Orzechy brazylijskie – podobnie jak inne rodzaje orzechów – są wysokokaloryczne, jednak wykazują wiele prozdrowotnych właściwości. Z tego też powodu warto znaleźć dla nich miejsce w codziennej diecie, choć z uwagi wysoką zawartości kilokalorii należy spożywać je w rozsądnej ilości.

 

SPIS TREŚCI:
1. Orzechy brazylijskie – podstawowe informacje
2. Wartość odżywcza orzechów brazylijskich
3. Właściwości prozdrowotne orzechów brazylijskich
4. Podsumowanie

 

1 / 4
A jaki Ty masz cel? Nie trać czasu i zacznij już dziś! Skorzystaj z profesjonalnej opieki.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.

 

 

1. Orzechy brazylijskie – podstawowe informacje
Orzechy brazylijskie są nasionami orzesznicy wyniosłej (Bertholletia excelsa). Pochodzą z amazońskich obszarów Ameryki Północnej – głównie są to tereny Brazylii, Boliwii oraz Peru. Dokładniej wywodzą się one z miejscowości Para. Orzechy brazylijskie posiadają wysokie wartości ekologiczne oraz ekonomiczne, a co najważniejsze – odżywcze (A.M. Kluczkovski i wsp. 2015). Produkt ten coraz częściej dodawany jest do różnego rodzaju żywności, m.in. wypieków czy płatków śniadaniowych.

 

2. Wartość odżywcza orzechów brazylijskich
Orzechy brazylijskie składają się w 60–70% z tłuszczów, stąd też zawartość kilokalorii jest tak wysoka. Nie zaleca się spożywać ich w nadmiernych ilościach, ponieważ mogą powodować wzrost masy ciała.

Orzechy są dobrym źródłem białka, zawierają średnio 10–25 g tego składnika w 100 g produktu. Na tle pozostałych rodzajów te brazylijskie wyróżniają się dużą ilością tłuszczów nienasyconych. Ich udział w diecie jest bardzo ważny – wspierają m.in. prawidłową pracę układu krążenia.

 

Spośród wszystkich orzechów brazylijskie charakteryzują się najwyższą zawartością selenu. Inne składniki mineralne, które można w nich znaleźć, to m.in. wapń, fosfor, magnez oraz potas. Ponadto w produkcie obecne są związki bioaktywne wykazujące korzystny wpływ na zdrowie organizmu człowieka – można do nich zaliczyć fitosterole, tokoferole czy związki fenolowe (A.M. Kluczkovski i wsp. 2015).

  Fabryka Siły Sklep

Zawartość wybranych składników w 100 g orzechów brazylijskich (H. Ciemniewska-Zytkiewicz, K. Krygier, J. Bryś 2014):
– energia: 656 kcal,
– białko: 14,3 g,
– tłuszcze: 66,4 g,
– węglowodany: 12,8 g,
– błonnik pokarmowy: 7,5 g,
– wapń: 160 mg,
– magnez: 376 mg,
– potas: 659 mg,
– fosfor: 725 mg,
– selen: 1917 µg.

 

3. Właściwości prozdrowotne orzechów brazylijskich
Orzechy brazylijskie wykazują korzystny wpływ na zmniejszanie ryzyka chorób układu krążenia, które są główną przyczyną zgonów na świecie. Pozytywne działanie orzechów związane jest z obecnością dużej ilości kwasów tłuszczowych jednonienasyconych (MUFA) oraz wielonienasyconych (PUFA). Kwasy te mają właściwości przeciwzapalne oraz przeciwutleniające, dlatego mogą zmniejszać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych (M.S. Figueiredo 2019).

