Trening sportowy polega na wywoływaniu zamierzonych efektów

w organizmie zawodnika, zarówno w jego sferze fizycznej, jak i umysłowej. Wysiłek fizyczny zawsze działa na całokształt człowieka i wszystkie układy funkcjonujące w ustroju. Warunki treningowe, jakie ćwiczący stwarza realizując zadany program ćwiczeń, mogą wzbogacać jego doświadczenia lub powodować, że wiele z nich nie stanie się jego udziałem.


SPIS TREŚCI:

1. Klub fitness

2. Białe plamy

3. Filtry

4. Eksteroreceptory

5. Mowa wewnętrzna

6. Kora ruchowa

7. Dokonywanie zmian

8. Znaczenie uwagi

 

1 / 4
A jaki Ty masz cel? Nie trać czasu i zacznij już dziś! Skorzystaj z profesjonalnej opieki.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.

 


1. Klub fitness

Modą ostatnich lat jest trening w klubach fitness. Sale ćwiczeń oferowane przez te placówki są coraz lepiej wyposażane w urządzenia, sprzęt i po-moce dydaktyczne. Kluby fitness oferują pomoc szkoleniową w osobach trenerów personalnych, instruktorów wielu specjalności, a także dogodne warunki odnowy potreningowej, czyste szatnie, natryski a nawet saunę.


Kluby fitness stwarzają niewątpliwie wiele warunków ułatwiających wykonywanie treningów. Ich oferta skierowana jest jednak nie tylko do fanatyków treningu, ale także do ludzi, którzy łączą wysiłek fizyczny z rekre-acją i rozrywką. Można więc w klubie fitness miło spędzić czas słuchając muzyki, oglądając wideoklipy na pokaźnych rozmiarów ekranach telewizyjnych, posurfować w Internecie, jednocześnie korzystając z rucho-mej bieżni.


Gdy muzyka z głośników nie przypada do gustu, niejeden z bywalców klubów zaopatruje się we własne słuchawki i podręczny odtwarzacz muzyki. Tak wyposażony przystępuje do ćwiczeń. Doznając niewątpliwie pozytywnych emocji, jakie potrafi wzbudzać muzyka, jednocześnie ogranicza ilość doznań płynących z jego organizmu podczas ćwiczeń. Dla osób chcących traktować wysiłek fizyczny w sposób profesjonalny lista straconych szans rozwoju może być w takich warunkach zbyt długa, aby móc liczyć się w swojej profesji.


2. Białe plamy

Podczas ćwiczeń mamy do czynienia nie tylko z wizualnym efektem zmiany pozycji ciała, ruchem w przestrzeni, czy przenoszeniem przedmiotów. Uczymy się także w świadomy sposób kierować uwagę na doznania płynące z wnętrza organizmu. Rozproszenie uwagi na muzykę lub film podczas ćwiczeń mogą nie sprzyjać temu procesowi.


Odbieranie bodźców, takich jak ucisk, rozciągnięcie, ustawienie i ruch części ciała wobec siebie, czy napięcie mięśni, staje się wtedy trudniejsze. Świadomość wnętrza ciała staje się mniej aktywna. Uwadze umykają subtelne doznania, składające się na procesy, które w treningu nazywane są propriocepcją.


Większość osób czuje swoje ciało tylko do pewnego stopnia. Wielu nie uświadamia sobie, że chodzi np. z jednym ramieniem wyżej niż drugim. Niektórych części ciała w ogóle trudno być świadomym i poczuć je. Czujemy stopy, ale trudniej uzmysłowić sobie, że mamy np. kostki. Fabryka Siły Sklep


Niektórych części ciała i ruchów uczymy się nie odczuwać w wyniku działania czynników kulturowych. Nie wypada mężczyźnie kołysać biodrami podczas chodu, chociaż właśnie ten ruch, wykonywany w delikatny sposób jest niezbędny dla płynnego chodu, swobodnego przepływu ruchu przez kręgi dolnego odcinka kręgosłupa, miednicę i kość udową.


