanału kręgowego może być jednak efektem wielu innych schorzeń i problemów. Wśród nich najczęściej wymienianymi są:
– akromegalia (tzw. gigantyzm, polegający na nadmiernym wydzielaniu hormonu wzrostu przez przysadkę mózgową);
– choroba Pageta;
– dyskopatia;
– patologiczne przerosty więzadeł w obrębie kręgosłupa;
– urazy mechaniczne kręgosłupa;
– zabiegi chirurgiczne przeprowadzone na kręgosłupie;
– zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK);
– zmiany o charakterze zwyrodnieniowym, które skutkują powstawaniem kostnych narośli w postaci osteofitów drażniących rdzeń kręgowy.
Zespół cieśni kanału kręgowego jest schorzeniem o nieregularnym obrazie klinicznym. Każdy z pacjentów inaczej znosi jego przebieg i występujące zmiany. Ze względu na możliwość pojawienia się stenozy w różnych częściach kręgosłupa każda z postaci tej choroby będzie powodować inne symptomy. W przypadku odcinka szyjnego są to najczęściej silne dolegliwości bólowe w obrębie karku i szyi oraz współtowarzyszące im zawroty głowy. Ciasnota szyjnej części kręgosłupa równie często może powodować rozwój niedowładów mięśniowych, patologicznego zaburzenia czucia, a nawet doprowadzić do powstania rwy ramiennej.
Jeżeli zwężenie kanału kręgowego dotyczy odcinka lędźwiowego, to łatwo domyślić się, że dolegliwości bólowe będą zlokalizowane głównie w tym obszarze kręgosłupa. Sam ból będzie wykazywał typowo neurologiczny charakter i będzie promieniował wzdłuż kończyn dolnych. To niejednokrotnie może prowadzić do błędnego postrzegania stenozy jako rwy kulszowej. Stopniowo nasilający się ból może natomiast powodować znaczne zaburzenia czucia, które będą objawiać się uciążliwymi parestezjami (niekomfortowym uczuciem mrowienia czy kłucia).
Z kolei długotrwałe utrzymywanie się wspomnianych dolegliwości skutkuje upośledzeniem cyklu chodu i wytworzeniem kompensacyjno-patologicznych wzorców ruchowych. Część pacjentów może dodatkowo wykazywać współtowarzyszące objawy o charakterze zespołu ogona końskiego, które polegają między innymi na pojawieniu się zaburzeń w oddawaniu moczu i stolca czy znacznym osłabieniu siły mięśniowej w kończynach dolnych.
Warto też wspomnieć o trzecim i najrzadziej występującym typie stenozy, który, jak zostało wspomniane, dotyczy odcinka piersiowego. W takiej sytuacji dochodzi do promieniowania bólu w okolicy żeber, łopatek bądź niekiedy też kończyn dolnych. Istnieją również przypadki, w których ciasnota kanału kręgowego może doprowadzić do wystąpienia dolegliwości bólowych podczas oddychania.
3. Diagnostyka oraz leczenie
Kluczową rolę w wykrywaniu stenozy, podobnie jak innych schorzeń, odgrywa oczywiście prawidłowo postawiona diagnoza. W przypadku ciasnoty kanału kręgowego wykorzystuje się badanie neurologiczne, które w połączeniu z wywiadem powinno zwiększyć szansę na określenie, w której części kręgosłupa występuje patologia. Niemniej jednak, aby być pewnym swoich przypuszczeń, lekarz powinien zlecić wykonanie analizy przy wykorzystaniu technik obrazowych jak zdjęcie RTG czy MRI. Z obu podanych metod o wiele dokładniejszy jest rezonans, gdyż RTG nie obejmuje tkanki nerwowej, lecz jedynie pozwala na wykrycie ewentualnych zmian kostnych o charakterze osteofitów.
Proces leczenia stenozy kanału kręgowego jest dwuetapowy i zależy od szeregu czynników – stopnia zaawansowania zmian, wielkości i natężenia występujących objawów czy przyczyny problemu. W przypadku pierwszej fazy, czyli leczenia zachowawczego, najczęściej wykorzystuje się leczenie farmakologiczne bazujące w głównej mierze na niesteroidowych lekach przeciwzapalnych i wstrzykiwanych glikokortykosteroidach. Stanowią one jednak jedynie uzupełnienie procesu rehabilitacji. Niektórzy pacjenci decydują się też na wykorzystanie alternatywnych metod terapeutycznych, jak akupunktura czy haczykowanie.
Interwencja chirurgiczna jest konieczna w sytuacji, gdy stan pacjenta jest na tyle ciężki, że wcześniej wprowadzone leczenie zachowawcze nie przynosi żadnych efektów. Operacja może być wykonana na kilka sposobów. Najczęstszym wyborem jest zabieg laminektomii, który polega na usunięciu fragmentów kanału lub krążków międzykręgowych drażniących nerw. W innych przypadkach można też przeprowadzić resekcję występujących osteofitów lub stabilizację niektórych struktur kanału kręgowego, co jest możliwe dzięki zastosowaniu odpowiednich implantów.
