NLP w treningu fizycznym
Zawodnicy o większym potencjale sprawności fizycznej, większej skali talentu, pobierający naukę od tych samych mistrzów, trenerów – nie zawsze uzyskują wyniki na miarę oczekiwań swoich i kibiców. Gdyby brać pod uwagę tylko mechanistyczny punkt widzenia, zwycięzców dałoby się wyłonić na podstawie obliczeń matematycznych, biomechaniki ich ruchu. Skoro jednak wynik w zawodach jest mniej przewidywalny, należy wziąć pod uwagę działanie innych czynników, które mają na niego wpływ, uczucia, emocje, umysł, działanie zmysłów, a także uwarunkowania społeczne kształtujące obraz zawodnika.
SPIS TREŚCI:
2. Analogii NLP do treningu funkcjonalnego ciąg dalszy
3. Zasób ćwiczeń NLP i proces treningowy
4. Praca z wybranym wzorcem NLP
5. NLP w rocznym planie treningowym
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Utarło się powiedzenie, że zawodnik „nie ma głowy” do zwycięstw. Prawda
w tym potocznym stwierdzeniu jest taka, że nie każdy z zawodników dysponuje odpowiednimi strategiami pracy umysłu, które pomagałyby mu odnosić sukces. NLP, czyli neurolingwistyczne programowanie, zajmuje się w sposób świadomy takimi właśnie strategiami.
NLP jako nauka zajmuje się szczegółami ludzkich działań, sposobów myślenia, czucia i zachowań. Bada wewnętrzne procesy myślowe, ale przede wszystkim uczy się nimi posługiwać w celu, jakim jest osiągnięcie sukcesu. W tym względzie NLP bardzo podobne jest do treningu funkcjonalnego, przy czym wzorce ruchu, które opanowywane i stosowane mają być źródłem sprawności fizycznej, zastąpione są wzorcami pracy umysłowej, których efektem jest lepszy obraz samego siebie.
2. Analogii NLP do treningu funkcjonalnego ciąg dalszy
Zarówno NLP, jak i trening funkcjonalny skoncentrowane są na osiąganiu rezultatu. Do tego celu korzystają ze sprawdzonych wzorców postępowania. Istnieje zasób testów, ćwiczeń, programów, które kształtują prawidłowe wzorce ruchowe. Podobnie istnieje pokaźny zasób strategii NLP, wzorów mentalnego postępowania, które kształtują lepiej funkcjonujący obraz samego siebie.
Diagnozą dla wzorców ruchowych jest sam ruch. Wykrywa on ograniczenia ruchu i jego efektywności. W NLP diagnozą jest postępowanie człowieka, jego zachowanie, rodzące się przyczyny przyjęcia takich, a nie innych postaw. W jednym i drugim działaniu istnieją przeszkody, które stają na drodze do powodzenia, a ich pokonywanie polega na zastąpieniu starego, nieefektywnego wzorca nowym, skutecznym.
Przy nieprawidłowym wzorcu ruchowym pojawiają się kompensacje, które trener i zawodnik zauważają i które stają się treścią pracy treningowej celem znalezienia przyczyn, ich eliminacji i uczynienia ruchu prawidłowym. Podobnie dzieje się w sferze umysłowej. Gdy przeciążymy umysł nadmiarem informacji, jego zdolności do ich przetwarzania – umysł rozpocznie ich selekcję. Może się zdarzyć, że pozbędzie się tych informacji, które mają największy wpływ na powodzenie w działaniu. Jednym słowem wprowadzi program działania chroniący go przed przeciążeniem.
Pomijanie informacji może przebiegać na wiele sposobów takich jak pomijanie pewnych szczegółów, budowanie niepełnego obrazu rzeczywistości, uogólnianie, zniekształcanie rzeczywistości i znaczenia słów. Tego typu sygnały dla umysłu są tym samym, co dla ćwiczącego zawodnika stopy zbyt odkręcone na zewnątrz podczas przysiadu, zaokrąglony kręgosłup odcinka piersiowego przy podnoszeniu ciężaru, wysunięte barki w przód
w postawie stojąc.
Gdy chcemy poprawić zakres ruchu w stawie, chwytamy się jednej z technik mobilizacyjnych, np. rozciągamy staw przy pomocy przywiązanej, napiętej, sprężystej taśmy. Gdy chcemy zmienić negatywne emocje związane z wydarzeniem, przedstawiamy je sobie jak kreskówkę ze śmieszną melodią w tle niczym z filmu „Zemsta różowej pantery”.