Tam, gdzie zawodzi propriocepcja, dochodzi do nieodczuwania mechaniki ruchu i powstaje „biała plama”, nawykowe zahamowanie, blokowanie ruchu. W ciele nawyk taki zakorzenia się poprzez utratę elastyczności powięzi wypełniającej przestrzenie międzymięśniowe, zredukowanie jej zdolności do rozciągania się i powrotu do poprzedniego kształtu. Tkanka taka blokuje przepływ ruchu.


Trening z mentalną uważnością służy uwrażliwianiu się na odczucia ciała. Wykonywana czynność fizyczna rozbrzmiewa wówczas w całym ciele i jest świadomie odczuwana. Zablokowane obszary mogą być zauważone i w konsekwencji odblokowane. Proces ten, to coś innego niż rozbrzmiewająca muzyka ze słuchawek.


3. Filtry

Każdy człowiek odbiera bodźce przez filtr swoich upodobań. Tak samo dzieje się ze sposobem odbierania sygnałów proprioceptywnych. Wzrokowiec będzie skupiał się na obrazie zewnętrznym, przydatnym dla niego będzie lustro. Słuchowiec porównywał będzie to, co odczuwa fizycznie do werbalnego opisu, komend i wskazówek, formułowanych przez trenera, czy w monologu wewnętrznym.


Jeszcze inny typ, będzie w największym stopniu skupiał się na wrażeniach kinestetycznych, czuciu mięśniowym, dotyku. Każdy z nich potrzebował będzie uwagi, dzięki której wykorzysta najlepiej sposób odbierania bodźców. W klubach fitness te same filtry mają za zadanie przyciągnąć klientów. Teledysk przykuć uwagę wzrokowca, muzyka zainspirować słuchowca, Internet wzbudzić zainteresowanie mózgowo-cyfrowca. To trochę jak

z radiem. Gdy dany kanał zostaje zajęty, trudno na tej samej częstotliwości nadać inną audycję, a w odniesieniu do treningu, skupić się na propriocepcji.


4. Eksteroreceptory

Im bliżej zawodów sportowych, w przygotowaniach do nich w coraz większym stopniu zwraca się uwagę na trening w warunkach najbardziej odpowiadających startowym. W niektórych dyscyplinach sportu, zawodom towarzyszy specjalna oprawa. Muzyka z głośników, wprowadzenie spikera, gra świateł, wybuchowe konfetti i podobne bodźce.


Sportowiec musi umieć się dostosować i być efektywnym w obliczu takich bodźców zewnętrznych. Najlepszym przygotowaniem do takiego startu będzie jego modelowanie za pomocą zawodów pośrednich, mniejszej rangi, zawierających warunki startu docelowego.


Trening przy głośnej muzyce raczej nie stwarza takich wymodelowanych warunków a wpływa na angażowanie do pracy eksteroreceptorów (receptorów pobudzanych przez zewnętrzne bodźce fizyczne) kosztem uwagi kierowanej na ich przeciwieństwo, receptory proprioceptywne.


Praca mięśniowa podczas ćwiczeń polega na naprzemiennym napinaniu

i rozluźnianiu mięśni. Uwaga skierowana na doznania płynące od strony ćwiczącego ciała i jego mięśni pozwala kontrolować ten proces. Dla uciszenia pobudzonego układu nerwowego nie wystarczy wyłączyć radio, zgasić ekran telewizora, czy zamknąć oczy. Stopniowo trzeba także wyłączyć bodźce wewnętrzne, zmniejszyć pobudzenie proprioceptorów

i osiągnąć stan rozluźnienia nerwowo-mięśniowego. Im więcej hałasu wokół, proces ten przychodzi trudniej, a mięśnie pozostają w napięciu.


5. Mowa wewnętrzna

Wielu zawodników stosuje w treningu zaawansowane sposoby mowy wewnętrznej. Poprzez używanie słów kluczy potrafią wywołać dodatkową aktywność mięśni, wyzwolić reakcje proprioceptywne. Siła oddziaływania słowa na organizm jest tym większa, im większy stan odprężenia wyłączającego zakłócenia zewnętrzne.


