Migrena i bóle głowy od kręgosłupa – jak sobie z nimi radzić
Dolegliwości bólowe głowy dotykają każdego, a przyczyny ich występowania są różnorodne. Choć często można się spotkać z wymiennym stosowaniem takich terminów jak migrena i ból głowy od karku, to w rzeczywistości są to zupełnie odmienne problemy. Na czym polegają różnice? Jak sobie radzić z tymi przypadłościami?
SPIS TREŚCI:
1. Czym jest migrena
2. Migrena – przyczyny i objawy
3. Migrena z aurą – czym jest
4. Czym są szyjnopochodne bóle głowy
5. Napięciowe bóle głowy – co to jest
6. Jak sobie radzić z bólami głowy
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
1. Czym jest migrena
Przede wszystkim migrena nie jest kolejnym terminem określającym ból głowy, a całkowicie odrębnym schorzeniem z grupy tzw. samoistnych dolegliwości bólowych w obrębie głowy. Jest to choroba o podłożu nerwowo-naczyniowym. Zgodnie z aktualnymi przypuszczeniami migrena powstaje wskutek niespodziewanego skurczu zewnątrzczaszkowych naczyń krwionośnych w obrębie mózgu. Nagły i nieuzasadniony skurcz struktur naczyniowych prowadzi do upośledzenia prawidłowego przepływu krwi. Wynikiem tego są mniej lub bardziej nasilone dolegliwości bólowe oraz wiele innych objawów, które skutkują sporym dyskomfortem.
2. Migrena – przyczyny i objawy
Migreny są przeważnie wynikiem oddziaływania kilku czynników prowadzących do występowania dolegliwości bólowych. Opisane powyżej problemy naczyniowe nie mają jednak uzasadnionej przyczyny. Migrena może więc być rezultatem przesadnego stresu, zbyt długiej emisji niebieskiego światła, zaburzeń hormonalnych, nadmiernego hałasu, problemów ze snem, spożywania dużej ilości kofeiny, odwodnienia i głodu, zmiany ciśnienia, wysokiej temperatury czy stosowania niektórych leków. Warto też dodać, że duży wpływ na pojawienie się migreny ma zmęczenie psychofizyczne.
Głównym objawem migreny jest ból głowy, zazwyczaj o dużej intensywności. Charakterystyczne jest to, że dolegliwości bólowe są obustronne i pulsujące. Należy jednak zaznaczyć, że ból może pojawiać się w różnych częściach głowy. Atak migreny może trwać od kilku godzin do nawet paru dni, a dolegliwości bólowe są nasilane przez wysiłek fizyczny.
Ponadto w trakcie migreny występują też objawy współtowarzyszące, jak nudności, wymioty, nadwrażliwość na bodźce (hałas, światło, zapach), zawroty głowy oraz różnorodne problemy wegetatywne (np. ból brzucha, intensywna potliwość).
3. Migrena z aurą – czym jest
Migrena z aurą różni się od jej zwykłej postaci. Mianem aury określa się grupę objawów, które pojawiają się na kilka dni przed atakiem bólu migrenowego. Często mówi się, że aura stanowi zapowiedź nadchodzącej migreny. Tymi objawami mogą być np. mroczki przed oczami czy występowanie intensywnych błysków światła.
Oprócz tego przy migrenie z aurą mogą wystąpić:
– brak apetytu,
– obniżenie koncentracji,
– pogorszenie samopoczucia,
– drętwienie lub mrowienie twarzy.
Dodatkowe objawy to jednak niejedyne różnice pomiędzy zwykłą migreną a migreną z aurą. Warto też zwrócić uwagę na występujące dolegliwości bólowe. Poprzedzenie napadu migrenowego aurą sprawia, że ból jest mniej intensywny i nie ulega nasileniu wskutek aktywności fizycznej. Co więcej, atak migreny jest o wiele krótszy i zwykle trwa ok. 60 minut.
4. Czym są szyjnopochodne bóle głowy
Niejednokrotnie można spotkać się z określeniami takimi jak „ból głowy od kręgosłupa” czy też „ból głowy od karku”. Szyjnopochodne bóle głowy, nazywane też migreną szyjną, to wszelkiego rodzaju dolegliwości bólowe uwarunkowane drażnieniem korzeni nerwowych kręgosłupa szyjnego.
