Cukinia – wartości odżywcze, właściwości lecznicze, przepisy
Cukinia, na południu Polski zwana kabaczkiem, jest warzywem o niskiej wartości energetycznej. Stanowi jednak bardzo cenne źródło wielu witamin i składników mineralnych, dzięki którym wykazuje szereg właściwości prozdrowotnych. W Polsce z roku na rok zyskuje coraz większą popularność, głównie ze względu na delikatny smak, dostępność oraz cenne właściwości.
SPIS TREŚCI:
1. Kilka słów o cukinii
2. Cukinia – wartości odżywcze
3. Cukinia – wpływ na organizm
4. Cukinia – zastosowanie
5. Cukinia – ciekawostki
6. Przepis na chłodnik z cukinii
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Kilka słów o cukinii
Cukinia jest odmianą dyni zwyczajnej. Pochodzi z Meksyku i Ameryki Południowej, natomiast do Polski została sprowadzona z Włoch. Można wyróżnić wiele odmian cukinii, które różnią się od siebie kształtem, wyglądem oraz smakiem. W zależności od odmiany owoc cukinii może mieć ciemnozielony lub żółty kolor. Osiąga długość ok. 40 cm, najlepiej jednak zrywać ją wcześniej, kiedy ma ok. 20 cm, ponieważ właśnie wtedy jej smak jest najdelikatniejszy.
Cukinia jest uprawiana coraz częściej także w polskich ogrodach. Warto zasadzić ją w żyznej próchniczej ziemi i zapewnić jej dostęp do wody. Warto wspomnieć, że jest również odporna na szkodniki i choroby, z tego względu spryskiwanie jej chemicznymi substancjami nie jest wymagane.
2. Cukinia – wartości odżywcze
Cukinia jest warzywem lekkostrawnym o łagodnym smaku. 100 g surowej cukinii dostarcza ok. 16 kcal, 1,2 g białka, 0,1 g tłuszczów, 3,1 g węglowodanów oraz 1 g błonnika. Kabaczek jest również bardzo dobrym źródłem składników mineralnych, w 100 g zawiera:
– wapń – 16 mg,
– żelazo – 0,4 mg,
– magnez – 18 mg,
– fosfor – 38 mg,
– potas – 261 mg,
– sód – 8 mg,
– cynk – 0,3 mg.
Na szczególną uwagę zasługują również witaminy zawarte w cukinii, m.in.:
– witamina C – 18 mg,
– witamina B1 – 0,05 mg,
– witamina B2 – 0,09 mg,
– witamina B3 – 0,45 mg,
– witamina B6 – 0,16 mg,
– kwas foliowy – 24 µg,
– witamina E – 0,12 mg,
– witamina K – 4,3 µg,
– witamina A – 200 IU.
3. Cukinia – wpływ na organizm
Cukinia dzięki dużej zawartości witamin i związków mineralnych posiada wiele prozdrowotnych właściwości, m.in.:
– ma działanie alkalizujące, dzięki czemu zapobiega zakwaszeniu organizmu;
– wpływa pozytywnie na procesy trawienia;
– pomaga w prawidłowej pracy układu nerwowego;
– ma działanie moczopędne, dzięki czemu przyspiesza usuwanie toksyn z organizmu;
– wzmacnia krzepliwość krwi;
– dzięki zawartości luteiny wspomaga wzrok i zapobiega powstawaniu zwyrodnienia plamki żółtej;
– dzięki dużej zawartości potasu zapobiega zatrzymywaniu się wody w organizmie;
– pomaga przywrócić równowagę kwasowo-zasadową;
– wspomaga pracę mózgu;
– wykazuje działanie antyoksydacyjne, przez co pomaga w usuwaniu wolnych rodników z organizmu;
– pomaga w rozwoju tkanek i ich regeneracji;
– wspomaga przyswajanie żelaza;
– wzmacnia układ odpornościowy i przyspiesza walkę z infekcjami;
– pomaga w utrzymaniu dobrej kondycji zębów i dziąseł;
– zapobiega powstawaniu zmian nowotworowych, przede wszystkim żołądka, trzustki, jelita grubego oraz jamy ustnej;
– pomaga w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy;
– wspomaga leczenie zgagi i nadkwaśności;
– może redukować objawy i następstwa stresu;
– wpływa pozytywnie na stan skóry, włosów oraz paznokci;
– ze względu na zawartość kwasu foliowego, który jest niezbędny do prawidłowego rozwoju płodu, spożywanie cukinii jest również polecane kobietom w ciąży.
