Na czym polega peskatarianizm
W ostatnich latach popularność diet roślinnych wyraźnie wzrasta. Poza dietą wegańską i wegetariańską warto przyjrzeć się peskatarianizmowi, zwłaszcza że dla niektórych osób może się okazać mniej restrykcyjnym sposobem na ograniczenie spożycia produktów odzwierzęcych. Czym różni się dieta peskatariańska od diet wegańskiej i wegetariańskiej? Czy peskatarianie są szczególnie narażeni na niedobory?
SPIS TREŚCI:
2. Peskatarianizm a niedobory w diecie
3. Wpływ peskatarianizmu na zdrowie
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Czym jest peskatarianizm
Dieta peskatariańska to jeden z rodzajów diety wegetariańskiej. Peskatarianie dopuszczają jednak spożycie ryb, jaj, produktów mlecznych i owoców morza. Ryby w peskatarianizmie są traktowane jako główne źródło białka. Równie kluczową kwestią jest dbanie o odpowiednią ilość pełnoziarnistych zbóż, orzechów, świeżych owoców i warzyw, a także źródeł zdrowego tłuszczu. Duża ilość produktów roślinnych oraz istotna rola ryb i owoców morza sprawiają, że dieta peskatariańska jest często kojarzona z dietą śródziemnomorską, której przypisuje się korzystny wpływ na zdrowie serca i układu krążenia (H. Althubaiti 2024).
2. Peskatarianizm a niedobory w diecie
Prace naukowe potwierdzają, że diety roślinne wykazują korzystny wpływ na poprawę zdrowia i są elementem profilaktyki niektórych chorób, np. nadciśnienia tętniczego, cukrzycy czy otyłości (I. Kwiatkowska i wsp. 2022). Niemniej jednak całkowite lub częściowe wyeliminowanie produktów odzwierzęcych przez wegan i wegetarian niesie za sobą ryzyko niedoborów w codziennej diecie. Do najczęściej wymienianych należą niedobory: witamin B12 i D, jodu, selenu, wapnia, żelaza oraz kwasów tłuszczowych omega-3 (B. Wojda, 2020).
Skoro dieta peskatariańska wyklucza wyłącznie spożycie mięsa, to można przyjąć, że ryzyko niedostatecznej podaży części wspomnianych składników (np. omega-3 czy selenu) maleje. Dla przykładu – w jednym z badań oceniono wartości odżywcze posiłku peskatariańskiego, który bazował w głównej mierze na ryżu i soczewicy. Przygotowane danie okazało się dobrym źródeł żelaza, którego zawartość wynosiła 4,40 mg/100 g (I. Lignicka i wsp. 2022). W innym potwierdzono, że osoby na diecie roślinnej (m.in. peskatariańskiej) miały odpowiedni poziom żelaza – warto jednak zaznaczyć, że tylko 9% uczestników korzystała z dodatkowej suplementacji (S. Hejnum i wsp. 2021).
Niemniej jednak warto pamiętać, że suplementacja i niedobory są kwestią indywidualną. Badania, w których wzięło udział 195 osób na dietach roślinnych, w tym także peskatarian, wykazały problemy z uzupełnieniem jodu wyłącznie z pożywienia (S. Groufh-Jacobsen i wsp. 2020). Dobrym źródłem tego pierwiastka dla osób stroniących od produktów zwierzęcych są m.in. algi i wodorosty oraz niektóre wody mineralne (B. Wojda 2020).
3. Wpływ peskatarianizmu na zdrowie
U osób chorujących na COVID-19, które stosowały dietę peskatariańską lub inną formę diety roślinnej, występowało zdecydowanie niższe ryzyko umiarkowanego lub ciężkiego przebiegu tej choroby (H. Kim i wsp. 2021).
Dieta eliminująca lub ograniczająca spożycie mięsa i podrobów, jak peskatarianizm, wiąże się z niższymi wartościami m.in. BMI czy całkowitego cholesterolu, co oznacza korzystny wpływ na ograniczenie schorzeń sercowo-naczyniowych (H. Woźniak i wsp. 2020).
Wegetarianie i peskatarianie odznaczają się niższym ryzykiem zachorowania na raka (m.in. jelita grubego czy prostaty) w porównaniu z osobami na dietach uwzględniających mięso (S. Parra-Soto i wsp. 2022).
Jak widać, ograniczenie spożycia mięsa i podrobów, np. poprzez stosowanie diety peskatariańskiej niesie za sobą realne korzyści zdrowotne.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Althubaiti H., Pescatarianism VS Vegetarianism: Which is Healthier?, „Nutrition” 2024, 2735(5934), epub.
Groufh-Jacobsen S. et al., Vegans, vegetarians and pescatarians are at risk of iodine deficiency in Norway, „Nutrients” 2020, 12(11), 3555.
Hejnum S. et al., Iron status of vegans, vegetarians and pescatarians in Norway, „Biomolecules” 2021, 11(3), 454.
Kim H. et al., Plant based diets, pescatarian diets and COVID-19 severity: a population-based case-control study in six countries, „BMJ” 2021, 4(1), 257.
Kwiatkowska I. et al., Nutritional status and habits among people on vegan, lacto/ovo-vegetarian, pescatarian and traditional diets, „Nutrients” 2022, 14(21), 4591.
Lignicka I. et al., Nutritious lentil and rice meal for suistanable vegan and pescatarian diet, „Agronomy Research” 2022, 20(1), 229–234.
Parra-Soto S. et al., Association of meat, vegetarian, pescatarian and fish-poultry diets with risk of 19 cancer sites and all cancer: findings from the UK Biobank prospective cohort study and meta-analysis, „BMC medicine” 2022, 20(1), 79.
Wojda B., Dieta wegetariańska i wegańska – gdzie szukać składników niedoborowych, ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/dieta-wegetarianska-i-weganska-gdzie-szukac-skladnikow-niedoborowych/ (2.09.2025).
Woźniak H. et al., Vegetarian, pescatarian and flexitarian diets: sociodemographic determinants and association with cardiovascular risk factors in a Swiss urban population, „British Journal of Nutrition” 2020, 124(8), 844–852.