Ucisk korzeni nerwowych może być rezultatem m.in. bolesnych punktów spustowych (tzw. trigger points), które powstają wskutek zmian przeciążeniowych mięśni. Przeważnie dotyczy to mięśni mostkowo-obojczykowo-sutkowego, czworobocznego lub płatowatego głowy. W innych przypadkach migrena szyjna jest skutkiem nieprawidłowej postawy ciała, m.in. nadmiernej protrakcji głowy i barków (wysunięcia ich w przód). Takie ustawienie ciała skutkuje osłabieniem mięśni karku i pogłębieniem kifozy piersiowej, co sprzyja powstawaniu wady o nazwie plecy okrągłe. Oprócz tego szyjnopochodny ból głowy może być efektem uszkodzenia kręgów C1-C2, które współtworzą staw szczytowo-obrotowy.
W przeciwieństwie do zwykłej migreny ten ból ma charakter ciągły. Przeważnie jest zlokalizowany w obszarze potylicy, czoła bądź skroni. Często dolegliwości bólowe występują jednostronnie, lecz zwykle i tak są odczuwane po obu stronach – pojawia się wrażenie ściskania.
Inne objawy współtowarzyszące migrenie szyjnej to:
– zawroty głowy,
– nudności, wymioty,
– poranna sztywność karku,
– wrażenie „ciągnięcia” głowy do tyłu,
– nasilenie bólu i nudności przy gwałtownych ruchach głowy.
5. Napięciowe bóle głowy – co to jest
Nerwoból głowy to kolejny rodzaj samoistnych dolegliwości bólowych, niemniej jednak nie ma nic wspólnego z migrenami. Często jest określany jako ból głowy z głodu czy też ból głowy ze stresu. Wynika to z faktu, że napięciowy ból głowy ma podłoże psychogenne i może być wywołany przez czynniki związane z codziennym stylem życia. Wśród potencjalnych przyczyn nerwobólu głowy wymienia się odwodnienie i złe odżywianie się, zbyt małą ilość snu, narażenie na przesadną emisję niebieskiego światła (np. długie siedzenie przy komputerze), nadwrażliwość na bodźce czy też spożywanie zbyt dużej ilości kofeiny.
Nerwobóle głowy odróżnia od migreny przede wszystkim intensywność. Napięciowy ból głowy jest słaby lub umiarkowany. Ponadto nie towarzyszą mu takie objawy jak nudności, wymioty, ból brzucha czy nadwrażliwość na zapach. Z migreną łączy go natomiast obustronne odczuwanie dolegliwości bólowych, które mają charakter uciskowy. Warto też dodać, że osoby z napięciowym bólem głowy często przejawiają wzmożoną wrażliwość na działanie bodźców świetlnych i wzrokowych – hałas lub intensywne światło może pogarszać stan.
6. Jak sobie radzić z bólami głowy
Nie ma tak naprawdę jednego skutecznego sposobu na walkę z migrenami i nerwobólami głowy. We wszystkich przypadkach sposób leczenia jest ściśle związany z podłożem problemu. Przeważnie wykorzystuje się kilka różnych metod – kompleksowe postępowanie umożliwia przeciwdziałanie różnym czynnikom, które mogą przyczyniać się do występowania dolegliwości bólowych.
Farmakoterapia
Leczenie farmakologiczne jest najczęściej wybierane w celu doraźnego złagodzenia bólu migrenowego. Pierwszym wyborem w wielu przypadkach są zazwyczaj niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), gdyż są łatwo dostępne bez recepty. Niemniej jednak skuteczność ich działania w przypadku wyjątkowo intensywnego bólu może być ograniczona. Dlatego też osoby cierpiące na nawracające i silne ataki migrenowe zwykle stosują różne leki dostępne na receptę. Mowa tu m.in. o preparatach wykorzystywanych w leczeniu niewydolności serca, jak beta-blokery, leki o działaniu przeciwpadaczkowym czy też środki stosowane u osób z depresją.
Dieta, nawodnienie i zmiana stylu życia
Stres i problemy ze snem (mogące wynikać z nieprawidłowej diety i złego nawodnienia) są często podłożem napięciowego bólu głowy. Czynniki te są również istotne w nasilaniu ataków migrenowych.
Zwykle warto również zwrócić uwagę na poziom magnezu i witamin z grupy B. Mają one znaczenie w kontekście prawidłowej pracy układu nerwowego i utrzymania optymalnego metabolizmu energetycznego. Co więcej, niedobór magnezu ma także związek z zaburzeniem prawidłowej pracy mięśni.
Ponadto warto też zwrócić uwagę na inne elementy:
– przestrzeganie higieny snu,
– wdrożenie regularnej, lecz niezbyt intensywnej aktywności fizycznej,
– zachowanie równowagi między aktywnością psychofizyczną a odpoczynkiem,
– stosowanie technik pozwalających złagodzić nadmierne napięcie, np. ćwiczenia oddechowe,
– zmniejszenie emisji niebieskiego światła i ograniczenie oddziaływania negatywnych bodźców, np. wprowadzenie przerwy od korzystania z mediów społecznościowych i smartfona.
