Nerwica serca – czym jest i jakie są jej objawy
Nerwice stanowią jedną z form zaburzeń psychicznych. Przyczyniają się do występowania różnych objawów somatycznych. Jedną z charakterystycznych postaci zaburzeń nerwicowych jest nerwica serca.
SPIS TREŚCI:
1. Czym są nerwice
2. Nerwica serca – co to jest
3. Objawy nerwicy serca
4. Nerwica serca – diagnostyka i leczenie
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Czym są nerwice
Nerwicami określa się nieprawidłowości związane z ludzką psychiką, które wpisują się do grupy zaburzeń lękowych. To stan przesadnego odczuwania niepokoju, niepewności bądź strachu, który może być uwarunkowany różnymi czynnikami. Nerwice mogą rozwijać się wskutek m.in. nadmiernego stresu, zbyt dużej presji społecznej, kiepskiej sytuacji zawodowej, nadużywania substancji psychoaktywnych lub alkoholu czy też w wyniku zmian biologicznych w mózgu, które powodują nieprawidłowości w zakresie neuroprzekaźnictwa (odpowiedniego wydzielania neurotransmiterów odpowiedzialnych za przenoszenie impulsów pomiędzy komórkami nerwowymi). Przeważnie zaburzenia psychiczne są rezultatem równoczesnego oddziaływania kilku czynników jednocześnie.
2. Nerwica serca – co to jest
Nerwica serca to zespół charakterystycznych objawów somatycznych uwarunkowanych silnym i długotrwałym oddziaływaniem stresu, które, jak wskazuje sama nazwa, dotyczą w głównej mierze mięśnia sercowego. Schorzenie to zostało zaobserwowane przez amerykańskiego kardiologa Jacoba Mendesa Da Costę, który zwrócił uwagę na występowanie charakterystycznych problemów z sercem u osób walczących w czasie wojny secesyjnej. Inne terminy określające nerwicę serca to zespół Da Costy, serce żołnierskie, dystonia neurowegetatywna lub astenia nerwowo-krążeniowa.
3. Objawy nerwicy serca
Symptomy nerwicy serca należy podzielić na dwie grupy: psychiczne i somatyczne. W pierwszej grupie znajdują się zaburzenia typowe dla nerwic i innych chorób psychicznych. Mowa tu m.in. o problemach z koncentracją, rozdrażnieniu i skłonnościach do gniewu, problemach ze snem i zasypianiem, pogorszonym nastroju, alienacji i poczuciu odosobnienia, zmniejszonym odczuwaniu satysfakcji z codziennego życia oraz nadmiernym odczuwaniu niepokoju.
Druga grupa objawów to nieprawidłowości dotyczące mięśnia sercowego. To właśnie tego typu zaburzenia somatyczne sprawiają, że choroba nosi nazwę nerwicy serca. U chorych występują przede wszystkim silne dolegliwości bólowe za mostkiem, które mają charakter ucisku lub kłucia. Ponadto u osób z nerwicą serca niezwykle często pojawiają się: nadciśnienie, kołatanie serca, zawroty głowy, duszność czy nadmierna potliwość. W odróżnieniu od problemów natury kardiologicznej w przypadku nerwicy serca wspomniane symptomy pojawiają się w spoczynku. W przebiegu większości chorób serca zaburzenie jego pracy następuje wskutek mniej lub bardziej intensywnej aktywności fizycznej.
Inne objawy somatyczne, które mogą towarzyszyć nerwicy serca, to:
– drżenie rąk,
– zaburzenia trawienia,
– nieustanne odczuwanie zmęczenia,
– parestezje (niekomfortowe uczucie mrowienia skóry, np. twarzy),
– dolegliwości ze strony układu pokarmowego (np. biegunka, zgaga).
4. Nerwica serca – diagnostyka i leczenie
Kluczową kwestią w przypadku nerwicy serca jest diagnostyka. Badanie EKG jest wręcz niezbędne, aby ocenić, czy objawy i niewłaściwa praca mięśnia sercowego nie są rezultatem poważnych chorób (np. arytmii). Równie ważną rolę odgrywa laboratoryjna analiza próbki krwi – na tej podstawie można ocenić występowanie niedoborów niektórych witamin i składników mineralnych. Zbyt niski poziom wapnia, magnezu czy potasu ma istotne znaczenie w przypadku problemów z ciśnieniem bądź zaburzonym przekaźnictwem nerwowym. Często lekarz może zarekomendować też zbadanie poziomu hormonów tarczycy.