Jeżeli ktoś chce korzystać podczas ćwiczeń z treningu mentalnego, powinien najpierw znajdować warunki, dzięki którym będzie umiał wpływać na swoje trenujące ciało i emocje. Potem, wyćwiczyć wydajność swojej pracy pomimo zakłóceń zewnętrznych.


6. Kora ruchowa

W korze ruchowej człowieka powstaje specyficzny obraz aktywności komórek odpowiedzialnych za wolicjonalne działanie mięśni. Każda nowa funkcja zmienia ten obraz. Wraz z nauką pisania obszar komórek mózgu aktywizujący kciuk ręki piszącej będzie znacznie większy niż ten ukazujący działanie kciuka ręki niepiszącej.


Wraz z postępującymi ćwiczeniami i nabieraniem kolejnych umiejętności ruchowych, kora ruchowa zmienia się. Odciskamy na niej nie tylko nowe umiejętności, ale także sposób ich wykonywania, technikę pracy mięśni, napinania i rozluźniania, sekwencji pracy mięśniowej itp.


W korze ruchowej zapisujemy obraz nas samych, obraz zawodnika jakim jesteśmy. Także ten obraz zawodnika skupionego na tym co robi, dla lepszych efektów oddziaływania ćwiczeń lub obraz zawodnika, który nie ma kontaktu ze swoim ciałem, ćwiczy mechanicznie powtarzając sekwencje ruchu do rytmu ulubionej muzyki płynącej ze słuchawek.


7. Dokonywanie zmian

Aby dokonać zmiany nawyków, co jest istotą doskonalenia się podczas ćwiczeń fizycznych należy zaplanowaną poprawę odcisnąć głęboko w zmysłach. Nawet, gdy chcemy wprowadzić znaczącą zmianę do pracujących mięśni to instruujemy je, by używały nawykowych wzorców. Układ nerwowy jest tak zbudowany, że nawyki są przez niego zachowywane i dążą do odtwarzania się.


Doświadczenie czegoś nowego w wykonaniu ćwiczenia pozwala poddać w wątpliwość i wyhamować stosowany wzorzec. Sprawić, że dany nawyk staje się nieaktualny. Dlatego tak ważne jest, aby w trening zaangażować zmysły, zwracać baczną uwagę na każdą poprawę nawyku i asymilować ją po każdej serii ruchów.


Trening w warunkach „słuchania muzyki i oglądania wideoklipów” będzie skłaniał do mechanicznego powtarzania wyuczonych ruchów i angażowania głównie pamięci. Źle będzie, jeśli w pamięci ruchowej zakodowaliśmy błędne wykonanie ruchu. Dla dokonania pozytywnych zmian, lepszym zwyczajem będzie obserwowanie siebie. Przenoszenie świadomych spostrzeżeń z odczuć wewnątrz ciała na jego afirmację w zewnętrznej przestrzeni.


8. Znaczenie uwagi

Trening w klubie fitness to nie trening w plenerze, gdzie ciało poddawane jest działaniu słońca, wiatru, powietrza, temperatury, zróżnicowanego ukształtowania terenu itp. Jednak wiele dyscyplin sportowych wymaga treningu w zamkniętych pomieszczeniach.


Jego efektywność można zawsze zwiększyć poprzez zorganizowanie warunków ćwiczeń tak, aby uwaga była skierowana na aspekty pracy ciała sprzyjające poprawie jakości wykonywanego przez niego ćwiczenia. Zmysły muszą być pod kontrolą a zakłócenia absorbujące umysł zniwelowane do minimum.


Właściwe ukierunkowanie uwagi spowoduje wybiórczy charakter procesów poznawczych, w które każdy trening obfituje, przyczyniając się do poprawy wyników. Uwaga ma wyjątkowe znaczenie a umiejętność jej skupienia czyni różnicę pomiędzy sportowcem przeciętnym a wybitnym. Warto więc zwrócić uwagę na te elementy treningu, które mogą nam umknąć, gdy uwaga podczas jego trwania skierowana jest niewłaściwie.