Pomocna w kontekście diety może też okazać się suplementacja. Oprócz witamin i składników mineralnych dobrym wyborem będą niektóre zioła. Szyszki chmielu są często rekomendowane przy trudnościach ze snem i zasypianiem. Z kolei rumianek, kozłek lekarski, melisa lekarska i waleriana są polecane osobom z nadmiernym napięciem nerwowym oraz narażonym na stres. Wartościowy wpływ na poprawę mikrokrążenia, zwłaszcza naczyń w obrębie mózgu, przypisuje się miłorzębowi dwuklapowemu.
Fizjoterapia
Medycyna manualna jest coraz chętniej wykorzystywana przez osoby borykające się z problemami nawracających migren, szyjnopochodnych dolegliwości bólowych lub nerwobólu głowy. Fizjoterapeuci zwykle koncentrują się na mobilizacjach i manipulacjach kręgosłupa bądź mięśni. Tym sposobem są w stanie złagodzić nadmierne napięcie mięśni i poprawić przesuwalność powięzi, co pozwala na zmniejszenie występującego bólu. Często w gabinetach rehabilitacji wykorzystuje się także suche igłowanie, m.in. w obrębie bolesnych punktów spustowych. Nie można zapominać, że rola fizjoterapeuty dotyczy też edukacji pacjentów. Istotne znaczenie ma reedukacja posturalna pacjenta i wypracowanie z nim nawyku przyjmowania prawidłowej postawy ciała – to istotny element profilaktyki dolegliwości bólowych głowy.
Tlenoterapia
Wiele osób decyduje się na skorzystanie z tej metody przy przewlekłych bólach głowy. Sesje tlenoterapii normobarycznej i hiperbarycznej to nieinwazyjne sposoby zwalczania migren, które można zastosować w każdym wieku. Co więcej, w niektórych przypadkach może być także wykonywana w domu przy użyciu odpowiedniej aparatury (tzw. koncentratory tlenu). Celem tlenoterapii jest zwiększenie natlenowania organizmu. Większa ilość tlenu pozwala m.in. na poprawę przepływu krwi w obrębie naczyń tkanki mózgowej, stymulację procesów naprawczych oraz regenerację komórek. Tym sposobem tlenoterapia może pomóc w złagodzeniu dolegliwości bólowych. Ponadto dzięki optymalnej ilości tlenu może poprawić się jakość snu.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Bennett M.H. et al., Normobaric and hyperbaric oxygen therapy for the treatment and prevention of migraine and cluster headache, „Cochrane Database of Systematic Reviews” 2015, 12, 1–39.
Carvalho G. et al., Migraine patients’ experiences with and expectations from physiotherapy, „Musculoskeletal Science and Practice” 2023, 102803.
Fumal A., Schoenen J., Tension-type headache: current research and clinical management, „The Lancet Neurology” 2008, 7(1), 70–83.
Gildir S. et al., A randmoized trial of trigger point dry needling versus sham needling for chronić tension-type headache, „Medicine” 2019, 98(8), e14250.
Herranz-Gómez A. et al., Effectiveness of exercise and manual therapy as treatment for patients with migraine, tension-type headache or cervicogenic headach: and umbrella and mapping review with meta-meta-analysis, „Applied Sciences” 2021, 11(15), 6856.
Leńska-Mieciek M. et al., Przemijające niedokrwienie mózgu czy aura migrenowa bez bólu głowy u chorego z płodowym wariantem odejścia tętnic mózgu tylnych – opis przypadku, „Polski Przegląd Neurologiczny” 2017, 13(4), 203–207.
Linde M., Migraine: a review and future directions for treatment, „Acta Neurologica Scandinavica” 2006, 114, 71–83.
Sahler K., Epidemiology and cultural differences in tension-type headache, „Current Pain and Headache Reports” 2012, 16, 525–532.
Siemiński M., Napięciowe bóle głowy w praktyce lekarza rodzinnego, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2017, 11(6), 255–262.
Singhal A.B. et al.. High-flow oxygen therapy for treatment of acute migraine: a randomized crossover trial, „Cephalalgia” 2017, 37(8), 730–736.
Waliszewska-Prosół M. et al., Migrena – współczesne metody leczenia, przyszłe terapie, „Polski Przegląd Neurologiczny” 2021, 17(1), 19–35.
Wójcik-Drączkowska H. et al., Migrena – rozpoznanie i leczenie, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2007, 1(2), 109–114.
Vazquez-Justes D. et al., Effectiveness of dry needling for headache: a systematic review, „Neurologia (English Edition)” 2022, 37(9), 806–815.