Jeżeli w powyższych badania nie zostaną wykazane nieprawidłowości, problemy z sercem i dolegliwości z tym związane są prawdopodobnie powiązane z kondycją psychiczną. Wówczas warto skonsultować się z psychiatrą, który dokona oceny aktualnego stanu zdrowia.
Leczenie nerwicy serca opiera się przede wszystkim na psychoterapii. Współpraca z psychologiem jest niezbędna, aby zmniejszyć nadmierne napięcie emocjonalne. W trakcie psychoterapii przeważnie poznaje się źródło odczuwanego niepokoju, a następnie wypracowuje odpowiednie techniki, które pozwolą opanować negatywne emocje.
Psychoterapia często idzie w parze z leczeniem farmakologicznym. Nie jest zaskoczeniem, że u osób z nerwicą serca wykorzystuje się leki psychotropowe. Psychiatra po zapoznaniu się ze stanem chorego dobiera odpowiednie preparaty, np. antydepresanty, środki przeciwlękowe bądź leki wspomagające sen i zasypianie.
Warto dodać, że w przypadku chorych borykających się z problemem częstoskurczu (tachykardii) stosowane są leki antyarytmiczne. Zwykle są to beta-blokery – odpowiedzialne za blokowanie receptorów adrenergicznych β1 i β2 – wpływające na zmniejszenie siły i spowolnienie częstotliwości rytmu mięśnia sercowego w celu jego odciążenia. Wszystkie wspomniane leki są dostępne wyłącznie na receptę.
Nie można jednak pominąć, jak istotna jest zmiana dotychczasowego stylu życia. Niezdrowe nawyki i szkodliwe zachowania niewątpliwie mają negatywny wpływ na zdrowie psychiczne, co pogłębia nerwicę i problemy związane z pracą serca.
Warto zadbać o:
– zdrową i zbilansowaną dietę,
– ograniczenie spożycia alkoholu,
– przestrzeganie prawidłowej higieny snu i wysypianie się,
– wdrożenie równowagi pomiędzy odpoczynkiem a pracą zawodową,
– zredukowanie czasu poświęcanego na media społecznościowe,
– wprowadzenie regularnej, ale niezbyt intensywnej aktywności fizycznej, np. pływanie, spacery, joga,
– częste dostarczanie przyjemnych doznań, np. spotkania ze znajomymi, kilkudniowe wycieczki pozwalające zmienić otoczenie, realizowanie pasji.
Jeżeli nerwica serca nie jest na tyle silna, aby wprowadzać leki psychotropowe, wówczas specjalista może rozważyć wprowadzenie leków ziołowych. Istnieje wiele komponentów zielarskich, które mogą wspomóc sen, relaksację czy łagodzić oznaki nadmiernego stresu.
Mowa tu np. o kozłku lekarskim (waleriana), szyszkach chmielu, lawendzie, owsie zwyczajnym, szafranie, rumianku czy melisie lekarskiej. Ponadto ziołolecznictwo może wspierać pracę serca – w tym celu warto rozważyć np. głóg albo jemiołę. Należy jednak pamiętać, że w trakcie farmakoterapii nie należy samodzielnie wprowadzać ziołowych preparatów. Zioła mogą wchodzić w interakcje ze składnikami aktywnymi produktów leczniczych, co może skutkować działaniami niepożądanymi.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Adamowski T., Kiejna A., Zaburzenia psychiczne występujące wśród weteranów konfliktów zbrojnych, „Advances in Clinical and Experimental Medicine” 2006, 15(2), 355–360.
Czernikiewicz A., Jak rozpoznawać i leczyć dystonię neurowegetatywną?, „Medycyna Rodzinna” 2002, 6, 3–6.
Czernikiewicz A., Podstawy diagnozy i terapii zespołu lęku panicznego, „Medycyna Rodzinna” 2003, 6, 214–216.
Hałas K., Kaźmierczak-Dziuk A., Postępowanie diagnostyczne u chorych z bólem w klatce piersiowej, „Pediatria i Medycyna Rodzinna” 2011, 7(4), 295–303.
Nitsch K. et al., Zaburzenia pod postacią somatyczną: problematyczne zjawisko – problematyczna diagnoza, „Psychiatria” 2015, 12(2), 77–84.
Yarnell E., Herbs for anxiety, „Alternative and Complementary Therapies” 2018, 24(2), 91–98.
Żychlińska M. et al., Aspekt kliniczny stresu bojowego załóg Marynarki Wojennej, „Polish Hyperbaric Research” 2016, 2(55), 29–38.