 

Orzechy brazylijskie są bogatym źródłem selenu, który wykazuje wiele prozdrowotnych właściwości. Ma silne działanie antyoksydacyjne oraz prooksydacyjne, dlatego też może być wykorzystywany w leczeniu nowotworów. Może również pozytywnie wpływać na choroby neurodegeneracyjne, takie jak choroby Parkinsona czy Alzheimera powstające najczęściej w wyniku działania stresu oksydacyjnego. Ponadto selen wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego poprzez wpływ na odpowiedź humoralną oraz komórkową. Należy jednak uważać ze spożyciem selenu, ponieważ przyjmowanie go w nadmiernych ilościach może wywołać selenozę. Charakteryzuje się ona m.in. biegunką, zmęczeniem, bólami stawów oraz łamliwością paznokci (B. Klecha, B. Bukowska 2016).


W jednym z badań wykazano, że regularne spożywanie 5–50 g orzechów brazylijskich przez 1–16 tygodni może m.in. zwiększyć poziom selenu w organizmie, poprawić równowagę oksydacyjną, a także profil lipidowy, tj. zwiększyć poziom cholesterolu HDL, a LDL oraz trójglicerydów – zmniejszyć (A.C. Tavares da Silva i wsp. 2019).

 

Selen odgrywa dużą rolę w prawidłowej pracy gruczołu tarczowego. Aby zachować odpowiednie funkcjonowanie tarczycy i nie doprowadzić do pojawienia się jej chorób, niezbędna jest podaż tego składnika na właściwym poziomie. Kobiety oraz mężczyźni powinni dostarczać dziennie 55 µg selenu. U kobiet w trakcie ciąży ilość tę należy zwiększyć do 60 µg, natomiast podczas laktacji – do 70 µg (M. Jarosz i wsp. 2020). Na niedobory szczególnie narażone są osoby z krajów, w których ilość tego pierwiastka w glebie jest bardzo niska, np. z Finlandii czy Nowej Zelandii (A. Tomza-Marciniak i wsp. 2010).

 

Selen wykazuje pozytywne działanie na płodność mężczyzn. W jednaj z prac badano wpływ składników odżywczych na jakość nasienia. Zauważono, że suplementacja selenu w dawce 100 µg przez 3 miesiące poprawiła ruchliwość plemników (A. Salas-Huetos i wsp. 2018).

 

4. Podsumowanie
Orzechy brazylijskie to produkt charakteryzujący się wysoką wartością odżywczą. Badania pokazują, że mogą być pomocne w prewencji wielu chorób. Warto zatem włączyć je do jadłospisu, np. w formie przekąski lub dodatku do potrawy. Należy jednak pamiętać o spożywaniu orzechów z umiarem.

 


Bibliografia
Ciemniewska-Żytkiewicz H., Krygier K., Bryś J., Wartość odżywcza orzechów oraz ich znaczenie w diecie, „Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego” 2014, 1, 90–96.
Figueiredo M.S., Consumption of Brazil Nuts Provides Cardiovascular Health Benefits, „International Journal of Cardiovascular Sciences” 2019, 32(3), 205–206.
Jarosz M. et al., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. Jarosza M. et al., Warszawa 2020.
Klecha B., Bukowska B., Selen w organizmie człowieka – charakterystyka pierwiastka i potencjalne zastosowanie terapeutyczne, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2016, 49(4), 818–829.
Kluczkovski A.M. et al., Properties of Brazil nuts: a review, „African Journal of Biotechnology” 2015, 14(8), 642–648.
Salas-Huetos A. et al., The Effect of Nutrients and Dietary Supplements on Sperm Quality Parameters: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials, „Advances in Nutrition” 2018, 9(6), 833–848.
Tavares da Silva A.C. et al., Nuts and Cardiovascular Diseases: Focus on Brazil Nuts, „International Journal of Cardiovascular Sciences” 2019, 32(3), 274–282.
Tomza-Marciniak A. et al., Stężenie selenu w glebie i wybranych narządach saren (Capreolus capreolus) z terenu województwa wielkopolskiego, „Acta Scientiarum Polonorum. Zootechnica” 2010, 9(4), 251–260.