Staw rzekomy – objawy i leczenie
Patologiczna ruchomość stawowa powstała na skutek urazu może nie tylko świadczyć o procesie zapalnym czy zaburzeniu biomechaniki stawu. Złamania niejednokrotnie pozostawiają po sobie ślad w postaci stawów rzekomych, które latami mogą pozostawać w ukryciu i prowadzić do stopniowego upośledzenia funkcjonowania narządu ruchu. Z poniższego artykułu dowiecie się, czym są stawy rzekome i jak należy sobie z nimi radzić.
SPIS TREŚCI:
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Mianem stawu rzekomego określa się zaburzenie zrostu kości o podłożu patologicznym. Schorzenie to charakteryzuje się licznymi ubytkami w strukturze kości. Powstałe deficyty są zazwyczaj wypełnione tkanką włóknistą. Stawy rzekome najczęściej powstają w miejscu urazu, a dokładniej – w obszarze, w którym doszło do złamania i dwa powstałe odłamy kostne powinny się zrosnąć. Warto też wspomnieć o różnicy pomiędzy polską a zagraniczną terminologią medyczną. W Polsce każdy brak zrostu kostnego jest określany jako staw rzekomy. Z kolei obcojęzyczna literatura naukowa wyróżnia dwa terminy określające sytuację, w której zrost kostny został zaburzony:
– typowy brak zrostu kostnego (wynikający np. z osteoporozy);
– brak zrostu skutkujący powstaniem pseudostawu w miejscu urazu, któremu towarzyszy patologiczna deformacja określonych końców kostnych. Określa się to mianem pseudoartrozy.
Stawy rzekome powstają najczęściej w wyniku zaburzenia zrastania się uszkodzonych struktur kostnych. Choroba ta najczęściej dotyczy kości łódeczkowatej w obrębie nadgarstka, a także kości długich, jak ramienna czy piszczelowa. Mechanizm tej choroby polega na upośledzeniu prawidłowego procesu odbudowy utraconego połączenia pomiędzy odłamami kostnymi. Prowadzi to do powstania nowego i ruchomego połączenia, którego biomechanika jest zaburzona. Efektem tych przemian jest nieprawidłowy i patologiczny ruch.
Przyczyny powstawania rzekomego połączenia stawowego są bardzo różne. Oprócz najczęściej wskazywanych urazów tkanek na skutek złamań, stanów zapalnych tkanki kostnej czy nieprawidłowego przemieszczenia się odłamów kostnych wymienia się również inne czynniki ryzyka. Mowa tu między innymi o cukrzycy, nadczynności przytarczyc, niewydolności nerek, osteoporozie czy zaburzeniach odżywiania, które mogą skutkować niedoborami białka, wapnia czy witaminy D. Niejednokrotnie stawy rzekome powstają w wyniku niewłaściwej diagnozy lekarskiej, zbyt późnego rozpoznania oraz błędów operacyjnych, jak złe zespolenie kości przez osobę operującą.
Jak wcześniej wspomniałem, stawy rzekome mogą powstawać na skutek niewłaściwej analizy obrazu klinicznego pacjenta, co powoduje, że patologia pozostaje w ukryciu i może swobodnie rozwijać się nawet latami. W celu uniknięcia wspomnianych błędów, należy wykonać odpowiednie badania diagnostyczne, aby dostatecznie szybko wykluczyć obecność tego schorzenia. Najczęściej wykonywanymi badaniami są zdjęcia RTG oraz analiza scyntygraficzna, która dotyczy pomiaru zawartości tkanki kostnej
w elementach narządu ruchu (gęstość kości).
Najczęściej spotykanymi objawami wśród osób borykających się z problemem stawu rzekomego są:
– silne dolegliwości bólowe w trakcie ruchu z udziałem zaburzonego odcinka ciała;
– ograniczenie zakresu ruchomości oraz rozwój patologicznej ruchomości;
– stan zapalny w obrębie zajętej kończyny, któremu towarzyszy widoczny obrzęk, znaczna ciepłota oraz zaczerwienienie;
– widoczne zniekształcenie obrysu stawu.
Terapia stawu rzekomego jest procesem złożonym, na który składa się kilka podstawowych elementów. Pierwszym z nich są zabiegi fizykalne, które są ukierunkowane na przyśpieszenie zrostu kostnego i złagodzenie powstałych dolegliwości bólowych. Mowa tu o krioterapii, wykorzystaniu światła laserowego, pola magnetycznego, a także zabiegów opierających się na ultradźwiękach. W celu poprawy zarówno ukrwienia, jak i całego metabolizmu chorej części ciała najczęściej stosuje się masaż. Ważnym elementem jest także dieta. Chorzy powinni uwzględnić w swojej diecie więcej artykułów spożywczych, które uzupełnią obecne niedobory białka, wapnia i witaminy D.
Jednak to nie jedyny model leczenia stawów rzekomych. W bardziej zaawansowanych przypadkach (np. gdy pacjent odznacza się dużą liczbą ubytków kostnych) można zastosować zabieg przeszczepu komórek macierzystych. Proces ten jest ukierunkowany na pobudzenie układu kościotwórczego do produkcji nowych tkanek w celu uzupełnienia obecnych niedoborów. Ponadto dzięki kontrolowaniu zawartości kośćca lekarze mogą monitorować proces korekcji powstałej patologii i określić dalsze rokowania.
W innych bardziej zaawansowanych przypadkach należy zastosować leczenie operacyjne. Zabieg chirurgiczny w przypadku stawów rzekomych polega głównie na zespoleniu zdeformowanych odłamów kostnych za pomocą metalowych łączników. Metoda ta jest wykorzystywana głównie do odbudowy łączności kości w dużych stawach. W obrębie mniejszych połączeń stawowych najczęściej stosuje się artroskopię. Zabieg ten polega na mechanicznym nastawieniu patologicznych elementów kostnych,
a następnie łączeniu ich implantami lub za pomocą fragmentów przeszczepu z innej części ciała.