Zarówno mobilizacji przywracającej prawidłowe wzorce ruchowe, jak i strategii umysłowych poprawiających skuteczność działania można się nauczyć.
3. Zasób ćwiczeń NLP i proces treningowy
Spośród wielu wzorów i technik NLP, które są powszechnie dostępne, można wybrać zasób, który pomoże w skuteczności działania okołotreningowego. Dobór treści, nad którymi należy pracować, wynika (podobnie jak to ma miejsce w treningu fizycznym) z obserwacji działania.
Może to być trudność uczestniczenia w treningach, z niewiadomych przyczyn odwlekanie terminu ich rozpoczęcia, wynajdywanie wymówek. Czasami to lenistwo, ale także stojące za nim osłabiające energię, utrwalone wewnętrzne przekonanie. Dlaczego niektórzy rezygnują po niepowodzeniu, porażce? Przyczyną może być sposób, w jaki przedstawiają sobie niepowodzenie, nadmiar negatywnych emocji, które w związku z tym przeżywają.
Czasami osoby wykonują poprawnie ćwiczenie w samotności, jednak już
w grupie spinają się nadmiernie, nie potrafią poradzić sobie z rodzącym się
w nich stresem i psują podrzut, rwanie, układ taneczny lub inną aktywność fizyczną. Także i w tym przypadku jest przyczyna wywołująca owo zachowanie i wzorzec NLP, który pomoże je przezwyciężyć i uczynić reakcję zasobną, czyli praktyczną, dobrze sprawdzającą się w danej sytuacji.
4. Praca z wybranym wzorcem NLP
Dla zawodnika chcącego pracować z NLP ważne jest nie tylko określenie celu, dla którego chce pracować nad sobą, ale także przekonanie, że oto już przechodzi proces przemiany. Teraz pozostaje mu wybrać właściwy wzorzec, wykonać go i sprawdzić, jak zmienił jego podejście do wybranej kwestii postępowania. Jeśli technika nie jest skuteczna, należy zmienić wzorzec na inny, tak jak zmienia się ćwiczenie fizyczne, metodę, aby uzyskać prawidłowość wzorca ruchowego.
Należy przy tym bacznie obserwować, akceptować wszystko, co się wydarza i obracać to na swoją korzyść. Pomyśl o tym tak, że jeśli popełniłeś jakiś błąd w wykonywaniu ćwiczenia fizycznego, zauważyłeś go i wprowadziłeś korektę – to jest to źródłem twojego udoskonalenia się, stajesz się lepszym zawodnikiem. Tak samo należy podchodzić do spraw ćwiczeń mentalnych, które nie zawsze mogą być na pierwszy rzut oka budujące, ujawniać np. fobię, strach przed czymś, jednak właśnie otwarcie szafy z trupem w jej wnętrzu jest czasami najlepszym sposobem pozbycia się strachu przed nim.
Podobnie jak ma to miejsce w sali ćwiczeń, w pracy z wzorcami NLP porównujemy informację zwrotną płynąca z wykonania ćwiczenia z wyznaczonym celem. W zależności od wyniku tej informacji wprowadzamy korekty, dostosowujemy się do otrzymanego rezultatu. To może być kolejny staw, który należy poddać technikom mobilizacyjnym zwiększającym zakres ruchu w przypadku ćwiczeń na sali, może to być odkrycie rzeczywistych przyczyn danego postępowania, z którymi należy popracować dobierając inny wzorzec NLP.
W postępowaniu ukierunkowanym na dany cel staramy się wykorzystać wszystko, czym dysponujemy, aby ułatwić zmianę w pożądanym kierunku. Stąd tak dużo ćwiczeń treningu funkcjonalnego, tak wiele wzorców NLP, które można zastosować.
5. NLP w rocznym planie treningowym
W procesie treningowym napotykamy trudności, które pokonujemy. Nie zawsze są one natury fizycznej – czasami mentalnej, emocjonalnej, zmysłowej. Podobnie jak możemy uczyć się prawidłowego wzorca ruchu, możemy też wdrożyć w praktykę skuteczną strategię mentalną i czynić w ten sposób postęp w wyszkoleniu sportowym.
Strefa naszej mentalności w mniejszym stopniu podlega jawnej kontroli. Nie możemy wyników działania tej sfery zmierzyć, wykonać zdjęcia czy filmu. Nie oznacza to jednak, że sfera ta nie istnieje i nie ma bezpośredniego wpływu na osiągane przez nas wyniki. Warto więc nią się zająć i zawczasu zaplanować w rocznym planie treningowym.
