Chrzan to roślina wieloletnia należąca do rodziny kapustowatych. W polskiej kuchni używany jest głównie jako przyprawa do dań. Świetnie komponuje się z daniami mięsnymi, a według tradycji musi znaleźć się w koszyku wielkanocnym. Oprócz walorów smakowo-zapachowych posiada także właściwości prozdrowotne, które opisano poniżej.


SPIS TREŚCI:
1. Chrzan – wartość odżywcza
2. Chrzan – źródło przeciwutleniaczy
3. Chrzan – właściwości zdrowotne

 

1 / 4
A jaki Ty masz cel? Nie trać czasu i zacznij już dziś! Skorzystaj z profesjonalnej opieki.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.

 

 

1. Chrzan – wartość odżywcza
Chrzan jest produktem niskokalorycznym, 100 g tego warzywa dostarcza jedynie 81 kcal. Mimo niskiej kaloryczności stanowi bardzo dobre źródło błonnika pokarmowego, witaminy C oraz potasu. Dodatkowo w chrzanie obecne są niektóre witaminy z grupy B, witamina A oraz składniki mineralne takie jak żelazo, magnez, potas, wapń, cynk. Poniższa tabela przedstawia wartość odżywczą chrzanu.

 

Wartość odżywcza w 100 g chrzanu

Wartość energetyczna [kcal]81
Białko [g]4,5
Tłuszcz [g]0,6
Węglowodany ogółem [g]18,1
Błonnik [g]7,3
Witamina B1 [mg]0,1
Witamina B2 [mg]0,1
Witamina B3 [mg]0,6
Witamina B6 [mg]0,2
Foliany [µg]37
Witamina C [mg]114
Witamina A [µg]3
Cynk [mg]1,4
Żelazo [mg]1,2
Wapń [mg]78
Potas [mg]740
Magnez [mg]43

Źródło: Kunachowicz H. et al., Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Warszawa 2005.

 

Trzeba mieć na uwadze, że chrzan jest spożywany w niewielkiej ilości jako dodatek do dań. Łyżeczka startego chrzanu waży jedynie ok. 10 g. 

 

2. Chrzan – źródło przeciwutleniaczy
W organizmie ciągle zachodzi wiele reakcji chemicznych, które są związane z wytwarzaniem reaktywnych form tlenu, czyli tzw. wolnych rodników. Choć są one stałym elementem w organizmie, w zbyt dużej ilości są szkodliwe i prowadzą do wystąpienia licznych zaburzeń takich jak choroby autoimmunologiczne, neurodegeneracyjne, układu krążenia, układu pokarmowego, układu oddechowego, a nawet nowotwory. Nadmiar wolnych rodników jest niwelowany dzięki specyficznym związkom – przeciwutleniaczom. W prawidłowo funkcjonującym organizmie występuje równowaga pomiędzy wolnymi rodnikami a związkami przeciwutleniającymi. Zaburzenie tej homeostazy nazywane jest stresem oksydacyjnym.

 

Współcześnie bardzo często równowaga ta jest zachwiana, w wyniku czego wolnych rodników jest więcej niż związków przeciwutleniających. Wszystko za sprawą wysokiego zanieczyszczenia środowiska, wysoko przetworzonych produktów w diecie oraz dużego stresu, który towarzyszy człowiekowi każdego dnia. Dlatego tak ważne jest, aby codzienna dieta była bogata w antyoksydanty, a jednym z ich źródeł jest właśnie chrzan. W chrzanie znajduje się wiele silnych przeciwutleniaczy, m.in. witamina C, peroksydaza czy kemferol.

  Fabryka Siły Sklep

3. Chrzan – właściwości zdrowotne
Chrzan wykazuje wiele właściwości prozdrowotnych. Działa przeciwbakteryjnie i przeciwutleniająco. Zaostrza apetyt i usprawnia trawienie pokarmów. Dzięki zawartości kemferolu ma działanie przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, neuro- i kardioprotekcyjne.

 

Wyizolowana z chrzanu peroksydaza znajduje szerokie zastosowanie w medycynie, m.in. w terapii nowotworów. Ponadto chrzan jest naturalnym antybiotykiem. Jest skuteczny szczególnie w schorzeniach górnych dróg oddechowych. W ajurwedzie (medycynie indyjskiej) jest również wykorzystywany w procesie gojenia ran.

 

 

1 / 4
A jaki Ty masz cel? Nie trać czasu i zacznij już dziś! Skorzystaj z profesjonalnej opieki.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.

Bibliografia
Czerwińska D., Dobry chrzan, ale nie sam, „Przegląd Gastronomiczny” 2007, 61(12), 13.
Florkowska K. et al., Flawonoidy w profilaktyce i leczeniu miażdżycy, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2017, 98(3), 217–225.
Kałędkiewicz E., Lange E., Znaczenie wybranych związków pochodzenia roślinnego w diecie zapobiegającej chorobom nowotworowym, „Postępy Fitoterapii” 2013, 1, 42–47.
Krainer F.W., Glieder A., An updated view on horseradish peroxidases: recombinan production and biotechnological applications, „Applied Microbiology and Biotechnology” 2015, 99, 1611–1625.
Kunachowicz H. et al., Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Warszawa 2005.
Szaciłło K., Szaciłło M., Przyprawy, które leczą, Warszawa 2018, 78–80.