Dobry cholesterol = jajka
Jajko jest bogactwem cennych składników, zawiera pełnowartościowe białko, liczne witaminy i składniki mineralne oraz kwasy omega-3 i omega-6. Jednak przez długie lata błędnie uważano, że spożywanie tego produktu przyczynia się do podnoszenia poziomu tzw. złego cholesterolu. Dopiero niedawno dzięki licznym badaniom naukowym potwierdzono, że uwzględnianie jajek w diecie przynosi wiele korzyści.
SPIS TREŚCI:
1. Cholesterol – najważniejsze informacje
2. Niekorzystny wpływ jajek na poziom cholesterolu – mit wszech czasów
3. Jajka i prawda udowodniona badaniami naukowymi
Indywidualne plany
dietetyczne i treningowe już od 42 zł / mies.
1. Cholesterol – najważniejsze informacje
O cholesterolu słyszał chyba każdy. Popularne są informacje o jego niekorzystnym wpływie na organizm i przyczynianiu się do chorób układu krążenia. Jeszcze całkiem niedawno lekarze, dietetycy i inni specjaliści ostrzegali przed produktami bogatymi w cholesterol, w tym jajkami, i zalecali, aby wyeliminować je z diety. Dziś wygląda to nieco inaczej.
Cholesterol jest substancją, która występuje w każdej komórce organizmu, więc nietrudno wysunąć wniosek, że jest on niezbędny dla zdrowia. Pełni szereg funkcji – pomaga w powstawaniu witaminy D, kwasów żółciowych, a także hormonów płciowych. Jego transport w organizmie odbywa się za pomocą lipoprotein (białek). Ze względu na to cholesterol można podzielić na dwie frakcje:
– LDL – tzw. zły cholesterol, który w tej postaci jest transportowany do komórek organizmu, gdzie jest wykorzystywany w odpowiedni sposób (np. do produkcji hormonów). Niestety jest on także dostarczany do komórek naczyń krwionośnych, gdzie – jeśli jest go za dużo – zaczyna się odkładać w tętnicach, staje się najważniejszą przyczyną miażdżycy;
– HDL – tzw. dobry cholesterol, ma za zadanie oczyszczać komórki z jego nadmiaru, transportuje go do wątroby, co w konsekwencji chroni przed powstawaniem blaszki miażdżycowej.
Przez wiele lat istniało przekonanie, że za wzrost poziomu cholesterolu w organizmie odpowiada bogata w tę substancję dieta. Dziś, dzięki licznym badaniom, wykazano, że cholesterol pochodzący z diety odgrywa niewielką rolę, ponieważ z tego źródła jest go w naszym organizmie zaledwie 20–30%, natomiast w aż 70–80% wytwarza go wątroba.
Czy to oznacza, że dieta nie jest ważna? Nie! Zaburzenia lipidowe (w tym nieodpowiednie poziomy frakcji HDL i LDL) wynikają z niezdrowego stylu życia – diety bogatej w tłuszcze nasycone i trans, a ubogiej w kwasy jedno-
i wielonienasycone, spożywania produktów wysokoprzetworzonych, alkoholu i papierosów, a także z braku aktywności fizycznej.
2. Niekorzystny wpływ jajek na poziom cholesterolu – mit wszech czasów
W świadomości przeciętnego człowieka cholesterol to związek szkodliwy – w końcu z każdej strony docierają informacje o jego negatywnym działaniu, skutkującym chorobami układu krążenia. Z prasy czy internetu można dowiedzieć się tylko, że cholesterolu trzeba się bać. Z pomocą spieszą „medykamenty” z reklam, które pomagają w walce z tym związkiem. Nic więc dziwnego, że wielu osobom cholesterol kojarzy się z czymś niebezpiecznym.
Jednocześnie lekarze i dietetycy zaczęli ostrzegać przed produktami spożywczymi bogatymi w cholesterol. Istnieją teorie, że te informacje zostały rozpowszechnione przez przemysł farmaceutyczny w latach 60. w celu jak najlepszej sprzedaży preparatów antycholesterolowych. Trudno stwierdzić, ile w tym prawdy, ale jedno jest pewne – jajko stało się produktem zakazanym i nawet dziś, kiedy liczne badania naukowe potwierdzają jego prozdrowotne działanie, wciąż bardzo często wiele osób profilaktycznie wyłącza jajka z diety.
3. Jajka i prawda udowodniona badaniami naukowymi
Na szczęście naukowcy zajęli się tematem cholesterolu oraz wpływu produktów, które są jego bogatym źródłem, na jego poziom w organizmie. Wyniki tych analiz wykazały, że jajka są prawdziwym cudem natury.
Aby móc w pełni zrozumieć ich prozdrowotne działanie, warto przeanalizować skład jajka. Wśród niezliczonych substancji odżywczych najważniejsze są:
– lecytyna – to właśnie dzięki niej cholesterol zawarty w żółtku nie zagraża organizmowi, można określić ją jako ochroniarza, dzięki któremu cholesterol nie odkłada się w komórkach naczyń krwionośnych, a jego działanie jest regulowane. To właśnie ona obniża poziom tzw. złego cholesterolu, reguluje gospodarkę lipidową i chroni przed chorobami układu krążenia;
– białko – jego skład aminokwasowy został uznany przez Światową Organizację Zdrowia za wzorcowy. Jako białko pełnowartościowe dostarcza wszystkich niezbędnych aminokwasów, których organizm nie wytwarza, dzięki czemu świetnie sprawdzi się w diecie np. sportowca;
– witaminy – jajko jest pod tym względem produktem wyjątkowym. To doskonałe źródło witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K), a także witamin z grupy B, w tym witaminy B12, tak rzadko występującej w produktach spożywczych;
– składniki mineralne – potas, siarka, fosfor, żelazo, cynk, selen, jod, kwasy omega-3 i omega-6 w korzystnych dla zdrowia proporcjach;
– ksantofile – pełniące funkcję przeciwutleniaczy;
– luteina i zeaksantyna – chroniące oczy i pomagające w leczeniu ich schorzeń.
Jak widać, jajko zawiera związki potrzebne organizmowi do prawidłowego funkcjonowania. Ich ilość sprawia, że wielu specjalistów określa jajka mianem nutraceutyków, czyli produktów pełniących funkcje nie tylko prozdrowotne, ale nawet lecznicze. Po latach jajka zostały w końcu docenione.
