Mniszek lekarski – niezwykle pomocna roślina!
Mniszek lekarski jest bardzo popularną rośliną, często jest uznawany za chwast. Jednak to tylko pozory, mniszek pospolity jest niezwykle ważny dla organizmu. W jaki sposób oddziałuje na zdrowie?
SPIS TREŚCI:
1. Czym jest mniszek lekarski?
2. Mniszek lekarski – właściwości
Indywidualne plany
dietetyczne i treningowe już od 42 zł / mies.
1. Czym jest mniszek lekarski?
Obecnie opisano ponad 1000 gatunków mniszka lekarskiego w Europie, z czego prawie 200 z nich występuje w Polsce. Oprócz tego występuje również na terenach Afryki i Azji. Rośnie głównie na łąkach i polach, przede wszystkim na obszarach ruderalnych, czyli terenach bardzo silnie naznaczonych działalnością człowieka.
Nazwa mlecze odnosi się do występującego w nich soku mlecznego, który uwidacznia się po przecięciu szypuły. Dorosłe kwiaty mniszka pospolitego posiadają łatwe do przenoszenia zarodniki, którym w przemieszczeniu zazwyczaj pomaga wiatr. Dlatego też nazywa się je dmuchawcami.
2. Mniszek lekarski – właściwości
Mniszek pospolity charakteryzuje się bogactwem licznych prozdrowotnych substancji. Za przykład niech posłuży zgromadzona w soku mlecznym inulina, która jest zaliczana do naturalnych prebiotyków. Związek ten jest jednym ze składników błonnika pokarmowego, co oznacza, że ułatwia procesy trawienne i sprzyja rozwojowi naturalnej mikrobioty jelitowej. Ponadto skutecznie wydłuża uczucie sytości, co pomaga w kontrolowaniu masy ciała i odchudzaniu.
Nie sposób też zapomnieć o triterpenach. Substancje te wykazują korzystny wpływ na gospodarkę lipidową poprzez obniżenie poziomu cholesterolu we krwi. Zmniejszają częstotliwość skurczów naczyń krwionośnych. Oprócz tego przypisuje się im zdolność do niwelowania chorobotwórczych mikroorganizmów, jak bakterie, grzyby czy wirusy, które mogą prowadzić do rozwoju wielu chorób.
Inną i równie ważną substancją jest kwas chlorogenowy, który znajduje się również w karczochach, yerba mate czy zielonej kawie. Związek ten jest silnym antyoksydantem i skutecznie wspomaga inne związki polifenolowe w walce z wolnymi rodnikami. Spowalnia także uwalnianie glukozy do krwi po spożytym posiłku, co może okazać się bardzo pomocne przy terapii wczesnego stadium rozwoju cukrzycy. Niektóre źródła podają, że działa antybakteryjnie, przeciwgrzybicznie i przeciwwirusowo.
Mlecze zawierają bardzo duże ilości mikroskładników, jak fosfor, krzem, magnez, potas, wapń czy żelazo. Młode liście mniszka zawierają również witaminy z grupy B oraz kwas askorbinowy, czyli witaminę C. Warto również wspomnieć o takich związkach jak fitosterole, garbniki czy karotenoidy.
Ekstrakt z korzenia lub ziela mniszka intensyfikuje pracę wątroby poprzez nasilenie procesów produkcji żółci. Substancje goryczkowe zwiększają wydzielanie soku żołądkowego i poprawiają proces trawienia. Z kolei kwiaty mlecza wykazują działanie moczopędne i przeciwzapalne.
Po omówieniu składników i efektów stosowania mniszka można stwierdzić, że określenie „lekarski” nie jest wcale bezpodstawne. Mniszek pospolity jest zaliczany do roślin prozdrowotnych, które sprawdzają się w leczeniu chorób. Mowa tu m.in. o:
– zmianach skórnych, jak brodawki czy kurzajki;
– problemach gastrycznych i pokarmowych (brak apetytu, niestrawność, wzdęcia, zaparcia);
– chorobach metabolicznych (np. awitaminoza, cukrzyca);
– problemach wątrobowych i schorzeniach dróg żółciowych (kamica żółciowa, wirusowe zapalenie wątroby);
– chorobach nerek i układu moczowo-płciowego (obrzęki czy niewydolność nerek, zapalenie pęcherza lub przewodów moczowych, kamica moczowa).
Spożywanie mniszka lekarskiego i suplementacja preparatami na nim bazującymi są niewskazane u osób z niedrożnością lub ropniakiem dróg żółciowych. Z kolei osoby wrażliwe na substancje goryczkowe mogą borykać się z dolegliwościami żołądkowymi, jak ból czy zgaga.
Mniszek jest dostępny głównie w postaci ekstraktów, nalewek czy też odwarów z korzeni, liści oraz ziela. Dobowa dawka nie powinna przekraczać 12 g w przypadku preparatów wykorzystujących ziele, produkty bazujące na korzeniu należy przyjmować w dawce 3 g w ciągu dnia. Powyższe porcje zaleca się dzielić na mniejsze dawki. W przypadku preparatów wykorzystujących ziele jednorazowa dawka nie powinna przekraczać 4 g. Natomiast w przypadku preparatów wykorzystujących korzeń pojedyncza dawka powinna wynosić maksymalnie 1 g.
Bardzo popularnym sposobem na wykorzystanie leczniczych właściwości mniszka pospolitego jest przygotowanie syropu. Jest pozyskiwany z korzeni, kwiatów oraz łodygi rośliny. Syrop z mniszka lekarskiego to skuteczny środek na problemy związane z układem oddechowym (chrypka, kaszel, stany zapalne jamy ustnej i dróg oddechowych), miażdżycę czy stany zapalne i choroby skóry. Może być stosowany samodzielnie lub jako dodatek do herbaty czy pieczywa. Warto jednak pamiętać, że diabetycy nie mogą go stosować ze względu na znaczną ilość cukru. Osoby chorujące na cukrzycę powinny wykorzystywać jedynie napar z kwiatów mlecza.
