Wybierz cynk!
Cynk niesie za sobą szereg korzyści zdrowotnych. Czy suplementacja cynku wpływa pozytywnie na organizm?
SPIS TREŚCI:
1. Cynk – informacje ogólne
2. Właściwości cynku
3. Zastosowanie
4. Niedobór
5. Nadmiar
6. Czym jest cynk organiczny?
Cynk jest pierwiastkiem chemicznym należącym do grupy metali przejściowych. Jest związkiem niezbędnym do przeżycia. Został odkryty w Chinach lub Indiach przed 1500 r. p.n.e. Powszechnie znanym związkiem jest tlenek cynku zwany również bielą cynkową (ZnO), który znajduje zastosowanie w przemyśle chemicznym jako dodatek do farb i lakierów.
Cynk jest dostarczany do organizmu wraz z pożywieniem. Najpowszechniejszymi źródłami tego pierwiastka są groszek, małże, orzechy, ostrygi, pestki dyni, produkty pełnoziarniste, wątroba czy wołowina.
Pomimo jego śladowych ilości w organizmie (1,5–2,2 g) cynk jest istotny w licznych procesach. Stanowi składnik ok. 80 enzymów, które są produkowane w organizmie. Warunkuje ich funkcjonalność poprzez udział w takich procesach jak produkcja energii, przemiany metaboliczne kości, tłuszczów i węglowodanów, synteza i liza białek oraz wytwarzanie aminokwasów.
Cynk, podobnie jak mangan czy miedź, wchodzi w skład jednego z głównych antyoksydantów ustroju – dysmutazy ponadtlenkowej (SOD). Antyoksydacja jest procesem polegającym na ochronie komórek przed wolnymi rodnikami, które przyczyniają się do obniżenia odporności i pogorszenia funkcjonowania organizmu. Cynk wpływa bezpośrednio na działanie układu immunologicznego, stymuluje grasicę (główny organ układu odpornościowego) do wydzielania tymuliny. Hormon ten jest odpowiedzialny za produkcję limfocytów T (białe krwinki). Co więcej, cynk wykazuje bezpośrednie właściwości antywirusowe.
Cynk wpływa na poziom cukru we krwi. Pierwiastek jest wykorzystywany przez trzustkę do produkcji i wydzielania insuliny. Wraz z chromem warunkuje wykorzystywanie tego hormonu przez komórki. Cynk wpływa na wykorzystanie glukozy przez tkanki narządu wzroku. Osłabienie metabolizmu tego związku może prowadzić do powstania katarakty. Cynk odpowiada za utrzymywanie i podnoszenie poziomu testosteronu, jest istotny w procesie produkcji plemników i wpływa na ich ruchliwość.
Oprócz wyżej wymienionych właściwości cynk odpowiada za:
– przyspieszenie gojenia ran i problemów dermalnych, jak trądzik młodzieńczy, trądzik różowaty, poparzenia, wypryski czy łuszczyca,
– ochronę przed demencją i stymulację procesów myślowych,
– zmysł smaku i zapachu,
– prawidłową płodność i regulację cyklu miesiączkowego,
– łagodzenie symptomów choroby wrzodowej, hemoroidów, osteoporozy oraz zapalenia jelit.
Cynk wykazuje wiele prozdrowotnych właściwości, można stosować go w przypadkach:
– przeziębienia,
– osłabienia układu immunologicznego,
– przerostu prostaty,
– małej liczby plemników w nasieniu,
– bezpłodności kobiet,
– problemów dermalnych i ran,
– braku apetytu i zaburzeń smaku,
– zaćmy,
– cukrzycy,
– zaburzeń pobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji,
– hiperaktywności,
– profilaktyki rozwoju i wzrostu płodu.
Niedobór cynku jest bardzo niebezpiecznym stanem i może prowadzić do patologii w ustroju. Obniżoną zawartość tego pierwiastka zauważa się u osób spożywających dużą ilość alkoholu, cukru, błonnika oraz produktów wzbogaconych o miedź i żelazo.
Do najczęstszych symptomów niedoboru cynku zalicza się:
– brak apetytu,
– suchość w ustach,
– problemy dermalne,
– obniżone libido,
– zwiększoną podatność na infekcje bakteryjne i wirusowe,
– osłabienie pamięci,
– znużenie,
– niedokrwistość,
– kurzą ślepotę,
– zaburzenia pracy grasicy i węzłów chłonnych,
– wypadanie włosów,
– przewlekłe biegunki.
W związku z tym, że cynk jest pierwiastkiem, który jest dostarczany do organizmu w niewielkiej ilości – bardzo rzadko mówi się o przedawkowaniu. Nadmierna ilość cynku w organizmie może wynikać np. ze spożywania warzyw i owoców, które były opryskiwane związkami cynku. Bardzo częstą przyczyną jest długotrwała suplementacja zbyt dużymi dawkami tego związku.
Głównym następstwem zwiększonej ilości tego pierwiastka w organizmie są: pogorszenie odpowiedzi immunologicznej organizmu, spadek stężenia cholesterolu frakcji HDL, bóle żołądka, nudności, zmniejszenie apetytu, biegunka i bóle głowy.
Cynk organiczny to popularny suplement diety występujący w formie tabletek lub pastylek do ssania. Preparat jest skierowany do osób, które borykają się z problemem nieświeżego oddechu. Ponadto produkt ten uzupełnia dietę o cynk. Zazwyczaj zaleca się stosować od 2 do 3 tabletek w ciągu doby, a po każdej z nich nie spożywać płynów i pokarmów przez najbliższe 30 minut.
W przypadku cynku mówi się o dwóch standardowych dawkach. Profilaktycznie warto stosować od 5 do 10 mg pierwiastka w ciągu doby. Jeżeli ktoś chce pokryć dobowe zapotrzebowanie na ten związek, powinien przyjmować od 25 do 45 mg preparatu.
Cynk jest pierwiastkiem, który należy uzupełniać codziennie. Dobowa dawka w wysokości 100 mg jest bezpieczna jedynie na krótki czas (od 2 do 4 miesięcy), stosowana dłużej może sprzyjać pojawieniu się wymienionych wyżej objawów przedawkowania.
