Dolegliwości stawu kolanowego - niestabilna rzepka
W normalnych warunkach rzepka porusza się w rowku kości udowej. Tak długo, jak rzepka pozostaje w rowku w stawie kolanowym, można chodzić, biegać, siedzieć, stać i poruszać się z łatwością. Gdy rzepka wymyka się z rowka, zaczynają się problemy i często pojawia się ból.
SPIS TREŚCI:
1. Niestabilna rzepka – przyczyny
2. Diagnoza (objawy)
3. Leczenie niestabilnej rzepki
Indywidualne plany
dietetyczne i treningowe już od 42 zł / mies.
1. Niestabilna rzepka – przyczyny
Rzepka położona jest z przedniej strony kolana w przebiegu mięśnia czworogłowego. Podczas zginania lub prostowania nogi rzepka jest przesuwana w górę lub w dół. Na dystalnym końcu kości udowej znajduje się wycięcie w kształcie litery V. Jest to rowek kości udowej, w którym znajduje się ruchoma rzepka. W prawidłowych warunkach rzepka pasuje do rowka. Mówimy wtedy, że rytm rzepkowo-udowy jest prawidłowy.
Jednak w przypadku, gdy rowek jest nierówny bądź zbyt płytki lub doszło do wystąpienia dysfunkcji mięśniowych, może dochodzić do zaburzeń tego rytmu, w wyniku częściowej lub całkowitej dyslokacji rzepki.
Do podstawowych objawów niestabilności rzepki należy zaliczyć:
– bezpośrednie urazy rzepki w bocznej części kolana;
– blokowanie kolana podczas ruchu;
– ból w przedniej części kolana, który zwiększa się wraz z aktywnością;
– ból podczas siedzenia;
– ogólną sztywność;
– skrzypienie, trzaskanie, przeskakiwanie podczas ruchu;
– obrzęk.
Podczas badania fizykalnego lekarz lub fizjoterapeuta przeprowadza dokładny wywiad w celu postawienia diagnozy i stwierdzenia nieprawidłowości rytmu w stawie rzepkowo-udowym. Należy określić, czy nie występują boczne przyparcia rzepki i czy jest ona prawidłowo stabilizowana w trakcie ruchu.
Aby postawić trafną diagnozę, wykonuje się dodatkowe badania obrazowe takie jak zdjęcie rentgenowskie, rezonans magnetyczny lub badanie usg. Ważne, aby w trakcie badania wykluczyć inne możliwe przyczyny bólu, np. zaburzenia w strukturze chrzęstnej stawu lub więzadeł kolana.
3. Leczenie niestabilnej rzepki
Jeśli dojdzie do zwichnięcia rzepki, czyli jej całkowitego przemieszczenia
z rowka, pierwszym krokiem jest jej repozycja. Czasami dzieje się to samoistnie, jednak w niektórych przypadkach konieczne jest przywrócenie rzepki na jej miejsce.
Zwichnięcia często prowadzą do uszkodzenia po grzbietowej stronie rzepki i dystalnego końca kości udowej, co może powodować dodatkowy ból i zapalenie stawów. W tego typu przypadkach często zaleca się leczenie artroskopowe.
W większości przypadków niestabilności rzepki po zdiagnozowaniu dysbalansu mięśniowego okolicy kolana należy przeprowadzić relaksację mięśni nadmiernie napiętych oraz wzmocnić mięśnie niewydolne. Najczęściej napiętymi strukturami są mięśnie czworogłowe, kulszowo-goleniowe oraz pasmo biodrowo-piszczelowe.
Wzmacnianie najczęściej obejmuje głowę przyśrodkową mięśnia czworogłowego, która jest jednym z najważniejszych stabilizatorów rzepki. Ćwiczenia pomogą przywrócić prawidłowy rytm w stawie rzepkowo-udowym.
Jazda na rowerze jest często zalecana jako część terapii. Czasami stosuje się ortezę w celu stabilizacji i centralizacji rzepki. Celem jest powrót do normalnej aktywności w ciągu 1–3 miesięcy.
Przewlekła niestabilność kolana może zostać usunięta operacyjnie. W zależności od problemu stabilizuje się rzepkę w prawidłowym torze lub przeprowadza się uwolnienie tkanek, które zaburzają prawidłowy tor ruchu rzepki.
