Ile kalorii ma chrzan? Jaką wartość odżywczą posiada
Chrzan to roślina wieloletnia należąca do rodziny kapustowatych. W polskiej kuchni używany jest głównie jako przyprawa do dań. Świetnie komponuje się z daniami mięsnymi, a według tradycji musi znaleźć się w koszyku wielkanocnym. Oprócz walorów smakowo-zapachowych posiada także właściwości prozdrowotne, które opisano poniżej.
SPIS TREŚCI:
1. Chrzan – wartość odżywcza
2. Chrzan – źródło przeciwutleniaczy
3. Chrzan – właściwości zdrowotne
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Chrzan – wartość odżywcza
Chrzan jest produktem niskokalorycznym, 100 g tego warzywa dostarcza jedynie 81 kcal. Mimo niskiej kaloryczności stanowi bardzo dobre źródło błonnika pokarmowego, witaminy C oraz potasu. Dodatkowo w chrzanie obecne są niektóre witaminy z grupy B, witamina A oraz składniki mineralne takie jak żelazo, magnez, potas, wapń, cynk. Poniższa tabela przedstawia wartość odżywczą chrzanu.
Wartość odżywcza w 100 g chrzanu
Wartość energetyczna [kcal] | 81 |
Białko [g] | 4,5 |
Tłuszcz [g] | 0,6 |
Węglowodany ogółem [g] | 18,1 |
Błonnik [g] | 7,3 |
Witamina B1 [mg] | 0,1 |
Witamina B2 [mg] | 0,1 |
Witamina B3 [mg] | 0,6 |
Witamina B6 [mg] | 0,2 |
Foliany [µg] | 37 |
Witamina C [mg] | 114 |
Witamina A [µg] | 3 |
Cynk [mg] | 1,4 |
Żelazo [mg] | 1,2 |
Wapń [mg] | 78 |
Potas [mg] | 740 |
Magnez [mg] | 43 |
Źródło: Kunachowicz H. et al., Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Warszawa 2005.
Trzeba mieć na uwadze, że chrzan jest spożywany w niewielkiej ilości jako dodatek do dań. Łyżeczka startego chrzanu waży jedynie ok. 10 g.
2. Chrzan – źródło przeciwutleniaczy
W organizmie ciągle zachodzi wiele reakcji chemicznych, które są związane z wytwarzaniem reaktywnych form tlenu, czyli tzw. wolnych rodników. Choć są one stałym elementem w organizmie, w zbyt dużej ilości są szkodliwe i prowadzą do wystąpienia licznych zaburzeń takich jak choroby autoimmunologiczne, neurodegeneracyjne, układu krążenia, układu pokarmowego, układu oddechowego, a nawet nowotwory. Nadmiar wolnych rodników jest niwelowany dzięki specyficznym związkom – przeciwutleniaczom. W prawidłowo funkcjonującym organizmie występuje równowaga pomiędzy wolnymi rodnikami a związkami przeciwutleniającymi. Zaburzenie tej homeostazy nazywane jest stresem oksydacyjnym.
Współcześnie bardzo często równowaga ta jest zachwiana, w wyniku czego wolnych rodników jest więcej niż związków przeciwutleniających. Wszystko za sprawą wysokiego zanieczyszczenia środowiska, wysoko przetworzonych produktów w diecie oraz dużego stresu, który towarzyszy człowiekowi każdego dnia. Dlatego tak ważne jest, aby codzienna dieta była bogata w antyoksydanty, a jednym z ich źródeł jest właśnie chrzan. W chrzanie znajduje się wiele silnych przeciwutleniaczy, m.in. witamina C, peroksydaza czy kemferol.
3. Chrzan – właściwości zdrowotne
Chrzan wykazuje wiele właściwości prozdrowotnych. Działa przeciwbakteryjnie i przeciwutleniająco. Zaostrza apetyt i usprawnia trawienie pokarmów. Dzięki zawartości kemferolu ma działanie przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, neuro- i kardioprotekcyjne.
Wyizolowana z chrzanu peroksydaza znajduje szerokie zastosowanie w medycynie, m.in. w terapii nowotworów. Ponadto chrzan jest naturalnym antybiotykiem. Jest skuteczny szczególnie w schorzeniach górnych dróg oddechowych. W ajurwedzie (medycynie indyjskiej) jest również wykorzystywany w procesie gojenia ran.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Czerwińska D., Dobry chrzan, ale nie sam, „Przegląd Gastronomiczny” 2007, 61(12), 13.
Florkowska K. et al., Flawonoidy w profilaktyce i leczeniu miażdżycy, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2017, 98(3), 217–225.
Kałędkiewicz E., Lange E., Znaczenie wybranych związków pochodzenia roślinnego w diecie zapobiegającej chorobom nowotworowym, „Postępy Fitoterapii” 2013, 1, 42–47.
Krainer F.W., Glieder A., An updated view on horseradish peroxidases: recombinan production and biotechnological applications, „Applied Microbiology and Biotechnology” 2015, 99, 1611–1625.
Kunachowicz H. et al., Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Warszawa 2005.
Szaciłło K., Szaciłło M., Przyprawy, które leczą, Warszawa 2018, 78–80.