4. Cukinia – zastosowanie
Cukinia cieszy się bardzo dużą popularnością głównie w Europie. Należy do warzyw niskokalorycznych o dużej wartości odżywczej. Główną zaletą kabaczka jest jego smak, dlatego zastosowanie tego warzywa w kuchni jest bardzo szerokie. Cukinię można podawać w postaci surowej, smażonej, pieczonej, duszonej i gotowanej. Przyrządza się z niej m.in. zupy, drugie dania, surówki, sałatki, koktajle, desery oraz marynaty.
Do spożycia nadają się również kwiaty cukinii cenione ze względu na walory smakowe, jednak są one znacznie trudniej dostępne niż sam owoc. Ze względu na niską wartość energetyczną cukinia cieszy się również dużą popularnością wśród osób będących na dietach odchudzających. Stanowi świetną alternatywę dla niezdrowych przekąsek – można przyrządzić z niej dietetyczne brownie, zdrowe frytki czy odchudzone leczo.
Ze względu na niski indeks glikemiczny cukinia jest polecana również osobom zmagającym się z cukrzycą. Kabaczek może być spożywany również przez kobiety w ciąży i matki karmiące piersią, warto jednak w tym przypadku przyrządzać ją w sposób lekkostrawny i unikać smażenia.
5. Cukinia – ciekawostki
Poniżej przedstawiamy kilka ciekawych i przydatnych ciekawostek związanych z cukinią.
– Cukinię powinno się przechowywać w temperaturze 6–10°C przez maksymalnie 2 tygodnie.
– Słowo cukinia pochodzi od włoskiego słowa zucchina, co oznacza „mała dynia”.
– Cukinia i kabaczek są dokładnie tym samym warzywem, różnią się jedynie stadium rozwoju.
– Młodych cukinii nie należy obierać ze skórki, warto pozbyć się jej ze starszych owoców, ponieważ jest wtedy sucha i zdrewniała.
– Korzeń kabaczka może osiągać długość nawet dwóch metrów.
– W innych krajach Europy bardzo popularne jest spożywanie kwiatów cukinii. Można je nadziewać, smażyć, piec, a w każdej wersji smakują równie dobrze. Niestety ich dostępność w Polsce nie jest duża, a jeśli nawet na nie trafimy, ich cena zazwyczaj jest wysoka.
– Do spożycia nadają się również świeże pestki cukinii, które podobnie jak pestki dyni zawierają substancje o działaniu przeciwnowotworowym.
– Jedną z największych zalet cukinii jest to, że nie kumuluje metali ciężkich.
6. Przepis na chłodnik z cukinii
Chłodnik z cukinii to świetny pomysł na szybki obiad w ciepłe, letnie dni. Tak przygotowana zupa jest lekkostrawna, stanowi skarbnicę witamin i mikroelementów, dzięki czemu wykazuje szereg prozdrowotnych właściwości.
Składniki:
– 1 cukinia, 300 g,
– 1 ogórek szklarniowy, 180 g,
– 2 ząbki czosnku, 10 g,
– jogurt naturalny, 300 ml,
– jogurt grecki, 300 ml,
– 1 gałązka szczypiorku, 5 g,
– 1 gałązka koperku, 5 g,
– 2 łyżki oliwy, 20 g,
– sól,
– pieprz.
Sposób przygotowania
Cukinię, ogórek, szczypiorek i koperek myjemy pod bieżącą wodą. Cukinię i ogórek kroimy w drobną kostkę, natomiast szczypiorek i koperek drobno szatkujemy. W garnku podgrzewamy oliwę, dodajemy drobno pokrojony czosnek, a następnie dodajemy cukinię, ogórek i całość dusimy ok. 5 minut. Do wystudzonych warzyw dodajemy jogurt grecki, jogurt naturalny, zieleninę i doprawiamy do smaku. Przechowujemy w lodówce ok. godziny, a następnie podajemy.
Wartość odżywcza całej porcji
– Energia 762,5 kcal
– Białko 27,6 g
– Tłuszcze 51,4 g
– Węglowodany 43 g
– Błonnik 4,5 g.
Bibliografia
Woźniak T., Szef kuchni to Ty: chłodnik z ogórka i cukinii, menshealth.pl (12.10.2017).
Cukinia – kalorie, wartości odżywcze i ciekawostki, odzywianie.info.pl (12.10.2017).
Majewska M., Cukinia – wartości odżywcze i przepisy na dania z cukinii, poradnikzdrowie.pl (12.10.2017).
National Nutrient Database for Standard Reference, ndb.nal.usda.gov (12.10.2017).
Podbielkowski Z., Słownik roślin użytkowych, Warszawa 1989, 81.
